Ο καφές δεν είναι μόνο αυτό που απολαμβάνουμε στο φλιτζάνι αλλά ένας ολόκληρος κόσμος – ή μάλλον καλύτερα το ταξίδι που ξεκινάει από την καλλιέργεια και τη συγκομιδή και κυρίως περιλαμβάνει ανθρώπους από την άκρη του κόσμου έως το κέντρο της Ευρώπης. Ειδικά για την εταιρεία Lavazza και τη Φραντσέσκα Λαβάτσα, που διατηρεί με τα αδέλφια της τα ηνία μιας τεράστιας αλλά οικογενειακής εταιρείας με αξίες και όραμα, αυτό το ταξίδι είναι μια τεράστια πρόκληση-πρόσκληση. Η ίδια, ομολογώντας ότι μαζί με τα αδέλφια της μοιράζονται μια αγάπη για την Ελλάδα, δηλώνει περήφανη για τον παππού της Λουίτζι, ο οποίος το 1895 άνοιξε το πρώτο μπακάλικο της Lavazza στο Τορίνο με πάθος για τους κόκκους του καφέ, μεταφέροντας την αγάπη του σε όλα τα μέλη της οικογένειας, οι οποίοι ανέπτυξαν τον όμιλο με ένα δίκτυο που απλώνεται σε όλο τον κόσμο, με 180.000 παραγωγούς και έχοντας φυτέψει από το 2015 εκατομμύρια δέντρα καφέ.
Ξεχωριστή αλλά αντίστοιχη περίπτωση είναι το Ιδρυμα Lavazza, που δραστηριοποιείται από το 2024 και στο οποίο εμπλέκεται ενεργά η Φραντσέσκα. Ως φιλότεχνη, μάλιστα, δεν μπορεί να μη δηλώνει περηφάνια για τις συνεργασίες που έχει αναπτύξει με κορυφαία μουσεία του κόσμου, αλλά και για όλα αυτά τα καλαίσθητα ημερολόγια που είναι μικρά έργα τέχνης, καθώς στη δημιουργία τους εμπλέκονται κάθε χρόνο σπουδαίοι καταξιωμένοι φωτογράφοι και καλλιτέχνες. Ειδικά για το εορταστικό Ημερολόγιο του 2024, που σφραγίζει είκοσι χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας του ιδρύματος, η Φραντσέσκα και η ομάδα της επέλεξαν τον χαρακτηριστικό τίτλο «More than us» δείχνοντας την ανάγκη της εταιρείας να ανοίξει το πεδίο της σε όλο και περισσότερους ανθρώπους, διαμορφώνοντας δίκτυα αλληλεγγύης, καινοτομίας και βιωσιμότητας. Για όλα αυτά μας μίλησε η Φραντσέσκα κατά την επίσημη παρουσίαση του Ημερολογίου της Lavazza για το 2024 στο Μιλάνο.
– Βλέποντας το Ημερολόγιο του 2024, που συγκεντρώνει διαφορετικούς φωτογράφους και ακτιβιστές οι οποίοι εμπνέονται από την Αφρική, έχουμε την αίσθηση ότι είναι το πιο φιλόδοξο, αφού συγκεντρώνει όλα όσα προβάλλετε ως εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια;
Η αλήθεια είναι ότι με αυτό το ημερολόγιο θέλαμε από τη μια να γιορτάσουμε τα είκοσι χρόνια του ιδρύματος και από την άλλη να δείξουμε πόσο σημαντικό είναι να ενώνουν τις δυνάμεις τους οι άνθρωποι διαμορφώνοντας μια κοινότητα – γιατί μόνο αυτή είναι που μπορεί να προωθήσει τις αλλαγές. Ποτέ η καινοτομία δεν ήταν ατομική δουλειά αλλά συλλογική και για εμάς στον όμιλο και το Ιδρυμα Lavazza αυτή είναι μια καθημερινή υπόθεση που δεν εκφράζεται μόνο στα νούμερα, αλλά κυρίως στους ανθρώπους της.
Από το 2004 που ιδρύθηκε μέχρι σήμερα, το Ιδρυμα Lavazza έχει οργανώσει 33 projects σε 21 χώρες και 3 ηπείρους με επίκεντρο την Αφρική, όπου λαμβάνουν χώρα τα περισσότερα έργα σήμερα. Οπότε ήταν πολύ σημαντικό για εμάς να διαμορφώσουμε μια πλατφόρμα όπου όλα αυτά θα ενώνονται σε ένα, εκφράζοντας ταυτόχρονα τις αρχές της εταιρείας.
