Το τριήμερο της εθνικής γιορτής της 28ης Οκτωβρίου θα έχει παρελάσεις, τηλεοπτικά αφιερώματα, εκθέσεις και τραγούδια. Μπορεί όμως και το μενού μας να διαμορφωθεί έτσι ώστε να ταιριάζει με την περίσταση. Τι πιο ταιριαστό λοιπόν από τη φασολάδα, το σταφιδόψωμο, και τη μπομπότα που έθρεψαν πολλούς κατά τη διάρκεια των δύσκολων χρόνων της κατοχής. Εμείς όμως θα φτιάξουμε τις εμπλουτισμένες εκδοχές τους. Πρώτα από όλα ας θυμηθούμε τι είναι η μπομπότα.
Πρόκειται για ένα ψωμί με πυκνή υφή που φτιάχνεται είτε σκέτο είτε με χόρτα, τυριά, μυρωδικά, και αλλαντικά. Είναι εξαιρετικό για το πρωινό και το δεκατιανό ενώ μαζί με μια σαλάτα γίνεται ένα χορταστικό γεύμα. Αν βάλουμε σταφίδες και χυμό πορτοκαλιού θα έχουμε την γλυκιά παραλλαγή της. Τα τελευταία χρόνια η μπομπότα έχει επιστρέψει δυναμικά στη διατροφή μας γιατί είναι νόστιμη, θρεπτική και υγιεινή, και πλέον τη βρίσκουμε σε φούρνους και εστιατόρια, συνήθως ως πίτα με καλαμποκάλευρο, μπατζίνα, μπλατσαριά και πισπιλίτα.
Με τα φασόλια και τα ρεβίθια τώρα φτιάχνουμε τις γνωστές μας σούπες αλλά και μια ποικιλία ακόμη πιάτων που περιλαμβάνουν κρέας, λαχανικά, χορταρικά και ζυμαρικά. Προτιμάμε τα εύγευστα ελληνικά όσπρια νέας εσοδείας, για να βράζουν ευκολότερα. Η φασολάδα γίνεται με ότι είδους φασόλια θέλουμε. Μπορεί να είναι ψιλά, μέτρια, χοντρά, γίγαντες, ελέφαντες κλπ. Και ποια είναι τα μυστικά της επιτυχίας; Πετάμε το πρώτο νερό για να είναι πιο εύπεπτα, τα μαγειρεύουμε σε χαμηλή φωτιά ώστε να μαλακώσουν σταδιακά και να χυλώσουν, και αλατίζουμε προς το τέλος του μαγειρέματος για να μην σκληρύνουν τα όσπρια. Όσα περισσέψουν, μπορούμε να τα περάσουμε από το μούλτι, να προσθέσουμε αλεύρι και μυρωδικά και να φτιάξουμε πεντανόστιμους οσπριοκεφτέδες. Ξεκινάμε!
Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούμε στις συνταγές μας τα βρίσκουμε στα Lidl.
Μπομπότα με διάφορα τυριά
Φέτα ΠΟΠ βαρελίσια σε άλμη ΓΑΛΠΟ
Φρέσκο γάλα ΓΑΛΠΟ 3,5%
Γραβιέρα Κρήτης ΠΟΠ Νώμα
Υλικά
- 300γρ. φέτα ΠΟΠ βαρελίσια σε άλμη ΓΑΛΠΟ, θρυμματισμένη
- 200γρ. γραβιέρα Κρήτης ΠΟΠ Νώμα, τριμμένη
- 100γρ. ανθότυρο θρυμματισμένο
- ½ φλιτζάνι βούτυρο κατσικίσιο
- 400γρ. καλαμποκάλευρο
- 150ml φρέσκο γάλα ΓΑΛΠΟ 3,5%
- 2 αβγά χτυπημένα
- 2 κουτ. σούπας δυόσμο φρέσκο, ψιλοκομμένο (ή ρίγανη, δυόσμο ή θυμάρι ξερά)
- φρυγανιά τριμμένη για το πασπάλισμα
- αλάτι, πιπέρι
Διαδικασία
- 1.Προθερμαίνετε το φούρνο στους 180-200ºC. Bράζετε μισό λίτρο νερό σε μια κατσαρόλα. Αποσύρετε το σκεύος από τη φωτιά και ρίχνετε το καλαμποκάλευρο. Ανακατεύετε μέχρι να πάρετε έναν ομοιόμορφο χυλό. Αφήνετε να κρυώσει.
