Με γενναία στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό, θα χρειαστεί να αντιμετωπιστεί η «βόμβα» του διπλού ελλείμματος στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ και το λογαριασμό των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας προκειμένου να μην μεταφερθούν τα βάρη στους λογαριασμούς ρεύματος και επιβαρυνθούν οι καταναλωτές.
Πρόκειται για ελλείμματα που δημιουργούν ερωτηματικά και για τις πηγές χρηματοδότησης των νέων μέτρων στήριξης, με σκοπό να υποστηριχθούν και το 2024 οι ευάλωτοι και οι ενεργειακά ευάλωτοι συμπολίτες μας που δαπανούν μεγάλα ποσά για το ηλεκτρικό ρεύμα.
Η πολιτική των οριζόντων επιδοτήσεων που εφαρμόστηκε κατά την διάρκεια της ενεργειακής κρίσης και τερματίζεται στις 31 Δεκεμβρίου μπορεί να ανακούφισε εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Χρειάστηκε όμως για να μην επιβαρυνθούν τα κρατικά έσοδα, ενέσεις ρευστότητας από ειδικούς λογαριασμούς που υπηρετούν άλλους σκοπούς.
Πώς εξανεμίστηκαν τα έσοδα
Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ (διαχειριστής έργων ΑΠΕ) το σωρευτικό έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) για το 2023, ανέρχεται για τα έργα που έχουν ενεργοποιηθεί πριν από την 1 Ιανουαρίου του 2021 σε 196 εκατ. ευρώ. Για τα νέα έργα που ενεργοποιήθηκαν μετά την 1/1/2021 υπάρχει πλεόνασμα 67 εκ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι με πρόσφατη υπουργική απόφαση πόροι ύψους 101 εκατ. ευρώ από την επιβολή πράσινου τέλους στο ντίζελ για το 2023, θα διατεθούν για την ενίσχυση των έργων ΑΠΕ και θα αποδοθούν στον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
Η περίπτωση των ΥΚΩ
Αντίστοιχα. ο λογαριασμός των ΥΚΩ (ΕΛΥΚΩ) υπολογίζεται το 2023 ότι εμφανίζει έλλειμμα 300 εκατ. ευρώ, το οποίο εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί το 2024 και επομένως για την διετία 2023-2024 θα φτάσει περί τα 600 εκ. Όταν πέρσι ήταν πλεονασματικός και έφτανε τα 500 εκ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι ο λογαριασμός των ΥΚΩ, πέραν των πόρων για τις επιδοτήσεις στερήθηκε και επιπλέον έσοδα ύψους 65 εκ. ευρώ από την απαλλαγή των ενεργοβόρων επιχειρήσεων από τις χρεώσεις ΥΚΩ λόγω της κρίσης.
Για τα ελλείμματα των ειδικών λογαριασμών έχει ήδη ενημερωθεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ), η οποία συζήτησε το θέμα στην τελευταία ολομέλεια. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές για τα ελλείμματα αυτά θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες η κυβέρνηση, διαφορετικά θα χρειαστεί για να μηδενιστούν, να υπάρξει αύξηση των τελών του ΕΤΜΕΑΡ (τέλος που επιβαρύνει τους λογαριασμούς ρεύματος για την αποζημίωση των έργων ΑΠΕ) και των χρεώσεων των ΥΚΩ (χρέωση που χρηματοδοτεί την παροχή φθηνότερης ηλεκτροδότησης στα μη διασυνδεδεμένα νησιά).
Οι δύο αυτοί λογαριασμοί υπολογίζεται ότι συνεισέφεραν στο ταμείο των επιδοτήσεων (ΤΕΜ) πάνω από 1,5 δισ. το προηγούμενο διάστημα από τα οποία τα 460 εκ. ευρώ προέρχονται από τις ΥΚΩ και πάνω από 1,1 δις, από τον ΕΛΑΠΕ. Πρόκειται δηλαδή για πόρους που κατέβαλλαν οι ίδιοι οι καταναλωτές, οι οποίοι εν μέρει χρηματοδότησαν την φθηνότερη ενέργεια που απολάμβαναν όταν οι τιμές του ρεύματος είχαν εκτοξευτεί.
Τι λέει ο ΔΕΔΔΗΕ
Ο ΔΕΔΔΗΕ φέρεται να έχει προτείνει το έλλειμμα αυτό να καλυφθεί από την πολιτεία, άποψη με την οποία φαίνεται να συμφωνεί και η ΡΑΑΕΥ, η οποία θα εισηγηθεί να μην υπάρξει επιβάρυνση στις χρεώσεις των ΥΚΩ. Ο Διαχειριστής είχε εκτιμήσει το περασμένο καλοκαίρι ότι ο Ειδικός Λογαριασμός ΥΚΩ θα ήταν ελλειμματικός κατά 37 εκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2023 και πλεονασματικός με πάνω από 17 εκατ. ευρώ το 2024. Κάτι όμως που δεν επιβεβαιώνεται από τα νεώτερα στοιχεία με τον ΔΕΔΔΗΕ να έχει εισηγηθεί στην ΡΑΑΕΥ να παραμείνουν αμετάβλητες οι χρεώσεις ΥΚΩ και να υπάρξει ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό της τάξης των 90 με 110 εκατομμυρίων ευρώ.
Για την μεγάλη αφαίμαξη του ΕΛΥΚΩ είχε μιλήσει προ μηνών και ο Σύνδεσμος των Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), ο οποίος είχε επικρίνει την πολιτική της κυβέρνησης, καθώς λόγω της μαύρης τρύπας, υπήρξαν καθυστερήσεις στην αποζημίωση των εταιρειών για την προμήθεια ρεύματος στα νησιά αλλά και στους δικαιούχους του Κοινωνικού Τιμολογίου (ΚΟΤ).
