Με αφορμή την επικείμενη κατάθεση του νομοσχεδίου για την ίδρυση και λειτουργία των μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα μας έχει ανοίξει ο διάλογος στην ακαδημαϊκή κοινότητα για την ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Θέλοντας να συμβάλω σε αυτή τη συζήτηση, θα ήθελα να καταθέσω δημόσια τους προβληματισμούς μου και τα εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν σε κάθε ενεργό φοιτητή:
- Η ανάγκη λειτουργίας ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος γίνεται με αποκλειστικά κριτήρια επιχειρηματικής δραστηριότητας ή με ακαδημαϊκά κριτήρια με σκοπό την προαγωγή της επιστημονικής έρευνας και γνώσης;
- Καλλιεργείται η ψευδαίσθηση πως με την ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων δια μαγείας θα σταματήσει η μετανάστευση των νέων Ελλήνων επιστημών (το γνωστό brain drain). Ξεχνούν αυτοί που το υποστηρίζουν ότι στα χρόνια της κρίσης, οι νέοι μετανάστευσαν στο εξωτερικό με σκοπό την αναζήτηση εργασίας έχοντας αποκτήσει το πτυχίο τους από ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο.
- Η Ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει ανάγκη από την μαζική παραγωγή πτυχιούχων;
- Στα Ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια ο τρόπος εισαγωγής ακολουθεί το μοντέλο των Πανελλαδικών εξετάσεων. Η εισαγωγή στις δημοφιλείς σχολές απαιτεί υπερπροσπάθεια από τους μαθητές. Για την εισαγωγή στα μη κρατικά πανεπιστήμια θα αρκεί μόνο ο βαθμός του απολυτηρίου λυκείου όταν όλοι γνωρίζουμε πόσο απλόχερα μοιράζονται οι βαθμοί στο Λύκειο; Η αριστεία που υπερασπιζόταν στο παρελθόν η Νέα Δημοκρατία θυσιάστηκε στο βωμό του κέρδους;
- Θα ισχύει ο περιορισμός του ν+2 στα έτη φοίτησης ή θα υπάρχουν αιώνιοι φοιτητές στα μη κρατικά πανεπιστήμια;
- Τα ελάχιστα έτη φοίτησης στα δημόσια πανεπιστήμια είναι 4 έτη . Τι θα γίνει με τα μη κρατικά που προβλέπουν 3 έτη φοίτησης;
- Συζητάμε για τους 30.000 φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό και ξεχνάμε τους 500.000 φοιτητές των Ελληνικών πανεπιστημίων .Μας διαφεύγει το γεγονός ότι το 75% των φοιτητών της Ευρώπης σπουδάζει σε δημόσια πανεπιστήμια.
- Θεωρείται πιθανόν πανεπιστήμια εγνωσμένου κύρους όπως το Harvard, το Yale και ΜΙΤ να λειτουργήσουν παραρτήματα στην Ελλάδα ουσιαστικά σε μια «μικρή αγορά» φοιτητών; Όταν πρόσφατα το Yale αποφάσισε να κλείσει ως μη κερδοφόρο το παράρτημα του στην Σιγκαπούρη;
- Με βάση το Σύνταγμα ορίζεται πως «H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.” (άρθ. 16 παρ. 5 εδ.α’).
Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι τα πανεπιστήμια που λειτουργούν ή θα λειτουργήσουν στην πατρίδα μας πρέπει να είναι ΜΟΝΟ Ν.Π.Δ.Δ.
Δεν υπάρχει συνταγματική χαραμάδα ούτε για νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) ούτε για αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες ούτε για κοινοπραξίες ή συμπράξεις δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα ούτε για ανώνυμες ή άλλες εκπαιδευτικές εταιρείες.
Αυτό που είναι λυπηρό είναι ότι κάποιοι συνταγματολόγοι εγνωσμένου κύρους, ισχυρίζονται ότι μπορούν να δημιουργηθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια με απλό νόμο και χωρίς αναθεώρηση του Συντάγματος, απλά κάνοντας μια διασταλτική ερμηνεία του Συντάγματος ώστε να αποδεχθούμε ότι οι διατάξεις περί ανταγωνισμού της ΕΕ υπερβαίνουν το Σύνταγμα και κατισχύουν σε αυτό.
Σε κάθε περίπτωση,
σε όλη την Ευρώπη το κυρίαρχο πρόταγμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι η ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου.
Στην Ελλάδα επιλεκτικά ξεχνάμε τους εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές και τις οικογένειές του που φοιτούν στα πανεπιστήμια της χώρας μας.
Εξάλλου αν τόσο εύκολα η κυβέρνηση καταργεί το Σύνταγμα χάριν των ιδιωτικών πανεπιστημίων, συνηθίζοντας τον κόσμο στη σκέψη ότι το Σύνταγμα είναι κουρέλι που το χρησιμοποιούμε όπως θέλουμε, ας σκεφτούμε πόσο απέχουμε από την αναστολή ή κατάργηση άλλων συνταγματικών ελευθεριών μας.
Εμείς ως ΠΑΣΠ ΑΕΙ Πάτρας:
έχουμε επιλέξει να είμαστε δίπλα στους φοιτητές,
να αφουγκραζόμαστε τις αγωνίες τους,
τα όνειρά τους να είναι το όραμα μας,
να δίνουμε μαζί τους καθημερινά στα αμφιθέατρα και στους δρόμους τη μάχη για μια δίκαιη και ελεύθερη παιδεία.