- 2.Ρίχνετε το γάλα και ανακατεύετε καλά. Bουτυρώνετε ένα ταψί ή μια φόρμα και το πασπαλίζετε με φρυγανιά. Προσθέτετε στον χυλό τα τυριά, τα μυρωδικά, τα αβγά ελαφρά χτυπημένα και αλατοπιπερώνετε. Aνακατεύετε καλά και απλώνετε το μίγμα στο σκεύος. Iσιώνετε την επιφάνεια και την πασπαλίζετε με φρυγανιά και με το υπόλοιπο βούτυρο κομμένο σε κυβάκια. Ψήνετε στον προθερμασμένο φούρνο για 40-45 λεπτά, μέχρι να ροδίσει η επιφάνεια.
Φασολάδα φούρνου
Φασόλια μέτρια Επιλογής
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
Σάλτσα τομάτα & ψητή μελιτζάνα Deluxe
Υλικά
-
- 300 γρ. φασόλια μέτρια Επιλογής, μουλιασμένα αποβραδίς
- 1 δαφνόφυλλο
- 2 κρεμμύδια ξερά, ψιλοκομμένα
- 1 καρότο, κομμένο σε ροδέλες
- 1 πράσο, ψιλοκομμένο
- 80 ml έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
- 2 κλωναράκια σέλερι, ψιλοκομμένο
- 1 σκελίδα σκόρδο, ελαφρά πατημένη
- 1 κουτ. γλυκού πάπρικα καπνιστή
- 200 γρ. ψιλοκομμένα τοματάκια κονκασέ
- 150 γρ. σάλτσα τομάτα & ψητή μελιτζάνα Deluxe
- φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι, αλάτι
Για το σερβίρισμα
- 2 φρέσκα πράσινα κρεμμυδάκια, ψιλοκομμένα
Διαδικασία
- 1.Βάζουμε τα φασόλια με το δαφνόφυλλο σε μια χύτρα ταχύτητος με αρκετό νερό και βράζουμε για περίπου 20′ ή μέχρι να μαλακώσουν. Σουρώνουμε τα φασόλια και κρατάμε το νερό που τα βράσαμε. Σοτάρουμε τα κρεμμύδια, τα καρότα και το πράσο με τη μισή ποσότητα από το ελαιόλαδο για 3΄, προσθέτουμε τα φασόλια, συνεχίζοντας το σοτάρισμα για 2΄.
- 2.Σε πυρίμαχο σκεύος με καπάκι ή γάστρα βάζουμε τα φασόλια, το σέλερι, το σκόρδο και την πάπρικα, τα ντοματάκια και τη σάλτσα ντομάτας. Προσθέτουμε αλάτι, πιπέρι, το υπόλοιπο ελαιόλαδο και το νερό που κρατήσαμε, τόσο ώστε να σκεπαστούν τα φασόλια. Ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο, στο χαμηλότερο ράφι του φούρνου, στους 160°C για περίπου 2 ώρες μέχρι να χυλώσει η σάλτσα.
- 3.Ελέγχουμε τακτικά τα υγρά, προσθέτοντας πάντα ζεστό νερό αφού στο τέλος του ψησίματος η φασολάδα δεν πρέπει να έχει στεγνώσει. Σερβίρουμε τη φασολάδα φούρνου με ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμυδάκι.