– Στόχος σας επομένως, εκτός από τις αρχές σας, είναι να διαμορφώσετε ένα παγκόσμιο δίκτυο;
Υπάρχει πάντα ο ετήσιος απολογισμός που εξηγεί ακριβώς όλες τις ενέργειες που έχουμε πραγματοποιήσει ως ίδρυμα και από τον οποίον εμπνέεται το ημερολόγιο και οι τέσσερις πυλώνες, που είναι για εμάς πολύ σημαντικοί: ο πρώτος είναι σίγουρα η Υπευθυνότητα, γιατί, όπως λέει και ένα αφρικανικό ρητό, «η γνώση είναι σαν τον κήπο. Αν δεν καλλιεργηθεί, δεν μπορεί να αναπτυχθεί». Για εμάς η Υπευθυνότητα έχει να κάνει με τη γνώση τόσο μέσω του πρότζεκτ «Ενα φλιτζάνι καφέ», με το οποίο ενισχύουμε τις γυναίκες ώστε να μπορούν να δημιουργήσουν τις δικές τους κοινότητες μέσα από την καλλιέργεια του καφέ και να εξασφαλίσουν ένα μέλλον για τις οικογένειές τους, όσο και μέσω της προσπάθειας να διδάξουμε νέους καλλιεργητές σε δύσκολες και μαστιζόμενες από εμφυλίους περιοχές, όπως η Ουγκάντα, για να ενισχύσουμε τις τοπικές κοινότητες.
Παράλληλα, όμως, γνώση σημαίνει και διαρκής επιμόρφωση κυρίως μέσα από το πρόγραμμα «Being a barista», όπου εκπαιδεύουμε νέους ώστε να μπορέσουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τον καφέ και έτσι να ενισχύσουμε τη σχετική βιομηχανία αλλά και τις τοπικές οικονομίες. Σημαντικός και ο δεύτερος πυλώνας που λέγεται Εμπνευση, καθώς πάντα μεριμνούμε να εμπνεύσουμε άλλους μέσα από τον πολιτικό ακτιβισμό, αλλά και με τη δημιουργία ειδικών κέντρων ενίσχυσης των γυναικών που έχουν υποστεί βία, όπως το νοσοκομείο Panzi που φτιάξαμε με τη βοήθεια του Panzi Foundation για τις κακοποιημένες γυναίκες στη Δημοκρατία του Κονγκό.
Οσον αφορά τη Βιωσιμότητα, αυτή ήταν πάντα προτεραιότητα για εμάς στη Lavazza και γι’ αυτό ενισχύουμε τις τοπικές κοινότητες και τις καλλιέργειες που σέβονται το περιβάλλον και επιδεικνύουν ανθεκτικότητα στις κλιματικές αλλαγές. Σημαντικό είναι, μεταξύ άλλων, για εμάς το πρόγραμμα προστασίας του Δάσους του Αμαζονίου που έχουμε στο Περού.
Και φυσικά επειδή καμία εταιρεία δεν νοείται χωρίς Καινοτομία, βασικό είναι να μπορούμε να φτιάχνουμε νέες ποικιλίες που δείχνουν να προσφέρουν νέες λύσεις στις επιπτώσεις που έχει η κλιματική κρίση στις ποικιλίες του καφέ. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τη διαρκή επιστημονική έρευνα που διεξάγει το Ιδρυμα Lavazza και το πρόγραμμα «Καλύτερος καφές για το μέλλον».
– Βλέπουμε επομένως με το επετειακό Ημερολόγιο του 2024 να επιστρέφετε στις ρίζες, στην Αφρική;
Ναι – και όχι μόνο γιατί εκεί είναι η πατρίδα του καφέ. Εκεί υπάρχουν φυτείες μέσα σε περιοχή προστατευόμενη από την UNESCO την οποία έχουμε αναλάβει να προστατέψουμε, υπογράφοντας μάλιστα και σχετική σύμβαση και σεβόμενοι το περιβάλλον και τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Ετσι, καλούμαστε να προασπιστούμε, με όποιον τρόπο μπορούμε, αυτές τις ωραίες περιοχές της αφρικανικής ηπείρου στις οποίες αναπτύσσουμε αυτά τα projects, αλλά και όπου έλαβε χώρα η φωτογράφηση του ημερολογίου. Ετσι καλούμαστε να αφηγηθούμε με διαφορετικό τρόπο την Ιστορία της Αφρικής, εμπλεκόμενοι τελικά σε αυτό με έναν τρόπο που θα αφήσει ένα αποτύπωμα και θα είναι πολύτιμο για το μέλλον.
