Δυόμισι χρόνια σκληρών επιθέσεων της Ρωσίας έχουν αποδεκατίσει πολλές μονάδες στην Ουκρανία. Οι ενισχύσεις είναι μικρές και σπάνιες, αφήνοντας ορισμένους στρατιώτες εξαντλημένους και αποθαρρυμένους. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα άσχημη μεταξύ των μονάδων πεζικού κοντά στο Ποκρόβσκ και αλλού στην ανατολική γραμμή του μετώπου, όπου η Ουκρανία παλεύει να σταματήσει τις έστω και έρπουσες προόδους της Ρωσίας, όπως μεταδίδει σήμερα το CNN, δημοσιεύοντας σειρά συνεντεύξεων που ποήρε από 6 διοικητές και αξιωματικούς της Ουκρανίας, που πολεμούν στην πρώτη γραμμή.
Και οι έξι δήλωσαν ότι η λιποταξία και η ανυπακοή γίνονται ένα ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα, ιδίως μεταξύ των νεοσυλλέκτων στρατιωτών. Τέσσερις από τους έξι, ζήτησαν να αλλάξουν τα ονόματά τους ή να αποσιωπηθούν λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος και επειδή δεν είναι εξουσιοδοτημένοι να μιλήσουν στα μέσα ενημέρωσης.
«Δεν εγκαταλείπουν όλοι οι επίστρατοι στρατιώτες τις θέσεις τους, αλλά η πλειονότητα το κάνει. Όταν τα νέα παιδιά έρχονται εδώ, βλέπουν πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα. Βλέπουν πολλά εχθρικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυροβολικό και όλμους», δήλωσε στο CNN ένας διοικητής μονάδας που μάχεται σήμερα στο Ποκρόβσκ. Ζήτησε και αυτός να μην δημοσιοποιηθεί το όνομά του.
“Πηγαίνουν στις θέσεις την πρώτη φορά και αν επιβιώσουν, δεν επιστρέφουν ποτέ. Είτε εγκαταλείπουν τις θέσεις τους, είτε αρνούνται να πάνε στη μάχη, είτε προσπαθούν να βρουν τρόπο να εγκαταλείψουν τον στρατό”, πρόσθεσε ο ίδιος διοικητής. Σε αντίθεση με εκείνους που προσφέρθηκαν εθελοντικά νωρίτερα στον πόλεμο, πολλοί από τους νεοσυλλέκτους δεν είχαν άλλη επιλογή από το να μπουν στον πόλεμο. Κλήθηκαν μετά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου εποστράτευσης στην Ουκρανία, την Άνοιξη και δεν μπορούν να φύγουν νόμιμα μέχρι η κυβέρνηση να ψηφίσει την αποστράτευση, εκτός αν λάβουν ειδική άδεια για να το κάνουν.
Ωστόσο, τα προβλήματα πειθαρχίας άρχισαν σαφώς πολύ πριν από αυτό. Η Ουκρανία πέρασε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο τον περασμένο Χειμώνα και την Άνοιξη. Η πολύμηνη καθυστέρηση στην παροχή αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στη χώρα οδήγησε σε κρίσιμη έλλειψη πυρομαχικών και σε μεγάλη πτώση του ηθικού.
Πολλοί στρατιώτες δήλωσαν τότε στο CNN ότι συχνά βρίσκονταν σε καλή θέση, με καθαρή θέα του εχθρού που πλησίαζε και χωρίς σφαίρες πυροβολικού για να ρίξουν. Ορισμένοι μίλησαν για ενοχές επειδή δεν ήταν σε θέση να παρέχουν επαρκή κάλυψη στις μονάδες πεζικού τους.
«Οι μέρες είναι μεγάλες, ζουν σε ένα καταφύγιο, σε υπηρεσία όλο το εικοσιτετράωρο και αν δεν μπορούν να πυροβολήσουν, οι Ρώσοι έχουν πλεονέκτημα, τους ακούνε να προελαύνουν και ξέρουν ότι αν είχαν πυροβολήσει δεν θα είχε συμβεί τίποτα», δήλωσε ο Andryi Horetskyi, ένας Ουκρανός στρατιωτικός, του οποίου η μονάδα μάχεται τώρα στο Chasiv Yar, ένα άλλο θερμό σημείο του ανατολικού μετώπου.
Ο Serhiy Tsehotskiy, αξιωματικός της 59ης Ανεξάρτητης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού, δήλωσε στο CNN ότι η μονάδα του προσπαθεί να εναλλάσσει τους στρατιώτες κάθε τρεις με τέσσερις ημέρες. Αλλά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία έχουν αυξηθεί σε αριθμό κατά τη διάρκεια του πολέμου, μπορούν να το κάνουν αυτό πολύ επικίνδυνο, αναγκάζοντας τους στρατιώτες να παραμείνουν στις θέσεις τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. «Το ρεκόρ είναι 20 ημέρες», είπε.
Καθώς η κατάσταση στο πεδίο της μάχης επιδεινωνόταν, όλο και περισσότεροι στρατιώτες άρχισαν να εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Μόνο τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2024, οι εισαγγελείς κίνησαν ποινικές διαδικασίες εναντίον σχεδόν 19.000 στρατιωτών που είτε εγκατέλειψαν τις θέσεις τους είτε λιποτάκτησαν, σύμφωνα με το ουκρανικό κοινοβούλιο. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Ουκρανοί υπηρετούν στις δυνάμεις άμυνας και ασφάλειας της χώρας, αν και ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων που εργάζονται σε γραφεία μακριά από τις γραμμές του μετώπου.