Λαχανοντολμάδες ορφανοί με σταφίδες και κουκουνάρι
Φρέσκα λεμόνια
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
Ρύζι καρολίνα Σερρών Νώμα
Υλικά
-
- 1 λάχανο μεγάλο (όχι πολύ σφιχτό)
Για τη γέμιση
-
- ½ φλιτζάνι σταφίδες
- ½ φλιτζάνι κουκουνάρι
- ½ φλιτζάνι μαϊντανό ψιλοκομμένο
- 3 κουτ. σούπας άνηθο ψιλοκομμένο
- 1/4 κουτ. γλυκού κανέλα
- 1 κρεμμύδι μέτριο, ψιλοκομμένο
- 1½ φλιτζάνι ρύζι καρολίνα Σερρών Νώμα
- 4 κρεμμυδάκια φρέσκα, ψιλοκομμένα
- 1 καρότο μικρό, χοντροτριμμένο
- χυμό από 1 λεμόνι
- 1 φλιτζάνι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
- αλάτι, πιπέρι
Για τη σάλτσα
- χυμό από ½ φρέσκο ελληνικό λεμόνι + 2 κουτ. σούπας νερό
- 1½ κουτ. σούπας κορνφλάουρ
- 1 πρέζα πάπρικα
Διαδικασία
- 1.Αφαιρείτε το κοτσάνι του λάχανου με μυτερό μαχαίρι και ζεματάτε ολόκληρο το λάχανο σε μεγάλη κατσαρόλα με νερό.
- 2.Καθώς βράζει και ανοίγουν τα πρώτα φύλλα τα αφαιρείτε και τα τοποθετείτε σε στραγγιστήρι. Συνεχίζετε τη διαδικασία μέχρι να τελειώσουν όλα τα φύλλα.
- 3.Κόβετε τα κοτσάνια από τα φύλλα και τα στρώνετε στον πάτο μιας φαρδιάς κατσαρόλας.
- 4.Σε ξεχωριστό σκεύος σοτάρετε στο μισό λάδι το κρεμμύδι μέχρι να μαλακώσει και προσθέτετε το ρύζι, τα φρέσκα κρεμμυδάκια, το καρότο, το μαϊντανό και τον άνηθο. Όταν μαραθούν, προσθέτετε το κουκουνάρι, τις σταφίδες, την κανέλα, αλάτι και πιπέρι. Ρίχνετε μισό φλιτζάνι νερό και αφήνετε τη γέμιση να σιγοβράσει μέχρι να πιει το νερό της. Σβήνετε τη φωτιά και αφήνετε να κρυώσει λίγο.
- 5.Παίρνετε ένα ένα τα φύλλα και βάζετε στην κάτω άκρη τους από μία κουταλιά γέμιση. Φέρνετε τα πλαϊνά των φύλλων αριστερά και δεξιά πάνω από τη γέμιση και τυλίγετε τους ντολμάδες σε ρολά, όχι πολύ σφιχτά.
- 6.Τους στρώνετε στην κατσαρόλα σε σειρές πάνω από τα κοτσάνια και τον ένα κοντά στον άλλο για να μην ανοίξουν, περιχύνοντας με το λεμόνι και το λάδι. Σκεπάζετε τους ντολμάδες με ένα πιάτο για να τους συγκρατεί και ρίχνετε από πάνω νερό μέχρι να καλυφθεί το πιάτο.
- 7.Σκεπάζετε την κατσαρόλα και σιγοβράζετε το φαγητό για 30-40 λεπτά περίπου, προσθέτοντας λίγο νερό ενδιάμεσα αν χρειαστεί, για να μείνει ένα φλιτζάνι ζωμός στο τέλος. Αφαιρείτε το πιάτο.
