Έντονο προβληματισμό δημιουργούν τα στοιχεία για τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν το 2023, που ήταν η θερμότερη χρονιά στον κόσμο με τεράστια διαφορά, σύμφωνα με την υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του ευρωπαϊκού Copernicus.
Τα στοιχεία ήταν αποκαλυπτικά του προβλήματος της κλιματικής κρίσης. Ο πλανήτης ήταν κατά 1,48 βαθμούς Κελσίου θερμότερος το 2023 έναντι της περιόδου πριν τη μαζική καύση ορυκτών καυσίμων που πυροδότησε την κατάσταση. Παράλληλα, βρίσκεται πολύ κοντά στον στόχο του 1,5 °C για τη θερμοκρασία που έθεσαν οι χώρες στο Παρίσι το 2015, αν και η παγκόσμια θερμοκρασία θα πρέπει να είναι σταθερά πάνω από 1,5 °C για να θεωρηθεί ότι ο στόχος παραβιάστηκε.
Οι επιστήμονες της υπηρεσίας του Copernicus δήλωσαν ότι είναι πιθανό το όριο του 1,5 °C να ξεπεραστεί για πρώτη φορά μέσα στους επόμενους μήνες.
Το 2023 θερμότερο από το 2016
Οι υψηλές θερμοκρασίες προκάλεσαν καύσωνες, πλημμύρες και πυρκαγιές, προκαλώντας ζημιές σε ζωές, πόρους και υποδομές. Η ανάλυση έδειξε ότι ορισμένα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες σε Ευρώπη και ΗΠΑ θα ήταν πρακτικά αδύνατα, χωρίς την ανθρωπογενή παγκόσμια θέρμανση.
Οι θερμοκρασίες αυξήθηκαν από τον Ιούνιο ενώ ο Σεπτέμβριος έσπασε κάθε μέσο όρο
Παράλληλα, το 2023 ήταν η πρώτη χρονιά που καταγράφηκε με κάθε ημέρα να είναι κατά τουλάχιστον 1ο Κελσίου θερμότερη από την προβιομηχανική περίοδο 1850-1900. Σχεδόν οι μισές ημέρες ήταν θερμότερες κατά 1,5ο Κελσίου και για πρώτη φορά, δύο ημέρες ήταν θερμότερες κατά πάνω από 2°C.
Πιο υψηλές θερμοκρασίες υπήρξαν από τον Ιούνιο. Η ζέστη του Σεπτεμβρίου έσπασε κάθε προηγούμενο μέσο όρο για τον συγκεκριμένο μήνα.
Δραματικές προειδοποιήσεις από τους επιστήμονες
Ο διευθυντής της υπηρεσίας Κάρλο Μπουοντέμπο δήλωσε ότι τα ακραία φαινόμενα αποτελούν «μια δραματική μαρτυρία για το πόσο μακριά βρισκόμαστε από το κλίμα στο οποίο αναπτύχθηκε ο πολιτισμός μας». Κάτι τέτοιο, πρόσθεσε, έχει «βαθιές συνέπειες για τη Συμφωνία του Παρισιού και για όλες τις ανθρώπινες προσπάθειες. Αν θέλουμε να διαχειριστούμε με επιτυχία τον κλιματικό κίνδυνο, θα πρέπει να αποσυμφορήσουμε επειγόντως την οικονομία μας από τον άνθρακα, ενώ παράλληλα, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα κλιματικά δεδομένα και τη γνώση για να προετοιμαστούμε για το μέλλον».
«Το 2023 ήταν μια χρονιά όπου τα κλιματικά ρεκόρ έπεσαν σαν ντόμινο. Οι θερμοκρασίες το 2023 πιθανότατα ξεπερνούν εκείνες οποιασδήποτε περιόδου των τελευταίων τουλάχιστον 100.000 ετών» δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια του οργανισμού.
Η υπηρεσία κλιματικής κρίσης του Copernicus στην ανακοίνωσή της αναφέρει μια σειρά από «αξιοσημείωτα» γεγονότα το 2023, συμπεριλαμβανομένων των πυρκαγιών στον Καναδά, που συνέβαλαν στην αύξηση των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις πυρκαγιές κατά 30% και πρωτοφανών θερμοκρασιών στους ωκεανούς, που προκάλεσαν θαλάσσια κύματα καύσωνα σε πολλές περιοχές.
Το 2023 θεωρήθηκε ως ένα έτος κατά το οποίο η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνθηκε. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες ήταν σύμφωνες με το προβλεπόμενο αποτέλεσμα της αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Όμως, η ταχύτητα και η ένταση των καιρικών φαινομένων θορύβησε πολλούς εμπειρογνώμονες.
