4 Ιουνίου 1937
Παρουσιάζονται στα σούπερ μάρκετ Humpty Dumpty της Οκλαχόμα τα πρώτα καροτσάκια για τα ψώνια. Αναπόσπαστο κομμάτι του λιανεμπορίου και σύμβολο του καπιταλισμού σήμερα, τα καροτσάκια δεν είχαν την θερμή υποδοχή που θα περίμενε κανείς.
Όλα ξεκίνησαν από την ιδέα που είχε ο Sylvan Goldman, ιδιοκτήτης της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Humpty Dumpty. Ο επιχειρηματίας είχε διαπιστώσει ότι οι πελάτες των μαγαζιών του σταματούσαν τα ψώνια τους όταν το καλάθι τους γέμιζε ή γινόταν υπερβολικά βαρύ για να το κουβαλήσουν. Αναζητώντας τρόπους να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα που μείωνε τον τζίρο των σούπερ μάρκετ του, ο Goldman είχε δώσει στους υπαλλήλους του οδηγίες να προσφέρουν στους πελάτες ένα δεύτερο καλαθάκι όταν το πρώτο γέμιζε.
Όμως αργά ένα απόγευμα, βλέποντας μια αναδιπλούμενη καρέκλα που είχε στο γραφείο του, σκέφτηκε μια καλύτερη ιδέα.
Με τη βοήθεια ενός μάστορα που δούλευε στην επιχείρησή του, μετέτρεψε την καρέκλα σε μια πρώτη εκδοχή του καροτσιού που ξέρουμε μέχρι και σήμερα. Έβαλε ροδάκια στα πόδια της και στερέωσε δύο καλάθια, ένα στην βάση της καρέκλας και ένα πιο ψηλά, στο κάθισμα. Μέσα σε μερικούς μήνες, το καρότσι του σούπερ μάρκετ ήταν έτοιμο.
Στις 4 Ιουνίου του 1937, ο Goldman δημοσίευσε μια διαφήμιση στις εφημερίδες της Οκλαχόμα, δείχνοντας μια γυναίκα, εξουθενωμένη από το βάρος του καλαθιού με τα ψώνια της. «Είναι νέο. Είναι εντυπωσιακό. Όχι πια στο κουβάλημα καλαθιών», έγραφε η διαφήμιση.
Όμως παρά τις προσδοκίες του Goldman, η εφεύρεσή του αποδείχθηκε μια παταγώδης αποτυχία. «Πίστευα ότι θα έκανε άμεσα επιτυχία. Ήμουν τόσο ενθουσιασμένος με το καρότσι», έλεγε ο επιχειρηματίας σε μία τηλεοπτική του συνέντευξη το 1977.
Ενώ, λοιπόν, περίμενε ότι οι πελάτες του θα έκαναν ουρές για να χρησιμοποιήσουν τα καροτσάκια του, αυτά ήταν άφαντα στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ. «Υπήρχαν άνθρωποι που ψώνιζαν. Αλλά κανείς δεν χρησιμοποιούσε καροτσάκι».
ADVERTISEMENT
Οι γυναίκες έλεγαν «αρκετά βρεφικά καροτσάκια σπρώχνουμε, δεν θα σπρώχνουμε καρότσια και στα καταστήματα», θυμόταν ο Goldman σε μια επιστολή που έγραψε το 1972.
«Οι άνδρες έλεγαν: ‘Με τα δυνατά μου μπράτσα μπορώ να κουβαλήσω τα καλάθια μου, δεν πρόκειται να σπρώχνω ένα από αυτά τα πράγματα’».
Όμως ο Goldman δεν παραιτήθηκε. Αντί να αποσύρει την εφεύρεσή του, προσέλαβε μοντέλα –άνδρες και γυναίκες, διαφόρων ηλικιών- για να κυκλοφορούν με τα καροτσάκια μέσα στα μαγαζιά του και να παριστάνουν ότι ψωνίζουν.
Το κόλπο του δούλεψε. Σύντομα, τα καροτσάκια έκαναν επιτυχία. Και έως τη δεκαετία του 1940, τα σούπερ μάρκετ που ήθελαν να αγοράσουν καρότσια αντιμετώπιζαν μια περίοδο αναμονής επτά ετών.
Βέβαια, όπως συνήθως συμβαίνει με πολλές εφευρέσεις, η ιστορία του καροτσιού έχει και κάποια θολά σημεία. Ο Goldman θεωρείται μεν ο αρχικός δημιουργός του, αλλά και άλλοι προσπάθησαν να βρουν εναλλακτικές λύσεις για το βαρύ καλάθι με τα ψώνια. Κάποιες είχαν προηγηθεί.
Το 1946, ο Orla E. Watson, από το Κάνσας Σίτι, είδε ότι τα καροτσάκια έπιαναν πολύ χώρο μπροστά από τα καταστήματα. Ήθελε να φτιάξει καρότσια που να στοιβάζονται οριζόντια, ώστε να χρειάζονται λιγότερο χώρο. Αφότου έφτιαξε το πρωτότυπο και κατέθεσε τα χαρτιά του για την πατέντα, βρήκε απέναντί του τον Goldman, ο οποίος προσπαθούσε να κατοχυρώσει μια παρόμοια ευρεσιτεχνία. Τελικά, Goldman και Watson κατέληξαν σε συμβιβασμό το 1949.
Ο Goldman συνέχισε να κάνει διάφορες αλλαγές στο αρχικό του σχέδιο, μεγαλώνοντας τα καλάθια, αφού τα καταστήματα διαπίστωναν ότι οι πελάτες αγόραζαν περισσότερα όταν τα καρότσια τους ήταν μεγαλύτερα.