- 8.Διαλύετε το κορνφλάουρ στο χυμό λεμονιού και το νερό και περιχύνετε τους ντολμάδες. Κουνάτε την κατσαρόλα γύρω γύρω για να πάει η σάλτσα παντού. Βάζετε την κατσαρόλα σε σιγανή φωτιά για να πάρει μια βράση και να δέσει η σάλτσα. Σερβίρετε τους ντολμάδες σε πιατέλα, περιχύνετε με τη σάλτσα και πασπαλίζετε με λίγη πάπρικα.
Γλυκό ψωμί με μαύρη ζάχαρη, καρύδια, σταφίδες και μπαχαρικά
Θαλασσινό αλάτι Μεσολογγίου Νώμα
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
Ζάχαρη καστανή Belbake
Υλικά
Για το προζύμι
-
- 50γρ. μαγιά νωπή
- 130γρ. αλεύρι σταρένιο ολικής άλεσης
- 600ml νερό ζεστό
- 50ml γάλα χλιαρό
- 1 κουτ. γλυκού θαλασσινό αλάτι Μεσολογγίου Νώμα
- 2 κουτ. σούπας ζάχαρη καστανή Belbake
- 1 κουτ. σούπας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
- 1 κουτ. γλυκού γλυκάνισο
Για το ψωμί
- 750γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις + 30γρ. επιπλέον
- 250γρ. αλεύρι σταρένιο ολικής άλεσης
- 5 κουτ. σούπας ζάχαρη καστανή
- 250γρ. ανθότυρο
- 250ml νερό χλιαρό
- ½ κουτ. γλυκού αλάτι
- 1 κουτ. γλυκού κανέλα
- ½ κουτ. γλυκού γαρίφαλο
- ½ κουτ. γλυκού κόλιανδρο
- ½ φλιτζάνι σταφίδα μαύρη
- ½ φλιτζάνι καρύδια
Διαδικασία
- 1.Διαλύετε τη μαγιά σε ένα φλιτζάνι από το νερό και αναμιγνύετε μέσα το αλάτι, τη ζάχαρη και το ελαιόλαδο. Βάζετε το αλεύρι ολικής σε ευρύχωρη λεκανίτσα και προσθέτετε το υπόλοιπο νερό και το γάλα. Ανακατεύετε μέχρι να γίνει χλιαρό και μετά ανακατεύετε μέσα και τη διαλυμένη μαγιά και το γλυκάνισο. Προθερμαίνετε το φούρνο στους 40oC (όχι αέρα) και αφήνετε μέσα το προζύμι να φουσκώσει για 20 λεπτά περίπου.
- 2.Αφού φουσκώσει το προζύμι ανακατεύετε τα καρύδια και τις σταφίδες με τα 30γρ. αλεύρι μέσα σε ένα μπολ. Προσθέτετε στη λεκάνη με το προζύμι τα δύο αλεύρια, τα μπαχαρικά, το ανθότυρο, τις τέσσερις κουταλιές από τη ζάχαρη και ζυμώνετε προσθέτοντας σταδιακά το χλιαρό νερό μέχρι να πάρετε μια μαλακή ζύμη που θα κολλάει ελαφρά στα χέρια.
- 3.Ανακατεύετε μέσα τα καρύδια και τις σταφίδες και ζυμώνετε για λίγο ακόμα. Αφήνετε τη ζύμη στο φούρνο να φουσκώσει μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο.
- 4.Χωρίζετε τη ζύμη στα δύο και λαδώνετε δύο μακρόστενες φόρμες. Μοιράζετε τη ζύμη στις φόρμες, βρέχετε λίγο τα δάχτυλα και λειαίνετε τις φραντζόλες από πάνω. Τέλος, τις πασπαλίζετε με τη μία κουταλιά της σούπας ζάχαρη που κρατήσατε.
- 5.Αφήνετε τις φόρμες στο φούρνο μέχρι να φουσκώσει ξανά το ψωμί και ανεβάζετε τη θερμοκρασία στους 200oC. Ψήνετε για 1 ώρα από τη στιγμή που θα πιάσει τη θερμοκρασία ο φούρνος και μέχρι να ροδοκοκκινίσουν όμορφα τα ψωμιά σας.
