Θέλετε να ζήσετε την απεραντοσύνη του Ειρηνικού και τη μοναξιά του ναυαγού; Το Νανάκου-Ι-Κάκε είναι για σας. Ακριβώς 575 εκτάρια παρθένας γης, με αμμουδιές, με εξωτικά δέντρα, με καρύδες, όλο το πακέτο. Μόνο 12 εκ. δολάρια. Αν πάλι επιθυμείτε κάτι πιο μικρό, αλλά και πιο απομονωμένο υπάρχει το Νούκου. Μόλις 25 εκτάρια, πιο μαζεμένο, αλλά με μια παραλία χάρμα και (το σημαντικότερο) πολύ κοντά στο υποθαλάσσιο καλώδιο ρεύματος. Αν διαθέτετε κάτι παραπάνω από 2,75 εκ. δολάρια, μπορείτε να χτίσετε και σπιτάκι, με όλα τα κομφόρ. Για εσάς που ερωτευθήκατε το Ράι-Κι-Ουάι με την πρώτη φωτογραφία, έχουμε δυσάρεστα νέα. Το νησί πουλήθηκε. Τα 47 του εκτάρια με τις τιρκουάζ παραλίες ανήκουν πια σ’ έναν Αμερικανό μεγαλογελαδάρη από το Τέξας ο οποίος και ζήτησε να μην αποκαλυφθεί η τελική τιμή πώλησης.
Οι παραπάνω γραμμές είναι αποκύημα φαντασίας. Η κυβέρνηση των νησιών Φίτζι έχει ανοίξει εδώ και πολλά χρόνια τη διαδικασία του ιδιότυπου αυτού real estate, με νησιά και βραχονησίδες να διατίθενται προς πώληση σε όποιον έχει χοντρό πορτοφόλι και θέλει κάτι εντελώς δικό του, από το να τριγυρνάει στα εξωτικά θέρετρα του κόσμου παρέα με άλλους ζάπλουτους.
Η διαδικασία πώλησης ολόκληρων νησιών και βραχονησίδων σε ιδιώτες δεν είναι τόσο εύκολη όσο π.χ. να αγοράσεις ακόμα και μια τεράστια έκταση γης ή ένα οίκημα. Πολλά κράτη το κάνουν. Η λίστα του privateislandsonline.com, μιας ιστοσελίδας που ειδικεύεται στο real estate νησιών, περιέχει πάνω από 60 διαφορετικά κράτη που προτίθενται να πουλήσουν νησιά τους σε ιδιώτες. Κανείς, όμως, δεν το κάνει καλύτερα και πιο οργανωμένα από τα Φίτζι.
To αρχιπέλαγος των νησιών Φίτζι αποτελείται από 332 νησιά, διαφόρων μεγεθών, εκ των οποίων τα 106 κατοικούνται. Η συνολική τους έκταση είναι 18.274 τ.χλμ., περίπου όσο είναι το δικό μας γεωγραφικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας. Οι συνολικοί κάτοικοι δεν ξεπερνούν το εκατομμύριο και είναι συγκεντρωμένοι κατά 90% στα δύο πολύ μεγάλα νησιά, το Βίτι Λεβού και το Βανούα Λεβού, τα οποία βέβαια καλύπτουν και το 93% της συνολικής έκτασης.
Μπόλικη γη για διαπραγμάτευση
M’ αυτή τη γεωμορφολογία και κατανομή του πληθυσμού που έχει το αρχιπέλαγος, είναι φανερό ότι υπάρχει μπόλικη γη για να διαπραγματευθεί κανείς, αρκεί να έχει τη διάθεση. Ούτως ή άλλως στα δύο μεγάλα νησιά υπάρχουν εξαιρετικές τουριστικές εγκαταστάσεις (o τουρισμός προσφέρει 24,4% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας, με πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες), οπότε τα απομονωμένα μικρά και ακατοίκητα νησιά προορίζονται για καταφύγια των – πολύ – πλούσιων. Οι περισσότεροι τουρίστες είναι Αυστραλοί, αλλά ολοένα και περισσότεροι Αμερικανοί και Ιάπωνες κάνουν το ταξίδι προς τα εκεί. Και οι πλουσιότεροι εξ αυτών δελεάζονται από την προοπτική να αποκτήσουν «ένα κομμάτι παραδείσου» (a slice of paradise), όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το επίσημο σλόγκαν που προωθεί το κράτος για την αγοραπωλησία νησιών.
Υπάρχουν, λοιπόν, σχεδόν 200 τέτοια ακατοίκητα νησιά, πολλά εκ των οποίων είναι έτοιμα προς παραχώρηση. Η τιμή καθορίζεται από τρεις συγκεκριμένους παράγοντες: Την έκταση του νησιού, το πόσο απομονωμένο είναι και το αν υπάρχουν ή δεν υπάρχουν υποδομές, κτίρια δηλαδή, πάνω του. Το φθηνότερο που βρήκαμε κοστίζει 600.000 δολάρια. Το ακριβότερο, στα 18 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό το κρατικό αλισβερίσι με πλούσιους η κυβέρνηση το προωθεί, αν και επισήμως κατέχει μόλις το 7% της γης. Σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας, αλλά και νόμους που ισχύουν από την (βρετανική) αποικιοκρατία, το 83% της γης ανήκει στους ιθαγενείς Φιτζιανούς, οι οποίοι έχουν κατοχυρωμένα δικαιώματα από εθιμικό δίκαιο.
