Οι πιθανότητες ενός κανονικού πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν έχουν διπλασιαστεί, λίγο πάνω από το 20%, διαπιστώνει η BMI της Fitch Solutions και προειδοποιεί ότι μια τέτοια σύγκρουση θα έχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή αλλά και αλλού. Από τις ανεπτυγμένες οικονομίες, η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις πιο εκτεθειμένες, σημειώνει ο οίκος.
Όπως επισημαίνει η BMI, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και η διατάραξη του εμπορίου μέσω των Στενών του Ορμούζ στην περίπτωση πολέμου, θα είχε σημαντικό κόστος για την παγκόσμια οικονομία. Εάν μια τέτοια σύγκρουση συνεχιστεί για μήνες, η επίδρασή της στην πραγματική αύξηση του ΑΕΠ για το 2025 θα είναι σοβαρή.
Η BMI υπολογίζει ότι η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας θα μπορούσε να είναι μεταξύ -0,5% και 0,5%, ανάλογα με την έκταση και τη διάρκεια του πολέμου. Το σοκ στον τομέα της προσφοράς θα έχει ευρύτατες επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία, τονίζουν οι αναλυτές.
Οι πιο εκτεθειμένες χώρες
Έξω από τις οικονομίες της Μέσης Ανατολής, μια κλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα ήταν πιο επώδυνη για τη Ν. Ασία και την Αν. Αφρική, εκτιμά ο οίκος. Το Πακιστάν ξεχωρίζει λόγω της ιδιαίτερα εύθραυστης κατάστασής του, με δεδομένο ότι η οικονομία του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εισαγόμενο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τον Περσικό Κόλπο, ενώ η αδύναμη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας περιορίζει τα περιθώρια που έχει η κυβέρνηση να αμβλύνει τις επιπτώσεις του ενεργειακού σοκ.
Οι κίνδυνοι είναι μόνο ελαφρά χαμηλότεροι στην Ινδία, την Αιθιοπία και την Κένυα.
Συνολικά, η μονάδα της Fitch Solutions εκτιμά ότι οι αναδυόμενες οικονομίες της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής είναι πολύ λιγότερο εκτεθειμένες από εκείνες της Αφρικής και της Ασίας, με την Βραζιλία να αποτελεί εξαίρεση.
Οι επιπτώσεις στις ανεπτυγμένες οικονομίες
Σύμφωνα με την BMI, όλες οι μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες είναι εκτεθειμένες στις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, αν και σε διαφορετικό βαθμό.
Το Βέλγιο θεωρείται η πιο ευάλωτη οικονομία, σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε ο οίκος, καθώς οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου ισοδυναμούν στο 2,8% του ΑΕΠ του και η ενέργεια αποτελεί το 9,5% του καλαθιού για τον δείκτη τιμών καταναλωτή. Η χώρα αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές δημοσιονομικές προκλήσεις, με έλλειμμα στο 4,4% του ΑΕΠ και χρέος στο 105,2% του ΑΕΠ. «Αυτοί οι δημοσιονομικοί περιορισμοί θα μείωναν τις δυνατότητες της κυβέρνησης να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα εάν αυτό ήταν αναγκαίο», σημειώνουν οι αναλυτές.
Αρκετά ευάλωτη θεωρείται και η Ιαπωνία, καθώς οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου αποτελούν το 4,2% του ΑΕΠ της και η ενέργεια έχει μερίδιο 6,3% στο καλάθι του πληθωρισμού. Η δημοσιονομική ευελιξία της Ιαπωνίας περιορίζεται σημαντικά από το δημόσιο χρέος του 261,9% του ΑΕΠ.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα
Στις πιο ευάλωτες χώρες συγκαταλέγει η BMI και την Ελλάδα, με δεδομένο ότι οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου από τη Μ. Ανατολή ανέρχονται στο 6,9% του ΑΕΠ και η ενέργεια αποτελεί το 8,2% του καλαθιού του πληθωρισμού. Το χρέος του 161,9% του ΑΕΠ καθιστά την Ελλάδα πιο ευάλωτη στην οικονομική διαταραχή από την προσφορά πετρελαίου και τις διακυμάνσεις των τιμών του, τονίζεται.
Οι πιο «ασφαλείς» χώρες
Αντίθετα, η λιγότερο ευάλωτη από τις χώρες που εξετάστηκαν είναι η Νορβηγία, καθώς εξάγει πετρέλαιο, απολαμβάνει ένα δημοσιονομικό πλεόνασμα στο 16,3% του ΑΕΠ και εμφανίζει χαμηλό χρέος στο 41,9% του ΑΕΠ, κάτι που σημαίνει ότι έχει ένα ισχυρό «μαξιλάρι» απέναντι σε πιθανά σοκ.
Χαμηλή είναι και η ευαισθησία της Σουηδίας, με τις καθαρές εισαγωγές πετρελαίου στο 1,8% του ΑΕΠ και την ενέργεια να αποτελεί το 6,5% του καλαθιού του πληθωρισμού.
Στην περίπτωση της Δανίας, οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου από τη Μ. Ανατολή αντιστοιχούν μόνο στο 0,7% του ΑΕΠ, ενώ η ισχυρή δημοσιονομική θέση της χώρας (δημοσιονομικό πλεόνασμα στο 3,3% του ΑΕΠ και χρέος στο 30,2%) ενισχύει την ικανότητά της να αντέξει τις τυχόν διαταραχές.
