των Θ. Λουλούδη και Άννας-Μαρίας Ρογδάκη*
Η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την ανάπτυξη του επιχειρηματικού δυναμικού μας, αλλά και για την προώθηση της ισότητας μεταξύ των φύλων. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, εξακολουθεί να βρίσκεται πίσω σε σχέση με τις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα:
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα το 2023 ανήλθε μόλις στο 25,9%. Οι εταιρείες που διοικούνται από γυναίκες είναι στην πλειοψηφία τους μικρού μεγέθους ομόρρυθμες εταιρείες και ανήκουν κυρίως στους τομείς του Τουρισμού και του Εμπορίου.
Με βάση τον δείκτη Gender Equality Index, η Ελλάδα το 2019 καταλαμβάνει την τελευταία θέση στην Ευρώπη σε θέματα ισότητας. Βέβαια, από τότε έχουν γίνει βήματα, όπως η ποσόστωση 25% για τη συμμετοχή των γυναικών στα ΔΣ εισηγμένων εταιρειών και της άδειας πατρότητας.
Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η πανδημία αυξάνει τον εκτιμώμενο χρόνο που θα χρειαστεί για να κλείσει το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στα 135,6 χρόνια, από 99,5 χρόνια.
Οι γυναίκες στην Ελλάδα έχουν πολύ χαμηλό ποσοστό σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή τους στην ψηφιακή οικονομία. Στον δείκτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «Women in Digital Scoreboard» για το 2021, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 23η θέση στην ΕΕ των 28. Απέχει πολύ από χώρες-παραδείγματα, όπως η Φινλανδία, η Σουηδία, η Δανία και η Εσθονία.
Έρευνες αποδεικνύουν ότι οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν κεφάλαιο, καθώς και ότι εξακολουθεί να είναι πολύ μικρό το ποσοστό των επενδύσεων που κατευθύνεται σε εταιρείες που διοικούνται από γυναίκες κ.α.
Στον Νομό Αχαΐας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Μητρώου του Επιμελητηρίου Αχαΐας, περίπου 6.000 επιχειρήσεις /επαγγελματίες (30%) έχουν γυναικεία επωνυμία, οι 4.400 εδρεύουν στην Πάτρα, 920 στην Αιγιάλεια, 465 στη Δυτική Αχαΐα, 150 στα Καλάβρυτα και 134 στον Ερύμανθο. Στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι ατομικές επιχειρήσεις. Από τους πολυπληθέστερους κλάδους, αυτοί που συναντούμε περισσότερες επιχειρήσεις με γυναικεία επωνυμία έναντι των ανδρών είναι οι δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής (361 επιχειρήσεις), ή «άλλη εκπαίδευση» που αφορά κυρίως αθλητισμό, πολιτισμό, σχολές οδηγών (164 επιχ.) και το λιανικό εμπόριο ενδυμάτων (329 επιχ.).
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί έναν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης για την οικονομία της Αχαΐας. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό:
Κοινωνικοοικονομικές Ανάγκες: Οι γυναίκες συχνά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες οικονομικές δυσκολίες ή έχουν περιορισμένη πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Η δημιουργία της δικής τους επιχείρησης μπορεί να αποτελέσει μια βιώσιμη λύση για την οικονομική τους ευημερία και ανεξαρτησία.
Καινοτομία και Δημιουργικότητα: Η ποικιλία των προσεγγίσεων και ιδεών που φέρνουν οι γυναίκες στον επιχειρηματικό κόσμο μπορεί να οδηγήσει σε καινοτόμες λύσεις και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, που ενδεχομένως να μην είχαν εξεταστεί προηγουμένως.
Διαφορετική Προσέγγιση της Αγοράς: Οι γυναίκες μπορεί να έχουν διαφορετική και πιο αναλυτική προσέγγιση της αγοράς και των αναγκών του κοινού, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε επιτυχημένες επιχειρηματικές εκκινήσεις και καινοτόμες προσεγγίσεις.
Δικτύωση και Συνεργασία: Η ενθάρρυνση της γυναικείας επιχειρηματικότητας μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός δικτύου συνεργασίας μεταξύ γυναικών επιχειρηματιών, το οποίο μπορεί να προσφέρει υποστήριξη, εμπειρίες και ευκαιρίες ανάπτυξης.
Για να ενθαρρυνθεί η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Αχαΐα μπορούν να ληφθούν μέτρα που περιλαμβάνουν εκπαίδευση, χρηματοδότηση, υποστήριξη επιχειρηματικών δικτύων και δημιουργίας ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, η προώθηση της ισότητας των φύλων σε όλους τους το-μείς, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης σε εκπαίδευση και πόρους, είναι ουσιώδους σημασίας.
Το στοίχημα παραμένει: η στήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας να μετουσιωθεί σε υπαρκτές πολιτικές, σε εθνικό, σε Ευρωπαϊκό αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Ας ξεκινήσουν τα Επιμελητήρια, που πρέπει να θέσουν ως προτεραιότητα την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Πρέπει να λάβουν μέτρα όπως:
Υποστήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας μέσω προωθητικών πολιτικών σε επίπεδο Επιμελητηρίων.
Δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης και ενίσχυσης για την ομαλή ένταξη των γυναικών στο ψηφιακό περιβάλλον.
Προώθηση πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις για άνεργες γυναίκες, με στόχο την απόκτηση εμπειρίας και δεξιοτήτων.
Στήριξη γυναικείων startups μέσω προγραμμάτων φιλοξενίας σε ειδικές θερμοκοιτίδες νεοφυών επιχειρήσεων.
Εφαρμογή μέτρων για τη μείωση του γυναικείου μισθολογικού χάσματος και τη διασφάλιση ίσων αμοιβών για ίση εργασία.