Οι ιθαγενείς εναντίον του Μελ Γκίμπσον
Δεν παύουν, όμως, να διεκδικούν περισσότερα, βασισμένοι στις (προφορικές, φυσικά) παραδόσεις των φυλών τους. Αυτό έχει δημιουργήσει κάποια προβλήματα, όπως π.χ. στην περίπτωση του Μελ Γκίμπσον. O πασίγνωστος ηθοποιός και σκηνοθέτης του Χόλιγουντ αγόρασε το 2005 το νησί Μάγκο, συνολικής έκτασης 22 τετραγωνικών χιλιομέτρων, για προσωπική του χρήση. Το νησί ήταν τότε ακατοίκητο, αλλά στο παρελθόν είχε μια ακμαία κοινότητα ιθαγενών, που εκδιώχθηκαν με το έτσι θέλω στα μέσα του 19ου αιώνα από τους Βρετανούς. Αυτοί εγκατέστησαν εκεί Ινδούς εργάτες για να δουλέψουν σε τεράστιες φυτείες ζάχαρης.
Ο Γκίμπσον έδωσε 15 εκ. δολάρια για να αγοράσει το νησί, όμως ήλθε αντιμέτωπος με σειρά μηνύσεων από τους απογόνους των τότε ιθαγενών κατοίκων, οι οποίοι υποστήριξαν ότι αυτοί ήταν οι πραγματικοί ιδιοκτήτες και παραπλανήθηκαν από τους Βρετανούς. Επειδή η υπόθεση πήρε μεγάλη δημοσιότητα λόγω του διάσημου αγοραστή, έκτοτε η κυβέρνηση των Φίτζι στράφηκε σε πλήρως ακατοίκητα νησιά, ώστε να προλάβει τυχόν δικαστικές διαμάχες. Ο Γκίμπσον δεν παραιτήθηκε από την ιδιοκτησία του νησιού, πλην όμως δεν προχώρησε και την κατασκευή ενός πολυτελούς σπιτιού, όπως είχε προαναγγείλει ότι θα κάνει.
Οι ιθαγενείς είναι, με το δίκιο τους, πολύ ευαίσθητοι σε θέματα κυριαρχίας. Αυτά βρίσκονται στο κεντρικό πολιτικό προσκήνιο επί δεκαετίες, αφού παραλίγο να γίνουν μειονότητα στο ίδιο το κράτος τους. Η Βρετανία, η οποία είχε τον ουσιαστικό έλεγχο των νησιών από τις αρχές του 19ου αιώνα, εγκαινίασε μια πολιτική αθρόας μετανάστευσης από την (επίσης βρετανική εκείνη την εποχή) Ινδία, κυρίως νεαρών ανδρών για να δουλέψουν στις τεράστιες φυτείες ζάχαρης. Από το 1879 ως το 1916 δεκάδες χιλιάδες Ινδοί μετακόμισαν στα Φίτζι και οι απόγονοί τους έφτασαν να είναι περισσότεροι από τους γηγενείς. Μετά το 1970, όταν το κράτος έγινε ανεξάρτητο, υπήρξαν ειδικές «εκλογικές ρυθμίσεις», ώστε οι γηγενείς να έχουν πάντα τις θέσεις-κλειδιά. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα δεν απέφυγε τα στρατιωτικά πραξικοπήματα. Έχει βιώσει τρία ως τώρα (1987, 2000, 2006) και ο στρατός παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις. Αυτό που έκανε πάνω απ’ όλα ήταν να εφαρμόσει «εχθρικές» πολιτικές έναντι των Ινδο-φιτζιανών, πολλοί εκ των οποίων τα βρόντηξαν κι επέστρεψαν στην Ινδία. Σήμερα οι ιθαγενείς αποτελούν το 57% και νιώθουν αρκετοί για να μην κινδυνεύει η εξουσία τους.
Επιθεώρηση επί τόπου με σκάφος ή αεροπλάνο
Αυτή τη στιγμή τα νησιά προς πώληση στα Φίτζι «διαφημίζονται» σε δεκάδες ιστοσελίδες με τέτοιο περιεχόμενο. Η κυβέρνηση ήδη συνεργάζεται με πολλές επιχειρήσεις real estate, και στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία, οι οποίες προσφέρουν εκτός από πλήρη ενημέρωση και πολλές φωτογραφίες για το… προϊόν μέχρι και ξενάγηση επί τόπου, με σκάφος, ελικόπτερο ή μικρό αεροπλάνο.
Για κάθε νησί ο υποψήφιος αγοραστής μπορεί να περιηγηθεί όπου θέλει, να επιθεωρήσει τους τόπους όπου του προτείνουν να χτίσει το υπερπολυτελές σπίτι του, να ενημερωθεί αν υπάρχει η δυνατότητα σύνδεσης με ηλεκτρικό ρεύμα ή αν μπορούν να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες ή ηλιακοί συλλέκτες για αυτόνομη ενέργεια, για το αν μπορούν να δημιουργηθούν λιμενικές εγκαταστάσεις, ελικοδρόμια ή ακόμα και μικρός αεροδιάδρομος.
Το μόνο που δεν επιτρέπει η κυβέρνηση είναι η τουριστική εκμετάλλευση των νησιών. O αγοραστής οφείλει να χρησιμοποιεί το νησί μόνο για τη δική του αναψυχή. Οποιαδήποτε φιλοξενία προσώπων πέρα από συγγενείς πρώτου βαθμού πρέπει να την δηλώνει στο υπουργείο Εσωτερικών, με την οποία κάνει και τη συμφωνία για την αγορά του νησιού. Μέσα στο συμβόλαιο που υπογράφει αναφέρεται ότι απαγορεύεται να εισάγει στο νησί του στρατιωτικά οχήματα, όπλα ή πυρομαχικά, καθώς και εξοπλισμό παρακολούθησης! Είναι φανερό ότι τίποτα δεν μένει στην τύχη.