Ο πλανήτης φλέγεται, με την ακραία ζέστη όχι μόνο να είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά να κινδυνεύει να μετατραπεί σε νέα κανονικότητα, με ολέθριες συνέπειες για τον άνθρωπο.
Η Ινδία βιώνει πρωτοφανές κύμα καύσωνα, παρατεταμένης διάρκειας, αφού οι θερμοκρασίες άρχισαν να αυξάνονται ανησυχητικά ήδη από τον περασμένο Μάρτιο με τουλάχιστον 100 ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους και περισσότερα από 400.000 καταγεγραμμένα περιστατικά θερμοπληξίας, αν και οι πραγματικοί αριθμοί εικάζεται ότι είναι υψηλότεροι. Στην Αμερική, ένας στους πέντε πολίτες – περισσότεροι από 70 εκατομμύρια άνθρωποι – έχει λάβει προειδοποίηση για «επικίνδυνη ζέστη και υγρασία», ενώ το Νότιο Τέξας και το Μεξικό έχουν πληγεί από την τροπική καταιγίδα Αλμπέρτο προκαλώντας πλημμύρες και το θάνατο τουλάχιστον τριών ανθρώπων.
Την ίδια στιγμή, η υπερβολική ζέστη στη Σαουδική Αραβία βρίσκεται πίσω από το θάνατο περισσότερων από 1.000 προσκυνητών στη Μέκκα κατά το φετινό Χατζ. Όσο για την Ευρώπη, η 21η, η 22α και η 23η Ιουλίου ήταν οι τρεις πιο θερμές ημέρες που έχουν καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως.
Η πρωτοβουλία τονίζει την ανάγκη προστασίας των ευάλωτων πληθυσμών, προστασίας των εργαζομένων και περιορισμό της παγκόσμιας μέσης αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
«Η κλιματική κρίση οδηγεί τις θερμοκρασίες σε αφόρητα επίπεδα σε όλο τον κόσμο, οδηγώντας σε θανάτους, ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη και επιβαρύνοντας τα συστήματα υγείας παγκοσμίως», είπε ο Γκουτέρες.
Πράγματι, σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα του έγκυρου ιατρικού περιοδικού The Lancet οι θάνατοι που συνδέονται με την ακραία ζέστη αυξήθηκαν κατά 9% σε όλη την Ευρώπη, αλλά κατά 11% σε χώρες της νότιας Ευρώπης σε διάστημα 30 ετών (1999 – 2022), με τον αριθμό των ημερών όπου καταγράφεται πολύ υψηλή θερμοκρασία στη νότια Ευρώπη να έχει αυξηθεί κατά 41%. Αναλυτικότερα, παρατηρήθηκε αύξηση θανάτων κατά μέσο όρο 17 ανά 100 χιλιάδες κατοίκους μεταξύ 2003-2012 και 2013-2022, ενώ συγκεκριμένα το καλοκαίρι του 2022 σημειώθηκαν περίπου 60.000 πρόωροι θάνατοι που σχετίζονταν με υπερβολική ζέστη.
Τώρα, ο ΟΗΕ τονίζει ότι περίπου 489.000 θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη σημειώθηκαν μεταξύ 2000 και 2019, καθιστώντας το θερμικό στρες την κύρια αιτία θανάτου.
Προέβλεψε, μάλιστα, πως όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας η κατάστασή τους αναμένεται να επιδεινωθεί και δεν παρέλειψε να κάνει λόγο και για τους ψυχικά ασθενείς λέγοντας ότι «ακόμη και η ψυχική υγεία επηρεάζεται από τη ζέστη, κάνοντας τους ανθρώπους μπερδεμένους, ανήσυχους ή ακόμα και βίαιους».
Η παρατεταμένη έκθεση σε υπερβολική ζέστη επιδεινώνει μια σειρά από προβλήματα υγείας, ανάμεσα σε αυτά οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης, το άσθμα, οι νεφρικές νόσοι, ενώ αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων. Όσο για το θερμικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία που μπορεί να αποβεί μοιραία αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Έκθεση του ΠΟΥ εκτιμά ότι η ενίσχυση των συστημάτων προειδοποίησης για τη θερμική υγεία σε 57 χώρες θα μπορούσε να σώσει σχεδόν 100.000 ζωές ετησίως.
Εάν οι χώρες υιοθετήσουν τις συστάσεις του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της ζέστης, «αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να προστατεύσουν 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους έως το 2050, ενώ θα μειώσουν τις εκπομπές και θα εξοικονομήσουν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως στους καταναλωτές», είπε ο Γκουτέρες.
