Μια διαδρομή που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια με προσδοκίες να επανακτήσει η Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα από όλους ανεξαιρέτως τους οίκους αξιολόγησης φαίνεται να φτάνει στο τέλος της. Στις 13 Σεπτεμβρίου είναι προγραμματισμένο να ανακοινώσει ο Moody’s νέα αξιολόγηση για την Ελλάδα. Και τότε, όπως όλα δείχνουν, θα πάψει να είναι ο τελευταίος μεγάλος ξένος οίκος που δεν έχει αναβαθμίσει τη χώρα μας στην επενδυτική βαθμίδα. Παρά τη γενική καχεξία διεθνώς και την Ευρώπη σε νέο κλυδωνισμό μετά τις ευρωεκλογές, η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα που αναμένει βάσιμα αναβάθμιση από τους οίκους στο γκρίζο 2024 – όταν η Γαλλία και άλλα κράτη απειλούνται με υποβάθμιση.
Για να το πετύχει αυτό, τις πιθανότητες αυξάνουν τρία βασικά επιτεύγματα:
■ Οι προοπτικές ανάπτυξης της χώρας που και για φέτος αναμένεται να είναι σχεδόν τριπλάσιες έναντι της Ευρωζώνης (με αύξηση ΑΕΠ 2,2% έναντι 0,8%) σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
■ Ταχεία αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους όχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ (λόγω ανάπτυξης ή και υψηλού πληθωρισμού), αλλά και σε απόλυτα μεγέθη: από 356,8 δισ. ευρώ που ήταν το 2022 και 356,7 δισ. το 2023 σε 356 δισ. φέτος στις 31 Μαρτίου, με προοπτική να πέσει και κάτω από τα 350 δισ. ευρώ έως το τέλος της χρονιάς λόγω της εφάπαξ πρόωρης αποπληρωμής των 8 δισ. ευρώ που αναμένεται να ανακοινωθεί επισήμως τον Σεπτέμβριο για τα δάνεια του Α’ Μνημονίου, αλλά και κατά 2 δισ. ευρώ επιπλέον από τη μείωση του χρέους σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
■ Η πλήρης επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2023 με πρωτογενές πλεόνασμα-μαμούθ ύψους 4,1 δισ. ευρώ που ξεπέρασε κάθε προσδοκία -κατά 1,3 δισ. ευρώ- και με τη σφραγίδα της Eurostat.
Διόλου τυχαία, τον τελευταίο έναν μήνα οι σκληροί του Moody’s, που τιμωρούν ακόμα τη χώρα για το «ελληνικό δράμα» της δεκαετίας του 2010, αναβάθμισαν μαζικά κατά μία ή και δύο βαθμίδες όλες τις συστημικές ελληνικές τράπεζες! Και φαντάζει αφύσικο να κατατάσσει ξανά μεν τις τράπεζες μιας χώρας στην επενδυτική βαθμίδα (Eurobank και Alpha Bank), αλλά να εξακολουθεί να αρνείται να τη δώσει στη χώρα.
Κέρδη για όλους
Μία πιθανή θετική εξέλιξη, πάντως, θα συνεπάγεται νέα οφέλη τόσο για το Χρηματιστήριο όσο και για την ελληνική οικονομία γενικότερα, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες επενδύσεις, πρόσβαση σε επιπλέον ξένα κεφάλαια, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά και των αποδοχών των εργαζομένων.
Σε σχέση με δύο χρόνια πριν, όταν γεννήθηκαν οι πρώτες προσδοκίες για ράλι αναβαθμίσεων της Ελλάδας προς την επενδυτική βαθμίδα (το οποίο ξεκίνησε τελικά το καλοκαίρι του 2023 με Scope και DBRS και ολοκληρώνεται σε δύο μήνες με τον Moody’s), ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο Αθηνών αυξήθηκε από τις 800 μονάδες τον Ιούλιο του 2022 στις 1.450 σήμερα (άνοδος 80%). Ταυτόχρονα, η κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων επιχειρήσεων ανέβηκε από τα 60 δισ. στα 100 δισ. ευρώ, με 50% πιο υψηλούς τζίρους συναλλαγών στο Χρηματιστήριο (από 88 δισ. στα 138 δισ. ευρώ κάθε ημέρα).
Με μεγαλύτερες αξίες και όγκους συναλλαγών το Χρηματιστήριο και η οικονομία δείχνουν να χτίζουν θεμέλια για ακόμα μεγαλύτερη άνοδο. Ιδίως όταν το τεράστιο πελατολόγιο επενδυτών του αμερικανικού οίκου «ανακαλύψει» ότι πλέον η Ελλάδα είναι ελκυστικός και ασφαλής προορισμός των κεφαλαίων τους.
Εν αναμονή της αναβάθμισης της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα από τον Moody’s, η πρώτη έκδοση κρατικών ομολόγων της χρονιάς έσπασε όλα τα ρεκόρ (προσφορές 35 δισ. ευρώ). Τα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών συγκέντρωσαν προσφορές 2% του ΑΕΠ, ενώ η πώληση του 27% της Πειραιώς προσέλκυσε πάνω από 10 δισ. ευρώ. Το επόμενο αντίστοιχο crash test αναμένεται το φθινόπωρο με την επικείμενη πώληση μεριδίου της Εθνικής Τράπεζας από το Δημόσιο.
Πάντως, ακόμη κι αν ο Moody’s κάνει την υπέρβαση και δώσει επενδυτική βαθμίδα και στη χώρα, δεν σημαίνει ότι θα επιστρέψει εκεί όπου ήταν «πριν την καταστροφή». Ωστόσο λύνει τα χέρια της κυβέρνησης για να προβεί ταχύτερα σε θετικές κινήσεις και εκπλήξεις για τους πολίτες, αντίστοιχες με το ξεπάγωμα των τριετιών για τους μισθωτούς. Στόχος, η μεγαλύτερη αύξηση του μέσου μισθού – πάνω και πέραν των 1.500 ευρώ που είχε τεθεί για το 2027 (από 1.251 ευρώ το 2023).