Ρεβιθάδα με πράσα και μελωμένη πανσέτα
Απαλή μουστάρδα Kania
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
Πιπέρι μαύρο τριμμένο Kania
Υλικά
Για την πανσέτα
-
- 1 κιλό χοιρινή πανσέτα σε ενιαίο κομμάτι, χωρίς δέρμα & κόκαλο
- 3 κουτ. σούπας ε.π. ελαιόλαδο
- ½ φλιτζ. πετιμέζι
- 2 κουτ. σούπας απαλή μουστάρδα Kania
- ξύσμα από 1 ακέρωτο λεμόνι
- χυμό από 2 λεμόνια
- χοντρό αλάτι, πιπέρι μαύρο τριμμένο Kania
Για τη ρεβιθάδα
- 500 γρ. ρεβίθια
- 1 κουτ. γλυκού μαγειρική σόδα σε σκόνη
- 1 φύλλο δάφνης
- 3-4 γαρίφαλα
- 3 κουτ. σούπας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νώμα
- 3 πράσα σε ροδέλες (μόνο το λευκό μέρος)
- 4 κρεμμυδάκια φρέσκα σε ροδέλες
- 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες
- 250 γρ. λιαστές ντομάτες σε λάδι, σε λωρίδες
- χυμό + ξύσμα από 1 πορτοκάλι ακέρωτο
- ½ κουτ. γλυκού κύμινο, σε σκόνη
- 1 κουτ. γλυκού γλυκάνισο, σε σκόνη
- 2 κουτ. σούπας γλυκό μπούκοβο (ή 1 κουτ. γλυκού. πάπρικα γλυκιά, σε σκόνη)
- πιπέρι, φρεσκοτριμμένο
- αλάτι
Διαδικασία
- 1.Για την πανσέτα: Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 220°C. Αλείφουμε την πανσέτα με το ελαιόλαδο και την πασπαλίζουμε με χοντρό αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι. Τη βάζουμε σε μια σχάρα την οποία ακουμπάμε πάνω σε μια λαμαρίνα του φούρνου και ψήνουμε για 20΄.
- 2.Σε ένα μπολάκι ανακατεύουμε το πετιμέζι, τη μουστάρδα, το ξύσμα και το χυμό λεμονιού. Αλείφουμε την πανσέτα με το μείγμα και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 15΄. Βγάζουμε την πανσέτα από τον φούρνο, τη σκεπάζουμε και την αφήνουμε στην άκρη.
- 3.Για τη ρεβιθάδα: Από το βράδυ βάζουμε τα ρεβίθια σε ένα μεγάλο μπολ με κρύο νερό, ρίχνουμε τη σόδα και ανακατεύουμε. Την επόμενη μέρα τα στραγγίζουμε και τα ξεπλένουμε πολύ καλά με κρύο νερό. Τα ρίχνουμε σε μια μεγάλη κατσαρόλα, προσθέτουμε τη δάφνη και τα γαρίφαλα και τα καλύπτουμε καλά με άφθονο κρύο νερό.
- 4.Αφήνουμε τα ρεβίθια να πάρουν μια βράση σε δυνατή φωτιά και στη συνέχεια ξαφρίζουμε για όσο χρειαστεί. Κατόπιν, μαγειρεύουμε για 1 ώρα.
- 5.Στραγγίζουμε τα ρεβίθια, κρατάμε στην άκρη το νερό που έβραζαν (πετάμε τη δάφνη και τα γαρίφαλα) και τα μεταφέρουμε σε μια γάστρα.
