του Χρήστου Μαζανίτη
Μια πτήση ιστορικής σημασίας με το παρελθόν και το μέλλον της Πολεμικής Αεροπορίας αποτυπώθηκε σε μια φωτογραφία κατά τη διάρκεια της άσκησης Ramstein Flag που είναι σε εξέλιξη στην 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα. Το F-4 Phantom που όταν αποκτήθηκε το 1974 ανέτρεψε τις αεροπορικές ισορροπίες με την Τουρκία πέταξε πλάι με το F-35, η απόκτηση του οποίου από την Ελλάδα θα της εξασφαλίσει αεροπορική υπεροχή.
Κατά τη διάρκεια της συνδυασμένης αποστολής Photo EX που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο της μεγάλης αεροπορικής άσκησης του ΝΑΤΟ Ramstein Flag 24, αποτυπώθηκε σε φωτογραφία μια ιστορική πτήση.
Οι συμβολισμοί είναι πολλοί και ισχυροί όπως και τα μηνύματα που εκπέμπει η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας.
Το F-4 Phantom είναι το μαχητικό, που όταν αποκτήθηκε το 1974, πριν από ακριβώς 50 χρόνια, έγινε game changer για το Αιγαίο, προσδίδοντας στην Πολεμική Αεροπορία υπεροχή, μέχρι που και οι Τούρκοι προχώρησαν στην προμήθειά του.
Το μαχητικό τζετ 2ης γενιάς συνεχίζει να πετάει ακόμα στο Αιγαίο, αποτελώντας παράλληλα πόλο έλξης για τους απανταχού λάτρεις του συγκεκριμένου τύπου μαχητικού, παγκοσμίως.
Η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες χώρες παγκοσμίως (σ.σ. μαζί με την Τουρκία και το Ιράν), που χρησιμοποιούν ακόμα το εμβληματικό μαχητικό 2ης γενιάς, που φέτος συμπλήρωσε μισό αιώνα υπηρεσίας στην θωράκιση των γαλάζιων αιθέρων.
Ωστόσο, η Πολεμική Αεροπορία είναι η μόνη σε παγκόσμιο επίπεδο που έχει αναβαθμίσει τα Phantom F-4 με ηλεκτρονικά από F-18 και μάλιστα τα χρησιμοποιεί σε επιχειρήσεις βομβαρδισμού, έχοντάς τα άριστα συντηρημένα.
Όμως ο βίος του μαχητικού- θρύλου οδεύει στη δύση του αφού πλέον είναι δύσκολη η εργοστασιακή του συντήρηση, που πλέον πραγματοποιείται αποκλειστικά από τους τεχνικούς της 117 ΠΜ.
«Σίγουρα το Phantom είναι το αεροπλάνο που είχε εδώ και χρόνια αποφασιστεί να αποσυρθεί καθότι λήγουν συγκεκριμένα κομμάτια, πολύ σημαντικά, όπως είναι οι καταπέλτες, να το πούμε έτσι, τα πυροτεχνικά του» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης, ερωτηθείς σχετικά στο πλαίσιο της ημέρας διακεκριμένων επισκεπτών (DV-DAY) της άσκησης ΗΝΙΟΧΟΣ τον περασμένο Απρίλιο.
Η απόσυρσή του θα είναι σε συνάρτηση με τις ημερομηνίες έναρξης των έργων ολικής ανακατασκευής της 117 Πτέρυγας Μάχης, όπου βρίσκεται και η 338 Μοίρα των «φαντασμάτων του Αιγαίου».
Η Ανδραβίδα θα γίνει η φωλιά των νέων «φαντασμάτων», των πρώτων 20 F-35 που πρόκειται να προμηθευτεί η Πολεμική Αεροπορία.
Τα πρώτα 4 αναμένεται να παραληφθούν στις ΗΠΑ το 2028 και περίπου στα τέλη του 2029 με αρχές του 2030 αναμένεται να προσγειωθούν στην Ελλάδα.
Σε ότι αφορά την 117 Πτέρυγα Μάχης, θα ξηλωθεί και θα χτιστεί από την αρχή με επενδύσεις άνω των 150 εκατ. ευρώ ώστε να υποδεχθεί τα μαχητικά 5ης γενιάς στις αρχές του 2030.
Στην Ανδραβίδα πρόκειται να ξηλωθούν όλα, ακόμη και η πίστα. Η θρυλική βάση που έχει τα Phantom F-4, που όταν αποκτήθηκαν το 1974 ήταν Game Changer για την ευρύτερη περιοχή θα αποκτήσει ξανά τη χαμένη της λάμψη.
