Έναν… κλοιό γύρω από όλους τους «παίκτες», τόσο της αγοράς των «κόκκινων» δανείων (τράπεζες και servicers), όσο και των πληρωμών (δίκτυα καρτών και εκκαθαριστές), στήνουν κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), προκειμένου να πιέσουν αφενός, για την ταχύτερη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους και αφετέρου, για τη μείωση των προμηθειών στις συναλλαγές.
Μπορεί οι τράπεζες να έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στον περιορισμό των «κόκκινων» δανείων, με αποτέλεσμα σήμερα να διαθέτουν ένα στοκ μόλις 9,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 68% αφορά κυρίως σε επιχειρηματικά δάνεια και δευτερευόντως σε στεγαστικά (23%) και καταναλωτικά (9%), εντούτοις οι προκλήσεις παραμένουν.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει ο διοικητής της ΤτΕ, κ. Γιάννης Στουρνάρας, στην Έκθεσή του για το 2023, η αξιοσημείωτη βελτίωση της ποιότητας ενεργητικού τα τελευταία έτη δεν θα πρέπει να οδηγεί σε εφησυχασμό. «Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), παρά τη σημαντική αποκλιμάκωσή του, παραμένει σημαντικά υψηλότερος από το μέσο όρο των τραπεζών της ευρωζώνης», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί μέσω των business plans να αξιοποιήσουν όλα τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους (σ.σ. από οργανικές λύσεις μέχρι και πωλήσεις ή τιτλοποιήσεις), ενώ δρώντας proactive – και κατόπιν της σχετικής… προτροπής του υπουργού Οικονομικών, κ. Κωστή Χατζηδάκη – προχώρησαν στην παράταση, για ακόμη ένα έτος, του «παγώματος» των επιτοκίων στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια.
Αξίζει να αναφερθεί πως οι πληροφορίες θέλουν 10 από τις 15 τιτλοποιήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια να έχουν τεθεί εκτός στόχων, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο και τις κρατικές εγγυήσεις. Στο σχετικό υπόμνημα, άλλωστε, που απέστειλαν πρόσφατα οι servicers προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Γιώργο Φλωρίδη, προειδοποιούν ότι «τυχόν αδυναμία επίτευξης των επιχειρηματικών σχεδίων που συνοδεύουν τις συγκεκριμένες τιτλοποιήσεις θα επιφέρει εξαιρετικές αρνητικές συνέπειες, τόσο για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, όσο και για τους δημοσιονομικούς στόχους του Ελληνικού Δημοσίου», ζητώντας τη διευθέτηση μίας σειράς ζητημάτων που συνδέονται με την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων.
Με βάση τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους δε, που είχε παρουσιάσει στις αρχές του 2024 το newmoney, τα 137 δισ. ευρώ αφορούσαν στα ενήμερα δάνεια που βρίσκονταν στις τράπεζες, τα 105 δισ. ευρώ ήταν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές 4,2 εκατομμυρίων πολιτών προς την εφορία, εκ των οποίων, μάλιστα, τα 26,3 δισ. ευρώ είχαν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτα είσπραξης, τα 61 δισ. ευρώ ήταν το ύψος των «κόκκινων» δανείων που διαχειρίζονταν οι servicers, τα 47 δισ. ευρώ ήταν οι οφειλές 2,3 εκατομμυρίων πολιτών στο ΚΕΑΟ, τα 12 δισ. ευρώ ήταν τα «κόκκινα» δάνεια που εξακολουθούσαν να βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών και τα 10 δισ. ευρώ ήταν τα ενήμερα δάνεια στους servicers και τα οποία δυνητικά θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα.
Προμήθειες
Το «χαρτί» της νομοθετικής παρέμβασης αναγκάζεται να παίξει η κυβέρνηση, προκειμένου να υποχρεώσει όλους τους εμπλεκόμενους στις πληρωμές (τράπεζες, καρτικά σχήματα και εκκαθαριστές) να προχωρήσουν άμεσα σε μείωση των προμηθειών στα POS.
Κι αν οι τράπεζες ήταν οι πλέον πρόθυμες να υλοποιήσουν τις επίμαχες μειώσεις, γεγονός που εν μέρει οφείλεται και στο μικρό ποσοστό που τις αναλογεί, δεδομένου ότι έχουν όλες προχωρήσει στην πώληση των POS σε τρίτους «παίκτες» (σ.σ. η Τράπεζα Πειραιώς στη Euronet Worldwide, η Eurobank στη Worldline, η Alpha Bank στη Nexi και η Εθνική Τράπεζα στην Evo), τα πράγματα ήταν μάλλον πιο πολύπλοκά στην περίπτωση των άλλων δύο εμπλεκομένων.
Πιο αναλυτικά, όπως εξηγούν στο newmoney πηγές των καρτικών σχημάτων (Visa – Mastercard), η συγκεκριμένη πρωτοβουλία από πλευράς της κυβέρνησης δεν τους έπιασε εξαπίνης, εκτιμώντας πως το κόστος για τα ίδια θα είναι διαχειρίσιμο. Δεδομένου δε, ότι από πλευράς τους είχαν ανακοινωθεί σειρά κινήσεων που είχαν ως στόχο τη διευκόλυνση των πελατών τους και δη, αυτών που δέχονται μικροσυναλλαγές, το κόστος ήταν αναλογικά υψηλότερο εν συγκρίσει με τη μείωση 50% που προωθεί η κυβέρνηση.
Εξίσου πρόθυμοι να εφαρμόσουν τον Νόμο εμφανίζονται και οι εκκαθαριστές, αντικρούοντας την κριτική περί καθυστέρησης από πλευράς τους στη λήψη των σχετικών αποφάσεων. «Πέρα από το γεγονός ότι έχουμε μετόχους, οι οποίοι δεν είναι πάντοτε στην Ελλάδα, υπάρχουν και συστήματα. Δεν γίνεται να ανακοινώσουμε κάτι και αυτά να μην είναι έτοιμα. Πόσο αφερέγγυοι θα φανούμε μπροστά στους εμπόρους», σημειώνει στο newmoney ανώτατο στέλεχος της Nexi, προσθέτοντας πως ανεξαρτήτως της απόφασης της κυβέρνησης η εταιρεία προτίθεται να προχωρήσει σε μειώσεις στις προμήθειες σε συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων.
«Θα στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, για να τονώσουμε το επιχειρείν και σε περίπτωση που δούμε ότι κάποιος θέλει μία πιο εξειδικευμένη λύση, τότε θα μπορεί να αξιοποιήσει τα easy συνδρομητικά πακέτα συναλλαγών. Μέσω αυτών, άλλωστε, μπορεί να στηριχθεί και ο επιχειρηματίας που ενδεχομένως να μην έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει το POS, δηλαδή, να προκαταβάλει το κόστος μπροστά, λαμβάνοντας μία λύση που θα περιλαμβάνει εξίσου το κόστος για το τερματικό, αλλά και τις συναλλαγές», τονίζει στο newmoney ανώτατο στέλεχος της Worldline.
