Τρομοκρατημένους γονείς και ψυχολογικά προβλήματα σε ανήλικους, με επικίνδυνες προεκτάσεις, έχει αφήσει πίσω μια υπόθεση ομάδων αυτοτραυματισμού που δρουν στο WhatsApp, με υποκινητές μικρά παιδιά. Η έκταση του φαινομένου φαίνεται να είναι τόσο μεγάλη που, σύμφωνα με έρευνα του BBC, η δράση παιδιών ηλικίας μόλις 9 ετών τα πρόσθεσε στις «κακόβουλες» ομάδες του δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης, για την προώθηση όλων των ειδών βίας και του ρατσισμού.
Γονείς που έχουν γίνει μάρτυρες τέτοιων περιστατικών, μιλούν για προβολή εικόνων ακατάλληλου περιεχομένου σε παιδιά κάτω των 12 ετών. Ο διευθυντής σχολείου της Βρετανίας μάλιστα, ανακάλυψε ότι 40 παιδιά μιας τάξης συμμετείχαν σε παρόμοιες ομάδες που αριθμούν εκατοντάδες μέλη.
Η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων WhatsApp, η οποία μετράει πάνω από δύο δισεκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, πρόσφατα μείωσε το κατώτατο όριο ηλικίας χρηστών στην Ευρώπη από τα 16 έτη στα 13.
Ειδικοί αναφέρουν πως το περιεχόμενο που προωθεί την αυτοκτονία ή τον αυτοτραυματισμό μπορεί να είναι καταστροφικό και να επιδεινώσει τα υπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα των παιδιών. Μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο τους, να αυξήσει το άγχος τους, να χάσουν τον αυτοέλεγχο και τότε κάποιος «να παίξει με το μυαλό τους».
Σε μία τέτοια υπόθεση αποδίδεται και ο θάνατος της 14χρονης Molly Russel το 2017. Έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι διαδικτυακό περιεχόμενο συνέβαλε στην επιδείνωση της κατάθλιψης από την οποία έπασχε, με αποτέλεσμα να βάλει τέλος στη ζωή της.
Επιτακτική η ανάγκη για ασφάλεια
Η κρυπτογράφηση των μηνυμάτων κάνει την κατάσταση πιο δύσκολη, καθώς ούτε οι ίδιες οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης γνωρίζουν το περιεχόμενό τους.
Εάν όμως οι πλατφόρμες δεν γνωρίζουν το περιεχόμενο, πώς θα γίνουν ασφαλείς;
Σίγουρα ένας νόμος για την ασφάλεια στο διαδίκτυο που θα δίνει στη ρυθμιστική Αρχή εξουσίες να παρεμβαίνει ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των παιδιών στις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, θα ήταν μια λύση.
Υπάρχει ωστόσο ένα κενό στην ασφάλεια, καθώς, ακόμα και μετά τη διαγραφή ενός παιδιού από μια τέτοια ομάδα, τα μέλη της προσπαθούν να το κρατήσουν σε επαφή μαζί τους.
Πρώτα η ασφάλεια και μετά τα κέρδη
Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του WhatsApp Meta, οι χρήστες έχουν «επιλογές για να ελέγχουν ποιος μπορεί να τους προσθέσει σε ομάδες», καθώς και τη δυνατότητα να αποκλείουν και να αναφέρουν άγνωστους αριθμούς.
Η γνώμη του κοινού όμως διαφέρει. Γενικότερα κανείς θα θεωρούσε ότι οι πλατφόρμες παγοσμίως δεν θα μετέφεραν κακόβουλο περιεχόμενο είτε δεν θα επέτρεπαν στους αλγόριθμους να το προτείνουν.
Αντιθέτως, καθώς δεν παραβιάζονται οι κοινοτικές οδηγίες, το επιβλαβές περιεχόμενο παραμένει και διακινείται.
