Τρεις Υπουργικές Αποφάσεις που αναμένεται να υπογραφούν εντός του Φεβρουαρίου θα ενεργοποιήσουν διατάξεις του ασφαλιστικού νόμου για τους συνταξιούχους που εργάζονται, τα επιδόματα μητρότητας και τους οφειλέτες του ΕΦΚΑ που δεν μπορούν σήμερα να συνταξιοδοτηθούν. Στόχος του υπουργείου Εργασίας, του ΕΦΚΑ και της ΔΥΠΑ είναι συγχρόνως με τις αποφάσεις να τεθούν σε λειτουργία οι τρεις αντίστοιχες ηλεκτρονικές πλατφόρμες στις οποίες ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι θα υποβάλλουν αιτήσεις και δικαιολογητικά.
1/ Εργαζόμενοι συνταξιούχοι. Ολοι οι συνταξιούχοι που εργάζονται, ακόμα και εκείνοι που είχαν δηλώσει την εργασία στα Ταμεία τους τα προηγούμενα χρόνια, είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν τα στοιχεία και το είδος της εργασίας τους ( μισθωτοί, αυτοαπασχολούμενοι) στη νέα πλατφόρμα που αναμένεται να λειτουργήσει τις επόμενες ημέρες (το αργότερο έως τις 20 Φεβρουαρίου). Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες συντάξεις, κύριες και επικουρικές. Υπενθυμίζουμε ότι από 1/1/2024 οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι λαμβάνουν στο ακέραιο τη σύνταξή τους.
Αντί του πέναλτι 30% που ίσχυε μέχρι σήμερα θα καταβάλλουν πέραν των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία ασφαλιστικών εισφορών επιπλέον πόρο 10% επί των αποδοχών τους, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-ΕΦΚΑ για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων εορτών (Δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων) και αδείας.
Εχει ιδιαίτερη σημασία να επισημάνουμε ότι υποχρέωση καταβολής του πόρου 10% έχουν και οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης αλλά η απονομή της σύνταξής τους εκκρεμεί. Οπως τονίζει σχετική εγκύκλιος του ΕΦΚΑ, σε περίπτωση που το αίτημά τους απορριφθεί, το παρακρατηθέν ποσό θα τους επιστραφεί.
Εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του πόρου συνταξιούχοι με αναπηρία, ορισμένες κατηγορίες πολυτέκνων και αγρότες του ΟΓΑ κ.λπ.
Επίσης, εξαιρούνται συνταξιούχοι των οποίων η καταβολή της σύνταξης ανεστάλη για οποιονδήποτε λόγο, όπως για παράδειγμα γιατί αναλαμβάνουν απασχόληση σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και δεν έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας τους.
Οι αυτοαπασχολούμενοι συνταξιούχοι που υπάγονται υποχρεωτικά σε κύρια και επικουρική ασφάλιση (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) θα έχουν προσαύξηση εισφοράς 40% για κύρια και 40% για επικουρική ασφάλιση. Οι προσαυξημένες εισφορές θα γνωστοποιούνται με τα ειδοποιητήρια κάθε μήνα.
Οι αμειβόμενοι με παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών θα έχουν κράτηση 10% επί της καθαρής αξίας του παραστατικού.
Οι συνταξιούχοι που αμείβονται με εργόσημο θα έχουν κράτηση 10% στην αξία του εργοσήμου.
Οι συνταξιούχοι με πολλαπλή ασφάλιση, αυτοί που εργάζονται δηλαδή ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες, θα έχουν κρατήσεις 10% επί της αμοιβής για τη μισθωτή απασχόληση και προσαύξηση 50% της εισφοράς που καταβάλλουν για το ελεύθερο επάγγελμα ή προσαύξηση εισφορών 40%, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση.
Οι συνταξιούχοι με παράλληλη απασχόληση που εργάζονται με μισθό σε δύο ή περισσότερες δουλειές (π.χ. πλήρους ή και μερικής απασχόλησης) θα καταβάλλουν κράτηση 10% από τις αμοιβές τους.
Αν η παράλληλη απασχόληση είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, τότε θα καταβάλλουν μια προσαύξηση 50% ή 40% (αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση) επειδή για την παράλληλη απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα προβλέπεται μια εισφορά.
2/ Επίδομα μητρότητας: Οι μητέρες αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες υποβάλλοντας αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΔΥΠΑ και αφού διαπιστωθεί ότι έχουν ασφαλιστική ικανότητα (δεν οφείλουν εισφορές) θα λάβουν για εννέα μήνες μετά τη γέννηση ή υιοθέτηση του παιδιού επίδομα που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό (780 ευρώ). Το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι όσες μητέρες υπέβαλαν ήδη αίτηση στους φορείς από τις 24/9/2023 δεν χάνουν τη σειρά τους, αλλά οι αιτήσεις τους θα εξεταστούν κατά προτεραιότητα μόλις τεθεί σε λειτουργία η πλατφόρμα και θα λάβουν αναδρομικά ποσά 5 μηνών. Το δικαίωμα είναι μερικώς μεταβιβάσιμο και στον πατέρα για 7 μήνες.
3/ Οφειλέτες συνταξιούχοι: Η τρίτη πλατφόρμα που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τέλος Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου θα απευθύνεται στους οφειλέτες ΕΦΚΑ οι οποίοι μέχρι σήμερα έβρισκαν κλειστή την πόρτα της συνταξιοδότησης. Με τη νέα διάταξη αυξάνονται τα ανώτατα όρια οφειλών για συνταξιοδότηση από 20.000 ευρώ σε 30.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και από 6.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ για οφειλές στον πρώην ΟΓΑ. Κερδισμένοι είναι περίπου 12.000 μη μισθωτοί οφειλέτες που οφείλουν στον ΕΦΚΑ υπό την προϋπόθεση ότι ο δυνάμει συνταξιούχος θα συναινέσει σε έλεγχο των καταθέσεών του ώστε να μην υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ (ή τις 6.000 ευρώ για αγρότες).
Ετσι, για να ενεργοποιηθεί η ευνοϊκή διάταξη θα πρέπει εισερχόμενοι στην πλατφόρμα να πατήσουν την επιλογή άρση τραπεζικού απορρήτου. Στη συνέχεια, έως ότου το οφειλόμενο ποσό πέσει στα 20.000 ευρώ θα παρακρατείται τουλάχιστον το 60% του μηνιαίου ποσού σύνταξης, ενώ ο οφειλέτης θα μπορεί να λαμβάνει το 40% της σύνταξής του. Αντίθετα, χαμένοι είναι οι οφειλέτες που αδυνατούν να πάρουν σύνταξη καθώς έχουν χρέη πάνω από 30.000 ευρώ (10.000 ευρώ αν είναι αγρότες) και δεν έχουν τους πόρους να καταβάλλουν το υπερβάλλον ποσό εφάπαξ ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία απονομής της σύνταξής τους.