Εννέα μήνες έχουν περάσει από την άφιξη της υπηρεσίας Starlink στη γωνιά του Αμαζονίου όπου ζει η φυλή Μαρούμπο με τα 2000 μέλη της, δίνοντας την ευκαιρία στην απομονωμένη κοινότητα ιθαγενών να συνδεθεί για πρώτη φορά στο ίντερνετ.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η επαναστατική υπηρεσία του Έλον Μασκ που παρέχει ίντερνετ υψηλής ταχύτητας ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, έφερε μεγάλες αλλαγές στη ζωή των Μαρούμπα που ζουν σχετικά απομονωμένοι κοντά στον ποταμό Ιτουί.
Σύμφωνα με τα γηραιότερα μέλη της φυλής, ο «εθισμός» που έχουν αποκτήσει ορισμένοι Μαρούμπο με το διαδίκτυο και τους πειρασμούς του – συμπεριλαμβανομένων των social media και του πορνογραφικού υλικού – έχει εξαιρετικά αρνητική επίδραση στη συμπεριφορά τους, παρά τα οφέλη αυτού του νέου διαύλου επικοινωνίας με τον έξω κόσμο.
The Marubo, an isolated Amazon tribe, connected to high-speed internet in September through Elon Musk’s Starlink. Jack Nicas, our Brazil bureau chief, visited the tribe’s remote villages to see what the internet has changed for them. https://t.co/JXwhPDcR3L pic.twitter.com/7CKCHsY4QX
— The New York Times (@nytimes) June 2, 2024
«Όταν πρωτοέφτασε, όλοι ήταν χαρούμενοι», δήλωσε στους New York Times ο Τσαϊνάμα Μαρούμπο, 73 ετών. «Όμως τώρα τα πράγματα έχουν χειροτερέψει. Οι νέοι έχουν γίνει τεμπέληδες εξαιτίας του διαδικτύου, μαθαίνουν τους τρόπους των λευκών».
Η φυλή των Μαρούμπο είναι αρκετά συντηρητική ως προς την έκφραση της σεξουαλικότητας και αποδοκιμάζει ακόμη και τα φιλιά σε δημόσιο χώρο. Για τον Αλφρέντο Μαρούμπο (όλα τα μέλη της φυλής χρησιμοποιούν το ίδιο επώνυμο), η άφιξη της νέας υπηρεσίας μπορεί να υπονομεύσει τους κανόνες ευπρέπειας που έχουν μείνει αναλλοίωτοι μέσα στα χρόνια. Σύμφωνα με τον Αλφρέντο, πολλοί νεαροί άνδρες μοιράζονται βίντεο πορνό σε ομαδικές συνομιλίες. Ο ίδιος μάλιστα έχει παρατηρήσει ότι μερικοί από αυτούς επιδεικνύουν τελευταία πιο «επιθετική σεξουαλική συμπεριφορά». «Ανησυχούμε ότι οι νέοι θα θελήσουν να δοκιμάσουν» σεξουαλικά βίτσια στα οποία εκτέθηκαν πρόσφατα, μέσω του ίντερνετ, σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ακόμη ένα πρόβλημα που εντοπίζει ο ίδιος είναι η τάση όσων περνούν πολλές ώρες συνδεδεμένοι, να επικοινωνούν όλο και λιγότερο με τα μέλη της οικογένειάς τους.
Το Starlink λειτουργεί μέσω της σύνδεσης κεραίων με 6.000 δορυφόρους χαμηλής τροχιάς. Οι απαιτούμενες κεραίες δωρίστηκαν στη φυλή από την Αμερικανίδα επιχειρηματία Allyson Reneau.
Νέες δυνατότητες, αλλά και κίνδυνοι
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι το διαδίκτυο έχει βελτιώσει σημαντικά στην καθημερινότητα των Μαρούμπο, οι οποίοι πλέουν μπορούν να επικοινωνήσουν άμεσα με τις Αρχές σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων δυνητικά θανατηφόρων δαγκωμάτων φιδιών.
