Ευρωεκλογές 2024: Από τις παρυφές της πολιτικής όπως την επέκριναν ορισμένοι, η Τζόρτζια Μελόνι, η «σιδηρά κυρία» της Ιταλίας αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο και γίνεται πρωταγωνίστρια των εξελίξεων
Όταν η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ανέλαβε την εξουσία το 2022, συντηρητικά κόμματα σε όλη την Ευρώπη χαιρέτησαν τη νίκη της, αναμένοντας από τη νέα πρωθυπουργό στη Ρώμη να ακολουθήσει μια εθνικιστική ατζέντα και να πολεμήσει τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Αντί όμως να συγκρουστεί με τις ελίτ της ΕΕ, η Μελόνι εξέπληξε φίλους και εχθρούς συνεργαζόμενη στενά μαζί τους, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως γέφυρα μεταξύ της κυρίαρχης κεντροδεξιάς και του δικού της στρατοπέδου των συντηρητικών, που προηγουμένως απέφευγε.
Η επιρροή της μπορεί να αυξηθεί στον απόηχο των ευρωεκλογών του επόμενου μήνα, εάν, όπως άφησε να εννοηθεί, υποστηρίξει την κεντροδεξιά Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για δεύτερη θητεία. Αυτό θα της έδινε έρεισμα στο νέο στέλεχος της ΕΕ, θα ενίσχυε τις πιθανότητές της να κερδίσει ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο για την Ιταλία στην επόμενη επιτροπή και θα ενίσχυε τον ρόλο της ως «μεσίτρια» εξουσίας. «Η Μελόνι είναι η ιδανική επιλογή για να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ των διαφορετικών φατριών της δεξιάς και της κεντροδεξιάς στην Ευρώπη, όπου είναι σεβαστή και αναγνωρισμένη ηγέτης», δήλωσε ο Κάρλο Φιντάνζα, επικεφαλής του κόμματος των Αδελφών της Ιταλίας της Μελόνι στην Ευρώπη.
Ενώ ο κυβερνών συνασπισμός της στη Ρώμη ενώνει διάφορα σκέλη της πολύπλευρης δεξιάς της Ιταλίας, η πιθανότητα να το επαναλάβει αυτό στο επόμενο κοινοβούλιο της ΕΕ φαίνεται αδύνατη. Η φον ντερ Λάιεν και οι σύμμαχοί της έχουν ήδη πει ότι δεν θα συνεργαστούν με πιο ακραία στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του Ιταλού συμμάχου της Mελόνι, Mατέο Σαλβίνι ο οποίος ηγείται του αντιμεταναστευτικού κόμματος «Λέγκα», και του Εθνικού Συναγερμού της Mαρίν Λε Πεν στη Γαλλία. Η αποστροφή είναι αμοιβαία, με αυτά τα κόμματα να αποκρούουν επίσης τη φον ντερ Λάιεν.
Ωστόσο, η πρόεδρος της Επιτροπής δεν εξέφρασε κανέναν ενδοιασμό για τη Μελόνι παραμερίζοντας τις ανησυχίες σε ορισμένες πρωτεύουσες της ΕΕ σχετικά με το κόμμα «Αδέρφια της Ιταλίας» «Δουλεύω πολύ καλά με τη Τζόρτζια Μελόνι», είπε η φον ντερ Λάιεν σε προεδρικό ντιμπέιτ στις Βρυξέλλες στις 23 Μαΐου, προσθέτοντας ότι η Μελόνι είναι «σαφώς φιλοευρωπαϊκή».
Το πρώτο ταξίδι της Μελόνι στο εξωτερικό ως πρωθυπουργός το 2022 ήταν στις Βρυξέλλες για να συναντήσει την ηγεσία της ΕΕ. Έκανε θετική εντύπωση. Τους επόμενους μήνες, συνεργάστηκε με την Επιτροπή, συνεργασία που αποδείχθηκε καθοριστική για τη συμφωνία που οδήγησε στη μεταρρύθμιση των κανόνων ασύλου της ΕΕ μετά από σχεδόν 10 χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών.
