Δεν έχει το σαρδόνιο γέλιο -και εσχάτως τα παραφουσκωμένα μούσκουλα- του Τζεφ Μπέζος. Δεν διαθέτει την αγνή, ατόφια νερντο-σύνη του Μπιλ Γκέιτς. Δεν έχει τις εκκεντρικές συνήθειες και τη ρετσινιά του αμφιλεγόμενου που ακολουθεί τον Μαρκ Ζάκερμπερκ σαν πιστό σκυλί και σίγουρα δεν κυνηγά τη δημοσιότητα ερεθίζοντας την κοινή γνώμη.
Κι όμως ο Πιερ Τσεν, ο μάλλον παγκοσμίως άγνωστος 65χρονος Ταϊβανέζος μεγιστάνας, είναι ένας αληθινός επιδραστικός τύπος. Ο λόγος είναι πολύ απλός, αφού εκόντες άκοντες καθημερινά όλοι μας, σε όποιο γεωγραφικό μήκος ή πλάτος της Γης κι αν διαβιούμε, χρησιμοποιούμε τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά καλούδια που παράγει ακαταπόνητα η εταιρία του ονόματι Yageo από το 1977.
Ο Τσεν είναι ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης που βρίσκεται όπου υπάρχει ηλεκτρονικό κύκλωμα. Δηλαδή παντού. Παρότι βέβαια η περιουσία του αθροίζεται σε 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια -βρίσκεται στην 498η θέση των δισεκατομμυριούχων του κόσμου σύμφωνα με το Forbes- από πολύ νωρίς στη ζωή του έψαχνε να αναπληρώσει την αίγλη, στην οποία ξεκάθαρα υπολειπόταν, αποκτώντας μια από τις μεγαλύτερες και τις πιο σημαντικές συλλογές τέχνης και δημιουργώντας φιάλη τη φιάλη μία από τις πλέον βαρύτιμες (και ποθητές) συλλογές κρασιών στον κόσμο.
Η εικόνα και η ομοίωση του αυτοδημιούργητου επιχειρηματία
O Tσεν γεννήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’50, στην πόλη Καοσιούνγκ της νότιας Ταϊβάν. Μεγάλωσε σε μια μάλλον μικροαστική οικογένεια κι αν κάτι θυμάται από τα παιδικά χρόνια του είναι η τελετουργία που ακολουθούσαν οι γονείς του για να δημιουργήσουν το δικό τους, σπιτικό κρασί – η αγάπη τους για τον οίνο έμοιαζε μάλιστα τότε παράταιρη ή σχεδόν εκκεντρική για έναν λαό που ορκιζόταν στο ουίσκι. Σε κάθε περίπτωση αυτή η ανάμνηση καθόρισε τον Τσεν, αφού όταν ο ίδιος απέκτησε τόσα λεφτά που θα ήταν μάλλον αδύνατο να ξοδέψει σε μία ή σε περισσότερες ζωές, αποφάσισε να τα επενδύσει σε μία συλλογή εκλεκτών οίνων.
Ξεκίνησε, όπως κάθε μαθητευόμενος μάγος του κρασιού, από τη Βουργουνδία και μέσα από τα ταξίδια του γνώρισε και αγάπησε και άλλες οινοπαραγωγούς περιοχές του πλανήτη. Μάλιστα δεν έμεινε απλώς στη συγκέντρωση φιαλών-τροπαίων, αλλά εντρύφησε ακόμα περισσότερο, σπούδασε το κρασί και από πέρσι έχει αναλάβει και τον ρόλο του επικεφαλής σομελιέ στο ιδιόκτητο εστιατόριό του Le Blanc στη Rue de Longchamp του 16ου διαμερίσματος του Παρισιού.
Σε συνεργασία με τον οίκο Sotheby’s ο Τσεν αποφάσισε πως τα ωραία πράγματα στη ζωή γίνονται ακόμα καλύτερα όταν μοιράζονται με τους άλλους. Εντάξει, αρκεί να καλοπληρώνουν για να τα αποκτήσουν. Ετσι στο πλαίσιο ενός κύκλου δημοπρασιών με τίτλο «The Epicurean Atlas» αποφάσισε να διαθέσει προς πώληση 25 χιλιάδες φιάλες από την ιδιωτική συλλογή του, μαζί και περίπου 1.850 μπουκάλια εκλεκτής και φυσικά σπάνιας σαμπάνιας, η αρχική αξία των οποίων εκτιμάται σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια δολάρια. Στις 20 Ιουνίου στις 2.30 το μεσημέρι (ώρα Γαλλίας) οι κόποι, οι επενδύσεις και το εκλεπτυσμένο γούστο του Τσεν -όλα τους εμφιαλωμένα σε απλές αλλά και magnum φιάλες- θα ξεκινήσουν το ταξίδι τους προς τους νέους ιδιοκτήτες τους.
