Την ευκαιρία να «αναγεννηθούν» έχουν χιλιάδες κενά και παρηκμασμένα ισόγεια καταστήματα που βρίσκονται διάσπαρτα κυρίως σε συνοικίες του κέντρου της Αθήνας αλλά και της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς ακινήτων, οι νέες διατάξεις για τη «χρυσή βίζα» ήδη έχουν αρχίσει να κινητοποιούν το επενδυτικό ενδιαφέρον για την απόκτηση τέτοιων ακινήτων, που μπορούν να αλλάξουν χρήση και να μετατραπούν σε διαμερίσματα.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σύμφωνα με την πρόσφατη ρύθμιση για την αλλαγή των ορίων επένδυσης, μπορεί να εξασφαλιστεί άδεια διαμονής μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα» με το χαμηλό όριο των 250.000 ευρώ, αντί για 800.000 ευρώ που έχει διαμορφωθεί πλέον. Προϋπόθεση είναι το ακίνητο που αγοράζεται να προέρχεται από αλλαγή χρήσης και να είναι ελάχιστης επιφάνειας 120 τ.μ. Αν δηλαδή ένα εμπορικό κατάστημα ή μια ισόγεια αποθήκη ή ακόμη και ένα παλιό γραφείο μετατραπεί σε διαμέρισμα, τότε αρκούν 250.000 ευρώ για τη χορήγηση άδειας διαμονής στον επενδυτή που θα το αγοράσει. Μάλιστα, ο νέος ιδιοκτήτης απαγορεύεται πλέον να το διαθέσει μέσω ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά επιτρέπεται να το διαθέσει μέσω μακροχρόνιας μίσθωσης.
Σύμφωνα με μεσιτικές πηγές, η δυνατότητα αυτή έχει ήδη αυξήσει το αγοραστικό ενδιαφέρον για ισόγεια καταστήματα σε διάφορες περιοχές του λεκανοπεδίου, κυρίως όμως σε συνοικίες του κέντρου της Αθήνας όπου ο αριθμός τέτοιων ακινήτων είναι πολύ μεγαλύτερος. Περιοχές όπως το Γαλάτσι, η Κυψέλη, τα Πατήσια, η Καλλιθέα, το Παγκράτι, οι Αμπελόκηποι και άλλες έχουν σήμερα χιλιάδες ισόγεια καταστήματα ή αποθήκες που μπορούν να αξιοποιηθούν, εφόσον ασφαλώς πληρούται το κριτήριο της επιφάνειας, δηλαδή είναι από 120 τ.μ. και πάνω. Τα ακίνητα αυτά μπορούν να μετατραπούν σε ισόγεια διαμερίσματα, ασφαλώς με τις απαραίτητες προσαρμογές, και στη συνέχεια να διατεθούν προς ενοικίαση.
Σε κάποιες (λίγες) περιπτώσεις οι μετατροπές γίνονται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες, αλλά κυρίως αυτά τα ακίνητα, που μέχρι πριν από μερικά χρόνια ήταν στα αζήτητα, αγοράζονται πλέον από επενδυτές, Ελληνες και ξένους, με το κόστος μάλιστα να είναι ιδιαίτερα χαμηλό, πέριξ των 500-700 ευρώ/τ.μ., σε σχέση με την αγορά ενός διαμερίσματος, ακριβώς λόγω των χαρακτηριστικών τους (ισόγεια ακίνητα) αλλά και του ότι απαιτούν σημαντικά κεφάλαια για να ανακατασκευαστούν και να αλλάξουν χρήση.
Κατά τις δεκαετίες του 1950, του 1960, του 1970, ακόμη και του 1980 ήταν σύνηθες σε κάθε πολυκατοικία που ανεγειρόταν να δημιουργούνται και 2-3 ισόγεια καταστήματα (ανάλογα με το μέγεθος του εκάστοτε οικοπέδου), τα οποία συνήθως κρατούσαν στην κατοχή τους οι κατασκευαστές για εκμετάλλευση ή τα πωλούσαν σε ενδιαφερόμενους επενδυτές. Δηλαδή, σε αρκετές περιπτώσεις αυτά τα εμπορικά ακίνητα δεν ανήκαν σε κάποιον από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων της πολυκατοικίας, κάτι που ισχύει ακόμη περισσότερο σήμερα, μετά από 50 και πλέον χρόνια που έχουν περάσει. Ετσι, η διαχείρισή τους κατέστη δυσκολότερη με την πάροδο του χρόνου, ενώ η οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών επέφερε καίριο πλήγμα στην εμπορικότητα αυτών των ακινήτων. Πάντως, ήδη η τάση της αξιοποίησης των ισόγειων καταστημάτων και αποθηκών έχει παρατηρηθεί και στη βραχυχρόνια μίσθωση. Δηλαδή, τέτοια ακίνητα που βρίσκονται σε κεντρικά σημεία κοντά σε τουριστικά αξιοθέατα, κυρίως στο Κουκάκι και στο εμπορικό τρίγωνο, αγοράστηκαν από μερίδα επενδυτών για να αλλάξουν χρήση και να μετατραπούν σε διαμερίσματα, προκειμένου στη συνέχεια να αξιοποιηθούν μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Ωστόσο, αυτό το «παράθυρο» θα «κλείσει» από την 1η Ιανουαρίου και μετά, καθώς θα απαγορευθεί η χορήγηση νέου ΑΜΑ (Αριθμός Μητρώου Ακινήτου) στα πρώτα τρία δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων. Ωστόσο υπάρχει πλέον η δυνατότητα προσθήκης νέου οικιστικού αποθέματος προς ενοικίαση και σε αυτές τις περιοχές, εφόσον γίνουν κινήσεις για αλλαγή χρήσης και πώληση σε ξένους επενδυτές, που επιθυμούν να λάβουν την άδεια διαμονής με το χαμηλότερο ύψος των 250.000 ευρώ.