Ταξίδεψε επίσης με τη φον ντερ Λάιεν τρεις φορές στη Βόρεια Αφρική, υπογράφοντας συμφωνίες με την Αίγυπτο και την Τυνησία που περιελάμβαναν διατάξεις για τον περιορισμό της αναχώρησης μεταναστών – συμφωνίες που βοήθησαν να σημειωθεί μείωση 58% των νέων αφίξεων στην Ιταλία μέχρι στιγμής φέτος. Το σημαντικότερο είναι ότι η Μελόνι πρόσφερε επίσης συνεχή υποστήριξη στην Ουκρανία και αμείωτη κριτική στη Ρωσία, ξεχωρίζοντας από τη Λεπέν και τον Σαλβίνι λόγου χάρη που παραδοσιακά είχαν στενούς δεσμούς με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Η Μελόνι φέρθηκε έξυπνα»
«Η Mελόνι ήταν έξυπνη», είπε ο Ντανιέλ Αλμπερτάτζι, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Σάρεϊ της Βρετανίας. «Αυτό που έκανε είναι να πει: «Κοίτα, ας είμαστε mainstream και υπεύθυνοι στη διεθνή σκηνή γιατί χρειάζομαι αυτούς τους τύπους». Ένας ανώτερος ηγέτης της ΕΕ, μιλώντας αυστηρά εκτός αρχείου, είπε ότι η Μελόνι παραμένει υπέρμαχος της «ριζοσπαστικής δεξιός» αλλά είχε υιοθετήσει μια φιλοευρωπαϊκή στάση επειδή η Ιταλία ήταν υπερχρεωμένη και δεν μπορεί να τα βάλει με χώρες που παρείχαν στη Ρώμη οικονομική κάλυψη.
Όποια κι αν είναι τα κίνητρά της, η Μελόνι έχει αποδειχθεί ανεκτίμητη στις πρόσφατες συνόδους κορυφής, βοηθώντας να πειστεί ο συχνά απείθαρχος Ούγγρος εθνικιστής ηγέτης, Βίκτορ Όρμπαν, να αφήσει ένα πακέτο χρηματοδότησης για την Ουκρανία και να στηρίξει το σύμφωνο μετανάστευσης της ΕΕ. Ένας αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί, είπε ότι η Επιτροπή επικοινώνησε σε μεγάλο βαθμό με τον Ούγγρο ηγέτη μέσω της Μελόνι, δίνοντάς της το παρατσούκλι «αυτή που ψιθυρίζει στον Όρμπαν»
Τα συντηρητικά και εθνικιστικά κόμματα της Ευρώπης μοιράζονται συχνά παρόμοιες πλατφόρμες πολιτικής, αλλά χωρίζονται σε δύο ξεχωριστά μπλοκ εντός του κοινοβουλίου της ΕΕ. Η Μελόνι είναι επικεφαλής της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), η οποία περιλαμβάνει το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας. Ο Σαλβίνι και η Λεπέν είναι στο μπλοκ «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID), ενώ το κόμμα Fidesz του Ορμπάν είναι άστεγο προς το παρόν.Η Φον ντερ Λάιεν προέρχεται από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) – τη μεγαλύτερη ενιαία πολιτική ομάδα της ΕΕ. Η Μελόνι απέκλεισε το ενδεχόμενο να υποστηρίξει τη φον ντερ Λάιεν το 2019, αλλά δεν έχει πάρει θέση αυτή τη φορά.
Αξιωματούχοι του κόμματος είπαν στο Reuters ότι η Ιταλία ενδέχεται να υποστηρίξει τον επαναδιορισμό της τον Ιούνιο ως μέρος μιας συμφωνίας που περιελάμβανε κορυφαία θέση για την Ιταλία στη νέα Επιτροπή. Αν και η Μελόνι είναι η ηγετική δύναμη στο ECR, είναι απίθανο να συμβιβάσει ολόκληρη την ομάδα, υπογραμμίζοντας τις διασταυρούμενες αντιπαλότητες στην ευρωπαϊκή πολιτική.
Οι νομοθέτες του PiS, για παράδειγμα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αρνούνταν να στηρίξουν τη φον ντερ Λάιεν επειδή ο εγχώριος εχθρός τους, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, είναι η κινητήρια δύναμη στο ΕΛΚ της φον ντερ Λάιεν. «Η Φον ντερ Λάιεν και ο Ντόναλντ Τουσκ είναι πολιτικοί μιας περασμένης εποχής που δεν θα έπρεπε να έχουν άλλη επιρροή στην ευρωπαϊκή πολιτική», δήλωσε στο Reuters ο Ευρωπαίος νομοθέτης του PiS Zdzisław Krasnodębski.
Η Μελόνι απέρριψε επίσης το ενδεχόμενο συγχώνευσης της ομάδας της ECR με την ID, η οποία εγκατέλειψε πρόσφατα τον πιο ριζοσπαστικό εταίρο της, το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ελπίζοντας αντ’ αυτού ότι το μπλοκ της θα ενισχυθεί στις κάλπες για να της δώσει μεγαλύτερη μόχλευση στις Βρυξέλλες. «Η ύπαρξη μιας πιο σημαντικής κοινοβουλευτικής ομάδας θα επέτρεπε στη Μελόνι να βρίσκεται στο επίκεντρο μεταξύ ID και ΕΛΚ. Για μένα, αυτός είναι ο στόχος της», δήλωσε ο Αρτούρο Βαρβέλι, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στη Ρώμη.