Αξίζει να αναφέρουμε -ενδεικτικά και μόνο- πως από το σεντούκι με τους θησαυρούς του Ταϊβανού επιχειρηματία θα βγουν φιάλες που χρονολογούνται από το 1950 έως τη δεκαετία του ’90, σχεδόν από άπαντα τα οινοποιεία της περιοχής της Καμπανίας (Dom Perignon, Krug, Salon, Louis Roderer, κ.λπ). Λίγες ημέρες αργότερα, στις 2 Ιουλίου, θα ακολουθήσει μία ακόμα δημοπρασία, αυτή τη φορά με κρασιά από τη Βουργουνδία. Επισημαίνεται ότι οι aficionados του γαλλικού οίκου δημοπρασιών υπολογίζουν με περίσσευμα μετριοπάθειας πως τα έσοδα από το μεγάλο παζάρι της σαμπάνιας αναμένεται να αγγίξουν τα 50 εκατομμύρια ευρώ.
Και μάλλον θα πέσουν μέσα στις προβλέψεις τους, αν λάβει κανείς υπόψη πως οι συνολικές πωλήσεις οίνου του οίκου που ήταν μόλις 58 εκατομμύρια δολάρια για το 2013 εκτοξεύτηκαν στα 159 εκατομμύρια το 2023. Η πανδημία λέγεται πως έπαιξε κομβικό ρόλο στην απόφαση των όπου γης συλλεκτών να επενδύσουν ακόμα περισσότερο στο κρασί ή σε αυτό που ο Τσεν χαρακτηρίζει ως ένατη τέχνη, την οποία μάλιστα κανείς μπορεί να αποκαλύψει ακόμα πιο ολιστικά από τις υπόλοιπες τέχνες, χρησιμοποιώντας την όσφρηση και βέβαια τη γεύση του.
Με αυτή την επικούρεια οπτική του η οποία προφανώς ξεπερνά το κοντόφθαλμο όριο της καλοπέρασης, της επιφανειακής απόλαυσης ή απλώς της ματαιοδοξίας και εμβαθύνει σε φιλοσοφικό επίπεδο, ο Τσεν έχει μπολιάσει και το παρισινό εστιατόριό του, το γαστρονομικό πρόσταγμα του οποίου έχει ο Shinichi Sato ή αλλιώς ο πρώτος Ιάπωνας σεφ σε γαλλικό έδαφος που τιμήθηκε με δύο αστέρια Michelin. Η ίδια λογική αποτυπώνεται και στην ιδιωτική κατοικία του στην Ταϊπέι, η αρχιτεκτονική της οποίας τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά είναι η επιτομή της αφαιρετικότητας και του μινιμαλισμού, όσο και βέβαια στην πιο διάσημη και από τον ίδιο συλλογή έργων μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης του.
Ο Τσεν, σήμερα διαζευγμένος και με τρεις απογόνους, που μάλλον δεν θα δυσκολευτούν να μοιραστούν ακριβοδίκαια την περιουσία του όταν έρθει η κακιά η ώρα, χρειάστηκε αποταμιεύσεις δύο ετών για να αποκτήσει το μακρινό 1976 το πρώτο έργο τέχνης του. Τότε κατέβαλε περί τα 600 δολάρια για ένα ξύλινο γλυπτό του, στον με καταγωγή από το Χονγκ Κονγκ καλλιτέχνη Cheung Yee. Πού να το φανταζόταν τότε ότι ούτε μισό αιώνα μετά θα μπορούσε να ζει ανάμεσα σε έργα του Φράνσις Μπέικον, του Τζορτζ Κόντο, του Σαλβαδόρ Νταλί, του Μαξ Ερνστ, του Ολαφουρ Ελίασον, της Γιαγόι Κουσάμα, του Τζεφ Κουνς ή του Σάι Τουόμπλι;
“The Ultimate Champagnes”: Στις 20 Ιουνίου, στο Παρίσι, ο οίκος Sotheby’s θα πραγματοποιήσει την πρώτη δημοπρασία αφιερωμένη αποκλειστικά στη σαμπάνια, από το κελάρι του δισεκατομμυριούχου Pierre Chen https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2024/the-epicureans-atlas-the-ultimate-champagne