«Έχει ήδη σώσει ζωές», δηλώνει ο Ενόκ Μαρούμπο, 40 ετών.
Τα μέλη της φυλής μπορούν επίσης να μοιράζονται εκπαιδευτικούς πόρους με άλλες φυλές του Αμαζονίου και να επικοινωνούν με φίλους και συγγενείς που ζουν πλέον αλλού.
Το ίντερνετ έχει ανοίξει έναν κόσμο δυνατοτήτων για τους νεαρούς Μαρούμπο, πολλοί από τους οποίους δεν μπορούσαν προηγουμένως ούτε καν να αντιληφθούν τι υπάρχει πέρα από το άμεσο περιβάλλον τους.
Μια έφηβη είπε στους Times ότι τώρα ονειρεύεται να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, ενώ ένας άλλος νεαρός εξέφρασε τη φιλοδοξία να γίνει οδοντίατρος στο Σάο Πάολο.
Ωστόσο, ο Ενόκ μίλησε στην εφημερίδα και για τις αρνητικές συνέπειες του διαδικτύου. «Άλλαξε τόσο πολύ τη ρουτίνα μας που τελικά ήταν επιζήμιο», δήλωσε. «Στο χωριό, αν δεν κυνηγάς, δεν ψαρεύεις και δεν φυτεύεις, δεν τρως».
«Ορισμένοι νέοι κρατούν τις παραδόσεις μας. Άλλοι θέλουν απλώς να περνούν όλο το απόγευμα στα τηλέφωνά τους», πρόσθεσε ο 42χρονος Ταμασέι Μαρούμπο.
Ορισμένα μέλη της κοινότητας εθίστηκαν τόσο πολύ, που οι επικεφαλής της φυλής, φοβούμενοι ότι η ιστορία και ο πολιτισμός των Μαρούμπο -που μεταδίδεται προφορικά- θα μπορούσαν να χαθούν για πάντα, αποφάσισαν να περιορίσουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο: Πλέον επιτρέπεται για δύο ώρες κάθε πρωί, πέντε ώρες κάθε απόγευμα και όλη την ημέρα την Κυριακή.
Κάποιοι γονείς, ωστόσο, θεωρούν ότι η ζημιά μπορεί να έχει ήδη γίνει. Ένας πατέρας, ο Κάιπα Μαρούμπο, εξέφρασε προβληματισμό για τα βίαια παιχνίδια με όπλα που παίζουν τα παιδιά του. «Ανησυχώ ότι ξαφνικά θα θέλουν να τα μιμηθούν», δήλωσε.
Εν τω μεταξύ, κάποια μέλη των Μαρούμπο λένε ότι έχουν πέσει θύματα απάτης στο διαδίκτυο, εξαιτίας του ψηφιακού αναλφαβητισμού τους, ενώ κινδύνους κρύβει προφανώς και η επικοινωνία άπειρων νέων με αγνώστους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Φλόρα Ντούτρα, μια Βραζιλιάνα ακτιβίστρια που εργάζεται με φυλές ιθαγενών, συνέβαλε καθοριστικά στη σύνδεση των Μαρούμπο με το Διαδίκτυο. Η ίδια, σύμφωνα με τη New York Post, πιστεύει ότι οι ανησυχίες για το Ίντερνετ είναι υπερβολικές και υποστηρίζει ότι οι περισσότεροι ιθαγενείς θέλουν πρόσβαση στον Παγκόσμιο Ιστό και τους αξίζει να την έχουν.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι αξιωματούχοι στη Βραζιλία έχουν επικρίνει την επέκταση της υπηρεσίας στις απομακρυσμένες κοινότητες, λέγοντας ότι πολιτισμοί και έθιμα θα μπορούσαν τώρα να χαθούν για πάντα. «Αυτό ονομάζεται εθνοκεντρισμός. Λευκοί που νομίζουν ότι ξέρουν τι είναι το καλύτερο για όλους», τονίζει η Ντούτρα για αυτές τις επικρίσεις.
Mε πληροφορίες από New York Times, New York Post, Daily Mail
