Η ΜΚΟ Iran Human Rights (IHR), με έδρα τη Νορβηγία, ανέφερε πως 26 άνδρες απαγχονίστηκαν στη φυλακή της Γεζέλ Χεσάρ, στην Καράζ, κοντά στην Τεχεράνη, κι άλλοι τρεις σε άλλη φυλακή στην ίδια πόλη.
Ανάμεσα στους ανθρώπους που απαγχονίστηκαν ήταν δυο υπήκοοι του Αφγανιστάν.
Άλλες οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η HRANA (Human Rights Activists News Agency), με έδρα τις ΗΠΑ, και το CHRI (Κέντρο για Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν), επίσης με έδρα τις ΗΠΑ, έκαναν από την πλευρά τους λόγο σε ανακοινώσεις τους αντίστοιχα για από 22 ως 36 εκτελέσεις στην Καράζ.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της ΜΚΟ Διεθνής Αμνηστία, το Ιράν εκτελεί κάθε χρόνο τους περισσότερους ανθρώπους από σχεδόν κάθε άλλη χώρα στον κόσμο — μοναδική εξαίρεση είναι η Κίνα.
Κατά την IHR, η χθεσινή ομαδική εκτέλεση ήταν εύρους χωρίς προηγούμενο τα τελευταία χρόνια στο Ιράν, με την τελευταία συγκρίσιμη περίπτωση να ανάγεται στο 2009.
Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν τις αρχές της Ισλαμικής Δημοκρατίας πως χρησιμοποιούν την εσχάτη των ποινών ως μέσο εκφοβισμού, για να καταστείλουν το κίνημα αμφισβήτησης που πυροδότησε ο θάνατος της νεαρής Μαχσά Αμινί το 2022 στα χέρια της αστυνομίας ηθών, Η νεαρή, που ανήκε στην κουρδική μειονότητα, συνελήφθη για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Είχε καταδικαστεί σε θάνατο για τον φόνο συνταγματάρχη των Φρουρών της Επανάστασης, επίλεκτου σώματος των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, «κατά τη διάρκεια των παράνομων διαδηλώσεων του Νοεμβρίου του 2022» στην Κερμανσάχ, ανέφερε ο ιστότοπος Mizan Online, φορέας ενημέρωσης του ιρανικού συστήματος δικαιοσύνης.
Ο Γολαμρεζά Ρασαΐ, μέλος της κουρδικής μειονότητας, καταδικάστηκε σε θάνατο τον Οκτώβριο του 2023 από ποινικό δικαστήριο της Κερμανσάχ, βάσει νόμου που προβλέπει να ανταποδίδονται τα ίσα και χρησιμοποιείται γενικά στο Ιράν σε υποθέσεις φόνων — η εσχάτη των ποινών εφαρμόζεται αν η οικογένεια του θύματος δεν προβάλει αντίρρηση, αν δεν συγχωρέσει τον φερόμενο ως δράστη.
Απαγχονίστηκε μυστικά, χωρίς να έχουν ενημερωθεί ούτε οι συγγενείς του ούτε ο συνήγορός του, και η οικογένεια αναγκάστηκε κατόπιν να ενταφιάσει το πτώμα του σε απομακρυσμένη περιοχή, μακριά από το σπίτι του, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία.
Περιοχή με κατά πλειονότητα κουρδικό πληθυσμό, η Κερμανσάχ συγκαταλεγόταν την εποχή στα επίκεντρα των μαζικών κινητοποιήσεων στη χώρα εξαιτίας του θανάτου της 22χρονης Αμινί.
Η εκτέλεση του Ρασαΐ δείχνει ότι οι αρχές στην Ισλαμική Δημοκρατία είναι αποφασισμένες να συνεχίσουν «να χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή ως εργαλείο πολιτικής καταπίεσης, για να ενσταλάξουν τον φόβο στον πληθυσμό», κατήγγειλε η Ντιάνα Ελταχάουι, υποδιευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας αρμόδια για τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική.
Η ΜΚΟ επισήμανε ότι η καταδίκη του σε θάνατο απαγγέλθηκε έπειτα από «έκδηλα άδικη δίκη», ότι «βασίστηκε σε εξαναγκαστική ‘ομολογία’ που αποσπάστηκε με βασανιστήρια» και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, «συμπεριλαμβανομένων ξυλοδαρμών, ηλεκτροσόκ, πρόκλησης ασφυξίας και σεξουαλικής βίας».
Η IHR ανέφερε ότι ο κατηγορούμενος Ρασαΐ είπε στο δικαστήριο πως η ομολογία του αποσπάστηκε με βασανιστήρια, κάτι που ο δικαστής αποφάσισε να αψηφήσει, όπως και δυο καταθέσεις ειδικών που τον αθώωναν, συμπεριλαμβανομένης αυτής ιατροδικαστή.
Η Γαλλία επίσης καταδίκασε «με τον πλέον σθεναρό τρόπο» την εκτέλεσή του, χαρακτηρίζοντας τη θανατική ποινή «άδικη και απάνθρωπη τιμωρία».
Για τις ΜΚΟ, η εκτέλεση του Γολαμρεζά Ρασαΐ δείχνει πως δεν διαφαίνεται καμιά προοπτική εγκατάλειψης της καταφυγής στη θανατική ποινή μετά την εκλογή του νέου προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν, που ανήκει στους λεγόμενους μεταρρυθμιστές, τον Ιούλιο.
Καθώς εντείνονται οι ανησυχίες για το ξέσπασμα ανοικτού πολέμου ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ, οι οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλούν τη διεθνή κοινότητα να μην παραβλέψει τη φρενίτιδα απαγχονισμών.
Ο Γολαμρεζά Ρασαΐ ήταν ο δέκατος άνδρας που απαγχονίστηκε από τις ιρανικές αρχές μετά τις διαδηλώσεις.
Εκατοντάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλά μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, σκοτώθηκαν και χιλιάδες άλλοι συνελήφθησαν αφού ξέσπασαν οι μαζικές κινητοποιήσεις, τις οποίες οι αρχές εξέλαβαν ως «ταραχές» ενορχηστρωμένες από δυτικές μυστικές υπηρεσίες με σκοπό να αποσταθεροποιηθεί το κληρικαλιστικό σιιτικό καθεστώς.
Οι αρχές του Ιράν έχουν εκτελέσει ήδη τουλάχιστον 345 ανθρώπους εντός του 2024, υπολογίζει η IHR.