Νέες εγκαταστάσεις τεχνικής υποστήριξης, διαπλάτυνση των δρόμων, νέα καταφύγια για τα F-35 και νέες εγκαταστάσεις για τους πιλότους, ταυτόχρονα με την δημιουργία νέου κέντρου εξομοιωτών αλλά και κέντρου ηλεκτρονικού πολέμου είναι μόνο μερικές από τις εργασίες που θα πραγματοποιηθούν.
Η Ανδραβίδα θα κλείνει τμηματικά για τα επόμενα χρόνια, έως ότου ολοκληρωθούν οι εργασίες αναβάθμισης όλης της Βάσης.
Ο όρος «διαμάντι» για τη βάση δεν είναι τυχαίος, αφού ήδη λειτουργούν το Κέντρο Αεροπορικής Τακτικής (ΚΕΑΤ) και το Σχολείο Όπλων Τακτικής (ΣΟΤ), που αποτελούν το ελληνικό Top Gun, με διεθνή αναγνώριση, που φιλοξενεί και την διάσημη άσκηση «ΗΝΙΟΧΟΣ». Και μετά την ολοκλήρωση των έργων θα είναι μία από τις πιο σύγχρονες αεροπορικές βάσεις της Ευρώπης.
Παράλληλα, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας τρέχει τις διαδικασίες σε συνεργασία με την Αμερικανική Κυβέρνηση ώστε να τρέξουν οι διαδικασίες για την υπογραφή των συμβολαίων προμήθειας των πρώτων 20 μαχητικών F-35 και μάλιστα πριν από τις αμερικανικές εκλογές τον Νοέμβριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει δημοσιεύσει πρώτο το enikos.gr και η Realnews της Κυριακής, με εντολή του ίδιου του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Δένδια προωθείται η επίσπευση των διαδικασιών για την υπογραφή του συμβολαίου ώστε να «κλειδώσουν» τα slots παραγωγής των ελληνικών μαχητικών στο εργοστάσιο του Fort Worth, στο Τέξας των ΗΠΑ.
Ο λόγος που γίνεται αυτό έχει να κάνει με τις επικείμενες αμερικανικές εκλογές, την ρευστή κατάσταση στα γεωπολιτικά δεδομένα και την επαύριον ανάδειξης του 47ου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το ενδεχόμενο αλλαγής της εξωτερικής πολιτικής της Αμερικής έναντι της Τουρκίας είναι κάτι που απασχολεί εντόνως την Αθήνα και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας θέλει να διατηρήσει την αεροπορική υπεροχή στο Αιγαίο τουλάχιστον μέχρι το 2035.
Δεδομένου ότι η παγκόσμια ζήτηση για F-35 είναι αυξανόμενη, με χώρες που ήδη διαθέτουν τον τύπο μαχητικών να παραγγέλνουν επιπλέον (π.χ. Ισραήλ) ενώ ολοένα και περισσότερες εκφράζουν ενδιαφέρον, παράλληλα με τη επιπλέον ζήτηση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, τα slots είναι συγκεκριμένα και προγραμματίζονται με 3 έως 5 χρόνια νωρίτερα.
Η Αθήνα θέλει να προλάβει όλη αυτή η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί πριν τον Νοέμβριο, οπότε και θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές ανάδειξης του νέου Προέδρου στις ΗΠΑ. Κι αυτό γιατί – ανεξάρτητα του ποιος θα είναι ο νέος Πρόεδρος – στόχος είναι να έχουν «κλειδώσει» όλα στην προμήθεια των F-35 ώστε σε ενδεχόμενο αλλαγής στάσης της νέας κυβέρνησης έναντι της Τουρκίας, η Ελλάδα να προηγείται τόσο στον τομέα των μαχητικών 5ης γενιάς, δηλαδή των F-35, όσο και των 4,5 γενιάς, δηλαδή των F-16 Viper και Rafale.
Άλλωστε, στην Ε.Ε. αποτελεί κοινό μυστικό η ανησυχία ενδεχόμενης επικράτησης του Ντόναλντ Τραμπ, που έχει εξαγγείλει ότι θα τερματίσει την αμερικανική εμπλοκή στην Ουκρανία ενώ θα προωθήσει την αναθέρμανση των σχέσεων με τον Βλάντιμιρ Πούτιν προσωπικά. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο μπορεί να οδηγήσει και στην άρση του εμπάργκο πώλησης οπλικών συστημάτων 5ης γενιάς στην Τουρκία, συνεπώς και την αποδέσμευση των F-35 καθώς και των Patriot. Βάσει των διαδικασιών, ένα τέτοιο σενάριο θα οδηγούσε την Τουρκία στην παραλαβή των πρώτων F-35 μετά το 2035 οπότε η Ελλάδα υπολογίζεται να έχει ολοκληρώσει την παραλαβή και δεύτερης μοίρας.
