Παρά τις σημαντικές αυξήσεις τιμών και την ενεργοποίηση του μέτρου του Καλαθιού του Νοικοκυριού, αξιοσημείωτη καταναλωτική στροφή δεν υπήρξε στην αγορά των απορρυπαντικών με βάση τη «χαρτογράφηση» που έκανε η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατά το 12μηνο 1/2/2022-1/2/2023 σε 11 μεγάλες αλυσίδες Σούπερ Μάρκετ.
Ειδικότερα σημειώνονται τα κάτωθι:
Την περίοδο 1/2/2022-1/2/2023, που εξετάστηκε από την ΕΑ, τα υγρά απορρυπαντικά αποτελούσαν το 61% των πωλήσεων, τα απορρυπαντικά σε σκόνη αποτελούν το 24% της αγοράς και τα απορρυπαντικά σε ταμπλέτες αποτελούν το 15% της αγοράς.
Ως προς την διάρθρωσή των πωλήσεων μεταξύ προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (Private Label) και επωνύμων προϊόντων (Branded), σημειώνεται ότι στο σύνολο των πωλήσεων σε αξία το 92% αφορά σε επώνυμα προϊόντα και το 8% σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ενώ με βάση την πωληθείσα ποσότητα το 84% αφορά σε επώνυμα προϊόντα και το 16% σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι τα ιδιωτικής ετικέτας προϊόντα έχουν χαμηλότερη τελική τιμή πώλησης.
Ως προς τα μερίδια στις πωλήσεις
Από πλευράς ΣΜ δεν υπάρχει κάποια εταιρία που να παρουσιάσει μερίδιο αγοράς άνω του 40%.
Από πλευράς Προμηθευτών δεν υπάρχει κάποια εταιρία που να παρουσιάζει μερίδιο άνω του 40%.
Ως προς την εξέλιξη των τιμών
Ως προς την εξέλιξη των τιμών (μέση σταθμισμένη τιμή μεζούρας προ ΦΠΑ) σημειώνεται ότι, στα απορρυπαντικά ιδιωτικής ετικέτας οι τιμές (μέση τιμή μεζούρας) κυμάνθηκαν σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με τα επώνυμα απορρυπαντικά και παρουσίασαν οριακά ανοδική τάση κατά την εξεταζόμενη περίοδο Φεβ.2022-Φεβ. 2023.
Συνολικά το ΚΝ είχε σταθεροποιητική επίδραση στις τιμές μόνο για τα προϊόντα που εντάχθηκαν στο ΚΝ.
Τα επώνυμα προϊόντα (σκόνη –υγρά) που δεν εντάχθηκαν στο ΚΝ παρουσίασαν, κατά την υπό εξέταση περίοδο, τη μεγαλύτερη άνοδο στην σταθμισμένη τιμή μεζούρας. Ειδικότερα, κατά την υπο εξέταση περίοδο η μέση τιμή μεζούρας για τα επώνυμα απορρυπαντικά σε σκόνη και υγρά που δεν εντάχθηκαν στο ΚΝ αυξήθηκε κατά 16% .
Μετά την έναρξη του ΚΝ τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που εντάχθηκαν στο καλάθι παρουσίασαν μικρή πτώση της τιμής. Με βάση την ανάλυση με παλινδρόμηση σταθερών επιδράσεων με πάνελ δεδομένα, όπου ως προϊόν ορίζεται ο συνδυασμός ΣΜ και barcode και ως μεταβλητή χρόνου ορίζεται η ημ/νία η τιμή (log normalized price)των προϊόντων που εισέρχονται στο ΚΝ μειώνεται κατά μέσο όρο κατά 8.27%, ενώ η τιμή (log normalized price) των προϊόντων που εξέρχονται από το ΚΝαυξάνεται περισσότερο, ήτοι κατά μέσο όρο κατά 8.69%.
Οι ταμπλέτες Πλυντηρίου ρούχων δεν εντάχθηκαν στο ΚΝ, είναι ακριβότερες σε σχέση με τα λοιπά απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων και παρουσίασαν ανοδική τάση και έντονες διακυμάνσεις στην τιμή, κατά την υπό εξέταση περίοδο Φεβρουάριο 2022- Φεβρουάριος 2023.
Ως προς τις αγοραστικές συνήθειες
Μεταξύ Φεβρουαρίου του 2022 και του Φεβρουαρίου 2023 δεν παρατηρείται μεταβολή στη διάρθρωση των πωλήσεων (σε όρους όγκου) στα απορρυπαντικά, όσον αφορά τις πωλήσεις προϊόντων επώνυμων και ιδιωτικής ετικέτας. Στην αρχή και στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου η αναλογία ήταν Ιδιωτική Ετικέτα: 16% , Επώνυμα Προϊόντα: 84%.
Δεν παρατηρήθηκε μεταστροφή των καταναλωτών από επώνυμα προϊόντα σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας από την έναρξη του ΚΝ καθώς παρατηρείται οριακή μόνο αύξηση του ποσοστού στις πωλήσεις των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, από 15,3% τρείς εβδομάδες πριν την πλήρη λειτουργία του ΚΝ, σε 15,6% την τελευταία διαθέσιμη περίοδο.
Σημειώνεται επίσης ότι το ποσοστό πωλήσεων σε προϊόντα που είχαν ενταχθεί στο καλάθι δεν αυξήθηκε, αλλά παρέμεινε σε επίπεδα κάτω του 8,5% σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο, με τα προϊόντα εκτός καλαθιού να αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90% των πωλήσεων (σε όγκο). Από το παραπάνω γράφημα παρατηρείται ότι δεν προκύπτει αλλαγή στις καταναλωτικές προτιμήσεις από την έναρξη του Καλαθιού του Νοικοκυριού μεταξύ των επωνύμων και των ιδιωτικής ετικέτας προϊόντων. Αντίθετα παρατηρείται μεταστροφή των καταναλωτών από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εκτός ΚΝ σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εντός ΚΝ, όπου το συνολικό ποσοστό των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας μοιράστηκε στα εντός και εκτός καλαθιού προϊόντα.
Επίσης, ένα μικρό ποσοστό καταναλωτών προτίμησε τα επώνυμα προϊόντα που εισήχθησαν στο ΚΝ (από 0,5% στην αρχή της περιόδου σε 0,8% στο τέλος της περιόδου).
Αντίθετα παρατηρείται σχετική μεταστροφή των καταναλωτών από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εκτός ΚΝ σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εντός ΚΝ, όπου το συνολικό ποσοστό των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας μοιράστηκε ανάμεσα στα εντός και εκτός καλαθιού προϊόντα.
Δεν προκύπτει αλλαγή στις καταναλωτικές προτιμήσεις από την έναρξη του ΚΝ.