Πρόκειται για έναν συγκλονιστικό και – πιθανότατα – ελλιπή αριθμό. Αρκετοί διοικητές δήλωσαν στο CNN ότι πολλοί αξιωματικοί δεν αναφέρουν λιποταξία και αδικαιολόγητες απουσίες, ελπίζοντας αντίθετα να πείσουν τους στρατιώτες να επιστρέψουν οικειοθελώς, χωρίς να αντιμετωπίσουν τιμωρία.
Αυτή η προσέγγιση έγινε τόσο συνηθισμένη που η Ουκρανία άλλαξε τον νόμο για να αποποινικοποιήσει την λιποταξία και την απουσία χωρίς άδεια, εάν διαπράττονται για πρώτη φορά. Ο Horetskyi δήλωσε στο CNN ότι η κίνηση αυτή ήταν λογική. “Οι απειλές θα κάνουν τα πράγματα μόνο χειρότερα. Ένας έξυπνος διοικητής θα καθυστερήσει τις απειλές ή ακόμη και θα τις αποφύγει”, δήλωσε.
Το Ποκρόβσκ έχει γίνει το επίκεντρο της μάχης για την ανατολική Ουκρανία. Οι ρωσικές δυνάμεις πλησιάζουν προς την πόλη εδώ και μήνες, αλλά η προέλασή τους έχει επιταχυνθεί τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς οι ουκρανικές άμυνες αρχίζουν να καταρρέουν.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει καταστήσει σαφές ότι στόχος του είναι να αποκτήσει τον έλεγχο του συνόλου των περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας και η κατάληψη του Ποκρόβσκ, ενός σημαντικού στρατιωτικού κόμβου και κόμβου ανεφοδιασμού, θα ήταν ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη αυτού του στόχου.
Η πόλη βρίσκεται πάνω σε ένα βασικό δρόμο που το συνδέει με άλλες στρατιωτικές πόλεις της περιοχής και σε ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που το συνδέει με το Ντνίπρο. Το τελευταίο μεγάλο ορυχείο οπτάνθρακα (κωκ) που βρίσκεται ακόμη υπό τον έλεγχο του Κιέβου βρίσκεται επίσης δυτικά της πόλης, παρέχοντας το υλικό που είναι απαραίτητο για την παραγωγή χάλυβα – έναν απαραίτητο πολεμικό πόρο.
Οι Ουκρανοί στρατιώτες στην περιοχή δίνουν μια ζοφερή εικόνα της κατάστασης. Οι δυνάμεις του Κιέβου είναι σαφώς λιγότερες και λιγότερο οπλισμένες, με ορισμένους διοικητές να εκτιμούν ότι υπάρχουν 10 Ρώσοι στρατιώτες απέναντι από κάθε έναν Ουκρανό. Αλλά φαίνεται επίσης να παλεύουν με προβλήματα που οι ίδιοι δημιούργησαν.
Ένας αξιωματικός από μια ταξιαρχία που μάχεται στο Ποκρόβσκ, ο οποίος ζήτησε να μην αποκαλυφθεί το όνομά του για λόγους ασφαλείας, δήλωσε στο CNN ότι η κακή επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων μονάδων είναι ένα σημαντικό ζήτημα εκεί.
Υπήρξαν ακόμη και περιπτώσεις στρατιωτών που δεν αποκάλυπταν την πλήρη εικόνα του πεδίου μάχης σε άλλες μονάδες από φόβο ότι αυτό θα τους έκανε να φανούν κακοί, είπε ο αξιωματικός. Ένας διοικητής τάγματος στο βόρειο Ντονέτσκ δήλωσε ότι η πλευρά του έμεινε πρόσφατα εκτεθειμένη σε ρωσικές επιθέσεις, αφού στρατιώτες από γειτονικές μονάδες εγκατέλειψαν τις θέσεις τους χωρίς να το αναφέρουν.
Ο μεγάλος αριθμός διαφορετικών μονάδων που έχει στείλει το Κίεβο στις ανατολικές γραμμές του μετώπου έχει προκαλέσει προβλήματα επικοινωνίας, σύμφωνα με αρκετούς βαθμοφόρους στρατιώτες που μέχρι πρόσφατα πολεμούσαν στο Ποκρόβσκ.
Ένας από αυτούς είπε ότι δεν ήταν ανήκουστο να υπάρχουν ουκρανικοί παρεμβολείς σήματος που επηρέαζαν τον ζωτικό συντονισμό και τις εκτοξεύσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών επειδή μονάδες από διαφορετικές ταξιαρχίες δεν επικοινωνούσαν σωστά.
Οι ηγέτες της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσαν ότι ένας από τους στόχους της εισβολής στο Κουρσκ, ήταν να αποτραπούν περαιτέρω επιθέσεις στη βόρεια Ουκρανία, δείχνοντας παράλληλα στους δυτικούς συμμάχους του Κιέβου ότι, με τη σωστή υποστήριξη, ο ουκρανικός στρατός μπορεί να αντεπιτεθεί και τελικά να κερδίσει τον πόλεμο.
Η επιχείρηση έδωσε επίσης αναπτέρωσε πολύ το ηθικό σε ένα εξαντλημένο έθνος. Η Ουκρανία βρισκόταν σε οπισθοδρόμηση για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους, υπομένοντας ανελέητες επιθέσεις, διακοπές ρεύματος και σπαρακτικές απώλειες.