- 6.Σε ένα μεγάλο τηγάνι ζεσταίνουμε καλά το ελαιόλαδο. Ρίχνουμε τα πράσα, τα φρέσκα κρεμμυδάκια και το σκόρδο και σοτάρουμε για 10΄ μέχρι να μαλακώσουν. Ρίχνουμε τα υλικά του τηγανιού στη γάστρα με τα ρεβίθια. Προσθέτουμε τις λιαστές ντομάτες, το ξύσμα και το χυμό του πορτοκαλιού, το κύμινο, τον γλυκάνισο, το μπούκοβο, αλάτι και πιπέρι.
- 7.Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180°C/αέρα. Κόβουμε την πανσέτα σε μέτρια κομμάτια και τα βάζουμε μέσα στη γάστρα.
- 8.Προσθέτουμε το νερό από το βράσιμο των ρεβιθιών και κλείνουμε τη γάστρα με το καπάκι της. Ψήνουμε το φαγητό για περίπου 40΄ μέχρι να μελώσουν όλα τα υλικά.
Μαραθόπιτα μπομπότα
Αλεύρι για όλες τις χρήσεις Χρυσός Μύλος
Φρέσκο γάλα πλήρες ΓΑΛΠΟ
Φρέσκα αυγά αχυρώνα Κ. Μακεδονίας Nώμα
Υλικά
-
- 1 κιλό διάφορα χόρτα για πίτα (π.χ. ραδίκια, καυκαλήθρες, ζοχούς, μυρώνια)
- 4-5 φρέσκα κρεμμυδάκια, ψιλοκομμένα
- 1 μεγάλο μάτσο μάραθο, ψιλοκομμένο
- 1 φρέσκο αυγό αχυρώνα Κ. Μακεδονίας Nώμα
- 300γρ. φέτα σκληρή, θρυμματισμένη
- ½ φλιτζάνι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
- αλάτι, μπόλικο πιπέρι φρεσκοτριμμένο
Για τον χυλό
- 320γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις Χρυσός Μύλος
- 2 αβγά
- 1 κουτ. γλυκού αλάτι
- 3-4 κουτ. σούπας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
- 420ml νερό χλιαρό
- 1 φλιτζάνι φρέσκο γάλα πλήρες ΓΑΛΠΟ, χλιαρό
Διαδικασία
- 1.Για τη γέμιση: Σε ένα μεγάλο μπολ ανακατεύετε τα χόρτα, τα φρέσκα κρεμμυδάκια και τον μάραθο. Τα αλατοπιπερώνετε και τα τρίβετε με τα χέρια. Τα αφήνετε για 20 λεπτά να βγάλουν τα υγρά τους. Τα στύβετε καλά και τα μεταφέρετε σε ένα καθαρό μπολ. Προσθέτετε το αβγό, τη φέτα, το ελαιόλαδο, λίγο αλάτι και αρκετό πιπέρι και ανακατεύετε καλά.
- 2.Για τον χυλό: Σε μια μικρή λεκάνη βάζετε το καλαμποκάλευρο, κάνετε μια λακκούβα στο κέντρο και εκεί ρίχνετε τα αβγά, το αλάτι και το ελαιόλαδο. Ανακατεύετε καλά με το αλεύρι και αρχίζετε σιγά-σιγά να προσθέτετε το χλιαρό νερό.
- 3.Αναμιγνύετε πολύ καλά με μια σπάτουλα τα υλικά μέχρι να δημιουργηθεί ένας χυλός. Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180ºC στον αέρα. Λαδώνετε και απλώνετε το μισό μίγμα του χυλού. Προσθέτετε τη γέμιση πασπαλιστά με τα χέρια σας.
- 4.Το υπόλοιπο μίγμα από τον χυλό τον αραιώνετε με το γάλα και το ρίχνετε πάνω από τη γέμιση. Ισιώνετε καλά την επιφάνεια με την πίσω πλευρά ενός κουταλιού και ψήνετε τη μαραθόπιτα για 45 λεπτά μέχρι να ροδίσει καλά η επιφάνειά της.
- Φωτογραφία: Studiom.com – Food styling: Μάκης Γεωργιάδης – Styling: Κατερίνα Λυκουρέση
