«Σε αναμμένα κάρβουνα» κάθονται οι δήμοι όλης της χώρας για το τέλος ταφής απορριμμάτων, ενόψει της εκδίκασης της προσφυγής της Κεντρικής Ενωσης Δήμων στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η οποία αναβλήθηκε για δεύτερη φορά φέτος, για τις 3 Δεκεμβρίου.
Το θέμα ωστόσο απασχολεί έντονα τους δήμους, καθώς αυτή την περίοδο διαμορφώνονται οι προϋπολογισμοί του 2025, οι οποίοι επιβαρύνονται άμεσα ή έμμεσα από το περιβαλλοντικό τέλος που επιβλήθηκε από φέτος με αναδρομική ισχύ από το 2022.
Το τέλος ταφής επιβλήθηκε στη βάση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και διαμορφώνεται ανάλογα με τους τόνους απορριμμάτων που οδηγούνται κάθε χρόνο προς ταφή σε ΧΥΤΑ. Οι δήμοι αντιδρούν έντονα, θεωρώντας ότι το τέλος είναι αντισυνταγματικό και άδικο, καθώς και κοστοβόρο μέτρο που εκτροχιάζει τα οικονομικά τους.
Προς το παρόν, το τέλος παρακρατείται από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) που δίνει κάθε χρόνο η κυβέρνηση στους δήμους και μάλιστα με αναδρομικότητα από το 2022.
Ωστόσο, με βάση την απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών το ποσό, που καταλογίζεται και παρακρατείται από κάθε δήμο για το τέλος ταφής, πρέπει να περικόπτεται κατ’ αντιστοιχία από τις δαπάνες του προϋπολογισμού ή να υπολογιστεί για είσπραξη από τους πολίτες μέσω αύξησης των δημοτικών τελών.
Πολλοί δήμοι λένε πως επέλεξαν να μην επιβαρύνουν τους δημότες τους με νέα αύξηση δημοτικών τελών, όμως, αυτή η είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι το τέλος μπορεί να μην πληρώνεται άμεσα, αφαιρείται όμως από κάποιες άλλες δαπάνες του προϋπολογισμού, που θα κατευθύνονταν σε κάποια έργα.
Υπενθυμίζεται ότι το τέλος ταφής απορριμμάτων επιβάλλεται στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) και στους δήμους ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους ΟΤΑ και ασκούν τις αρμοδιότητες των ΦοΔΣΑ.
Υπολογίζεται κλιμακωτά, αυξανόμενο ανά έτος, αρχής γενομένης από το 2022, και συγκεκριμένα ορίστηκε σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων που δεν ανακυκλώνεται και καταλήγει σε ΧΥΤΑ, αυξανόμενο ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ.
Το 2025 θα αυξηθεί στα 40 ευρώ και από την 1η Ιανουαρίου 2026 το τέλος ταφής ορίζεται σε 45 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται στην τιμή των 55 ευρώ ανά τόνο από την 1η.01.2027, η οποία και θα παραμείνει σταθερή για τα επόμενα έτη.
Το 2024 οι δήμοι θα επιβαρυνθούν συνολικά με το ποσό των 240 εκ. ευρώ για την αναδρομική καταβολή του τέλους ταφής των απορριμμάτων των ετών 2022, 2023 και του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Οπως γίνεται αντιληπτό, η αφαίρεση κάθε χρόνο, αντίστοιχου ποσού από τους ΚΑΠ, καταλήγει οικονομική αιμορραγία για τους δήμους, οι οποίοι θέλοντας και μη θα βρεθούν κάποια στιγμή μπροστά στην απόφαση να μετακυλήσουν το κόστος του τέλους ταφής, στους λογαριασμούς των δημοτικών τελών. Μάλιστα, κάποιοι δήμοι προβλέπουν τέτοιες αυξήσεις από τον προϋπολογισμό του 2025.
Ο Δήμος Πατρέων, θα πληρώνει για το τέλος ταφής ένα ποσό κοντά στα δύο εκατ. ευρώ, χρήματα που θα λείψουν από άλλα έργα και προσφερόμενες υπηρεσίες στους δημότες. Ακόμα, πάντως, δεν έχει γίνει γνωστό αν τα διαφυγόντα έσοδα από τις «κουτσουρεμένες» χρηματοδοτήσεις θα αναπληρωθούν -ενδεχομένως- από αυξήσεις στα δημοτικά τέλη που πληρώνουν οι Πατρινοί.
Αδικο χαράτσι
Ο αντιδήμαρχος Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων – Ανακύκλωσης Πατρέων Μιχάλης Αναστασίου τόνισε στην «Πελοπόννησο», ότι το τέλος ταφής είναι ένα άδικο χαράτσι, που επιβλήθηκε στους δήμους, ενώ την ίδια στιγμή, αφήνει στο απυρόβλητο τους επιχειρηματικούς ομίλους που παράγουν απορρίμματα.
Είναι νομοθετικά προσδιορισμένο, ότι οι επιχειρήσεις της αλυσίδας ανακύκλωσης έχουν και την ευθύνη να συγκεντρώσουν όλα όσα παράγουν.
Αυτοί γιατί τυγχάνουν ασυλίας;» τόνισε ο κ. Αναστασίου, που επέρριψε ευθύνες και στην ΚΕΔΕ η οποία, όπως είπε, συμμετέχει στην Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης.
