Ξεσκονίζει Instagram, ΤikTok και Facebook η ΑΑΔΕ, ψάχνοντας φοροφυγάδες, καθώς τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι στα social media «ανθεί» η φοροδιαφυγή. Στο στόχαστρο της Αρχής δεν έχουν μπει μόνο οι influencers, αλλά κάθε επιχείρηση ή φυσικό πρόσωπο που με αναρτήσεις δίνει ενδείξεις πλουτισμού ή φαίνεται να διάγει πολυτελή διαβίωση.
O πρόσφατος εντοπισμός πολύ μεγάλης υπόθεσης φοροδιαφυγής από τους ελεγκτές της ΑΑΔΕ, οι οποίοι αξιοποίησαν πληροφορίες που εντόπισαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή έναν πολυτελή γάμο, είναι μία από τις πολλές που ερευνά αυτό το διάστημα η task force που έχει συσταθεί υπό τον διοικητή της ανεξάρτητης Αρχής, Γιώργο Πιτσιλή. Οι ελεγκτές ερευνούν δεκάδες υποθέσεις φοροδιαφυγής μέσω Facebook, Instagram, Χ (πρώην Twitter), TikTok και άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες έχουν κατηγοριοποιηθεί και εξετάζονται ενδελεχώς, ανάλογα με τον βαθμό σοβαρότητας.
Οι έλεγχοι διενεργούνται στοχευμένα, έπειτα από συλλογή πληροφοριών που πραγματοποιείται μέσω ερευνών στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή κατόπιν διασταύρωσης με άλλες πληροφορίες που βρίσκονται ήδη στη διάθεση των φορολογικών Αρχών ή προέρχονται από καταγγελίες πολιτών. Πολύτιμος σύμμαχος των ελεγκτών της ΑΑΔΕ είναι η ανάλυση των στοιχείων που λαμβάνονται από τον ειδικό αλγόριθμο της ΑΑΔΕ, ο οποίος, μέσω διασταυρώσεων, οδηγεί στον εντοπισμό των αποκλίσεων μεταξύ των ποσών που δηλώνονται στην εφορία. Ο ειδικός αλγόριθμος χρησιμοποιήθηκε τόσο στην περίπτωση του γάμου, όπου έγινε το πρωτοφανές πάρτι φοροδιαφυγής, όσο και σε εκείνη γνωστής influencer, για την οποία διαπιστώθηκε ότι τα εισοδήματα που δήλωσε στην εφορία δεν αντιστοιχούσαν στα εισοδήματα που είχε.
Εξονυχιστικά
Η εφορία αξιοποιεί φωτογραφίες, σχόλια, αναρτήσεις για συναλλαγές, βάζοντας στο «κάδρο» όσους συναλλάσσονται με τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, ώστε να διευρυνθούν οι έρευνες. Παράλληλα, στο στόχαστρο των ελεγκτικών Αρχών μπαίνουν χώροι δεξιώσεων για γάμους και βαφτίσια, κτήματα για κοινωνικές εκδηλώσεις με εκατοντάδες καλεσμένους, αίθουσες για επαγγελματικούς σκοπούς, ενώ, πέρα από τη διαπίστωση της παράβασης της μη έκδοσης αποδείξεων, έχει μεγάλο ενδιαφέρον η εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών, με τις οποίες υπολογίζονται ο αδήλωτος τζίρος και οι αναλογούντες φόροι. H task force της ΑΑΔΕ, που συστάθηκε με στόχο την ανίχνευση περιπτώσεων φοροδιαφυγής μέσω του Facebook ή άλλων social media, έχει μια σειρά από αρμοδιότητες, οι βασικότερες εκ των οποίων είναι:
– Η ανίχνευση υφιστάμενων και μελλοντικών τάσεων φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, μέσω του διαδικτύου ή του έντυ- που Τύπου, και η αξιοποίηση των σχετικών πληροφοριών.
– Ο καθορισμός και η διαχείριση του περιεχομένου των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων εκδοτών και ληπτών εικονικών και πλαστών φορολογικών στοιχείων και μητρώου εξωχώριων (offshore) εταιρειών.
– Οι εισηγήσεις για την επιβολή του μέτρου της αναστολής λειτουργίας επαγγελματικών εγκαταστάσεων επιτηδευματιών και των λοιπών πρόσθετων διοικητικών κυρώσεων.
– Η εποπτεία και η διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του κανονιστικού πλαισίου της λειτουργίας του συστήματος μητρώου τραπεζικών λογαριασμών και λοιπών πληρωμών.
Επόμενος στόχος
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους ελεγκτές παρουσιάζουν και οι επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν φυσικό κατάστημα, αλλά πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω ιστοσελίδων που είναι ενταγμένες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή που λειτουργούν αυτόνομα ως e-shop. Οι ελεγκτές το τελευταίο διάστημα κάνουν φύλλο και φτερό το Facebook, το Instagram, το TikTok και άλλα social media, με στόχο τον εντοπισμό φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων που πωλούν αγαθά και υπηρεσίες μέσω διαδικτύου, χωρίς να εκδίδουν παραστατικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις στήνονται εμπορικές επιχειρήσεις που δεν έχουν φυσική παρουσία, αλλά πωλούν προϊόντα μέσω ιστοσελίδων που είναι ενταγμένες στο Facebook. Οι τιμές είναι δελεαστικές, καθώς οι πωλητές, μέχρι να εντοπιστούν από την ΑΑΔΕ, δεν φορολογούνται, ενώ τα προϊόντα που πωλούν έχουν έρθει παράνομα στην Ελλάδα, χωρίς εκτελωνισμό και επιβολή ΦΠΑ. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι ελεγκτές εκπλήσσονται με το θράσος ορισμένων, οι οποίοι, εκτός των άλλων, δέχονται πληρωμές μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή πιστωτικών καρτών, χωρίς να φοβούνται τον έλεγχο της εφορίας στις καταθέσεις τους. Οι έλεγχοι έχουν αποκαλύψει περιπτώσεις προσώπων που δεν έχουν κάνει ούτε έναρξη εργασιών στην εφορία. Ειδικά για πωλήσεις μέσω διαδικτύου, οι εφοριακοί εξετάζουν τον αριθμό των φίλων κάθε επιχείρησης αλλά και τα σχόλια των πελατών στο Facebook.
Συνήθως το ύψος της φοροδιαφυγής στις περιπτώσεις που εντοπίζει η ΑΑΔΕ ανέρχεται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Να σημειωθεί πως το γεγονός ότι δέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω κάρτας δεν είναι σημάδι νομιμότητας, καθώς οι συγκεκριμένοι τραπεζικοί λογαριασμοί στους οποίους καταλήγουν τα χρήματα είναι άσχετοι ή βρίσκονται σε τράπεζες του εξωτερικού. Πολλές φορές, μάλιστα, οι αποδείξεις που παραδίδουν στον πελάτη είναι πλαστές και έχουν εκδοθεί από μηχάνημα που δεν έχει δηλωθεί στην εφορία ή έχουν εκδοθεί από ταμειακή μηχανή και σβήστηκαν κατόπιν από τη μνήμη της με το ειδικό λογισμικό που κυκλοφορεί στην αγορά τα τελευταία χρόνια.