Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΜΙΜΗ ΠΛΕΣΣΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ
ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ CORNEL ΣΤΙΣ ΗΠΑ.
Λίγοι γνωρίζουν ότι ο Μίμης Πλέσσας, απόφοιτος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, εκπόνησε Διδακτορική Διατριβή στο διάσημο Πανεπιστήμιο Cornel σε μια πολύ σημαντική έρευνα της οποίας την σπουδαιότητα για την ιατρική διαπίστωσε πολύ αργότερα.
Η διατριβή του, σύμφωνα με το βιογραφικό του και από τις προσωπικές του μαρτυρίες, ήταν σε μια κατηγορία χημικών ενώσεων του εγκεφάλου, τους κερεβροζιτες της πρωτεΐνης Μυελινη, τους οποίους μελετούσαν τότε σαν πιθανά αναλγητικά φάρμακα. Η μελέτη περιελάμβανε αντιδράσεις φωσφορυλίωσης των κερεβροζιτών, ανάλυσης των και αξιολόγησης των βιολογικών των ιδιοτήτων. Η σημασία αυτής της έρευνας φάνηκε πολύ αργότερα όταν έγινε γνωστή η σύνδεση των με την Σκλήρυνση κατά Πλάκας. Έλεγε, “ Δούλευα στη Μυελινη και την Σκλήρυνση κατά Πλάκας χωρίς να το γνωρίζω”.
Οι κερεβροζίτες είναι πολυσακχαρίτες γλυκολιπίδια της γαλακτόζης προσδεδεμένες στην πολυπρωτεΐνη Μυελίνη του εγκεφάλου η οποία γνωρίζουμε σήμερα ότι είναι συνδεδεμένη με την αιτία εμφάνισης της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας. Αυτή η πρωτεΐνη και τα συστατικά της, όπως οι κερεβροζϊτες, είναι σήμερα οι φαρμακευτικοί στόχοι για την ανεύρεση αποτελεσματικών φαρμάκων κατά της σοβαρής αυτής αυτοάνοσης ασθένειας.
Οι κερεβροζίτες ως συστατικό τμήμα της πρωτεΐνης Μυελίνη, παίζει ένα καταλυτικό ρόλο στην λειτουργία της για τη μεταβίβαση των νευρικών σημάτων σε όλο το σώμα. Η απομυέλωση, λόγω δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, δημιουργεί τα συμπτώματα της ασθένειας που οδηγούν σε κινητικά προβλήματα και πολλές φορές στην πλήρη παράλυση.
Ο Μίμης Πλέσσας ήταν ενήμερος για την έρευνα που γινόταν στο Πανεπιστήμιο Πατρών από την ερευνητική μου ομάδα για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας σε συνεργασία με την διακεκριμένη καθηγήτρια Βάσω Αποστολοπούλου στην Αυστραλία και ήθελε να ενημερώνεται για την πρόοδο της έρευνας. Θυμάμαι να μου λέει χαρακτηριστικά “ Πρέπει να βιαστούμε πριν μας προλάβουν άλλοι, όλα τα πυρά ομαδόν”.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών μετά από εισήγηση μου στο Τμήμα Χημείας τον αναγόρευσε σε Επίτιμο Διδάκτορα στις 19 Απριλίου 2010 για την προσφορά του στην παιδεία και πολιτισμό. Όπως ο ίδιος έλεγε ήταν από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής του. Ενοιωσε τεράστια χαρά για την τιμή και πάντοτε το ανέφερε.
Κάτοχοι Nobel που γνώρισε στην Πάτρα στα συνέδρια Ιατρικής Χημείας όπως ο James Watson( για την ανακάλυψη του DNA), ο Jean Marie Lehn, o Andrew Schally και ο Harald Hausen εκφράζονταν με θαυμασμό για τον Μίμη Πλέσσα. Ο Jean Marie Lehn εκφράστηκε με ιδιαίτερα εγκωμιαστικά λόγια για την έρευνα του στο Πανεπιστήμιο Cornel. Είχε πει ότι σε αυτές τις πρώτες μελέτες στο Cornel βασίστηκαν οι δικές του που οδήγησαν στο δικό του Nobel.
Ο Μίμης Πλέσσας έβαλε το λιθαράκι του στην έρευνα εκείνα τα χρόνια. Όπως έλεγε “ Η Χημεία είναι η κορυφαία των επιστημών και οι μουσική μια χημεία από νότες”
Θα τον θυμόμαστε για πάντα. Ας είναι ελαφρύ το χώμα….
Γιάννης Ματσούκας
Καθηγητής Χημείας, Πανεπιστήμιο Πατρών.
Honorary Professor
University of Calgary, Canada
Victoria University, Australia.
Founder, Graduate Medicinal Chemistry Program, University of Patras
