Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, «καρατόμησε» τον υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, έπειτα από μήνες κόντρας μεταξύ τους, κυρίως για την εσωτερική πολιτική της χώρας και τις στρατιωτικές προσπάθειες στα μέτωπα του πολέμου.
Την Τρίτη το βράδυ, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι «η εμπιστοσύνη μεταξύ εμού και του υπουργού Άμυνας έχει ραγίσει». Η σημαντική αυτή αλλαγή ήρθε τη στιγμή που οι ψηφοφόροι στις ΗΠΑ, ο σημαντικότερος σύμμαχος του Ισραήλ, ψήφιζαν για τον επόμενο Πρόεδρό τους – τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Γκάλαντ διατηρούσε καλές σχέσεις με την Αμερικανική κυβέρνηση και είχε καθημερινές συνομιλίες με τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν.
Το νέο κυβερνητικό σχήμα του Νετανιάχου
Ο ανασχηματισμός στην ισραηλινή κυβέρνηση έρχεται σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο για το Ισραήλ, το οποίο εντείνει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις στη Γάζα και τον Λίβανο, ενώ περιμένει και πιθανή επίθεση αντιποίνων από το Ιράν.
Ο Ισραήλ Κατζ, ο οποίος ήταν υπουργός Εξωτερικών, θα αναλάβει το υπουργείο Άμυνας, ενώ ο Γκίντεον Σάαρ θα αντικαταστήσει τον Κατζ στο υπουργείο Εξωτερικών. Ούτε ο Κατζ ούτε ο Σάαρ έχουν εκτενή στρατιωτική εμπειρία, αν και ο Κατζ έχει υπηρετήσει στην κυβέρνηση καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Η αντίδραση του Γκάλαντ
Ο Γκάλαντ αντέδρασε άμεσα στη δημόσια ανακοίνωση της απόλυσής του, δηλώνοντας μέσω του X ότι «η ασφάλεια του Ισραήλ ήταν και θα είναι πάντα η αποστολή της ζωής μου».
Τόνισε, επίσης, ότι η καρατόμησή του προήλθε από διαφωνίες σε τρία ζητήματα: την στρατιωτική θητεία των υπερορθόδοξων Ισραηλινών, την εγκατάλειψη των ομήρων στη Γάζα και την ανάγκη για επίσημη έρευνα σχετικά με την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Οι σχέσεις Νετανιάχου και Γκάλαντ
Η σχέση μεταξύ του Νετανιάχου και του Γκάλαντ ήταν σπανίως φιλική και συχνά τυπική, με πολλές διαφωνίες σχετικά με τη στρατηγική που ακολουθείται στη Γάζα και στις διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς, καθώς και την προσπάθεια του Νετανιάχου να περάσει ένα εκτεταμένο νομοσχέδιο για την αναθεώρηση του δικαστικού συστήματος το 2023.
Ο Γκάλαντ ήταν σφοδρός επικριτής της στρατηγικής του Νετανιάχου στη Γάζα, αποκαλώντας τον στόχο της «απόλυτης νίκης» ως «ανόητο».
Παράλληλα, είχε επικρίνει τη σημασία που δίνονταν στην αποτροπή επίτευξης εκεχειρίας και συμφωνίας για τους ομήρους, κάτι που θεωρούσε «ηθική ντροπή», καθώς και στη σημασία που έδινε ο Νετανιάχου στον έλεγχο του Διαδρόμου της Φιλαδέλφεια, στα σύνορα Γάζας-Αιγύπτου.
«Αν θέλουμε τους ομήρους ζωντανούς, δεν έχουμε χρόνο», είχε πει.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι
Ένα σημαντικό ζήτημα που συνέβαλε στην απόλυση του Γκάλαντ φαίνεται να είναι η εσωτερική πολιτική, ειδικά όσον αφορά στη στρατιωτική θητεία των υπερορθοδόξων Ισραηλινών.
Ο Νετανιάχου αναγκάστηκε την Τρίτη να αποσύρει μια νομοθεσία που θα επέτρεπε στους υπερορθόδοξους Εβραίους να λάβουν κρατικές επιδοτήσεις για την ανατροφή των παιδιών τους, ακόμα και αν δεν υπηρετούν στις Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ (IDF), κάτι που όλοι οι άλλοι Ισραηλινοί πρέπει να κάνουν.
Ο Νετανιάχου βασίζεται στα υπερορθόδοξα κόμματα για να κυβερνήσει, τα οποία τον έχουν απειλήσει ότι θα ανατρέψουν τον συνασπισμό του αν αναγκαστούν να υπηρετήσουν μαζικά στον στρατό.
Ο Γκάλαντ είχε αντιταχθεί σφοδρά σε αυτή την εξαγγελία, δηλώνοντας ότι «το σύστημα ασφαλείας υπό την ηγεσία μου δεν θα το υποβάλει σε νομοθεσία».
Η αντικατάσταση του Κατζ με τον Σάαρ, σύμφωνα με τον Νετανιάχου, «θα ενισχύσει τη σταθερότητα του συνασπισμού και την σταθερότητα της κυβέρνησης, κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, αλλά ειδικά σε περίοδο πολέμου».
Έρευνες των Αρχών
Εν τω μεταξύ, οι Αρχές του Ισραήλ ανακοίνωσαν την έναρξη ποινικής έρευνας «σχετικά με τα γεγονότα στην αρχή του πολέμου», χωρίς να προσδιορίσουν περισσότερες λεπτομέρειες.
Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η έρευνα συνδέεται με υποψίες ότι πραγματοποιήθηκαν αλλαγές σε ευαίσθητα αρχεία συσκέψεων του υπουργικού συμβουλίου και της υπηρεσιών ασφαλείας.
Ο Γκάλαντ έχει επανειλημμένα ζητήσει τη διεξαγωγή επίσημης έρευνας για την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023.
Η απομάκρυνση του Γκάλαντ, ενώ ο Νετανιάχου πιεζόταν από την ακροδεξιά πτέρυγα του συνασπισμού, επανέφερε στο προσκήνιο την κριτική του Ισραηλινού πρωθυπουργού για τον Γκάλαντ το Μάρτιο του 2023, όταν εκείνος είχε επικρίνει το νομοσχέδιο για την αναθεώρηση της δικαστικής εξουσίας.
Ο Γκάλαντ είχε προειδοποιήσει ότι «η βαθιά διάσπαση διαρρέει στις στρατιωτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες ασφαλείας – αυτό είναι σαφής, άμεσος και πραγματικός κίνδυνος για την ασφάλεια του Ισραήλ. Δεν θα το διευκολύνω».
Μετά την απόλυσή του, αξιωματούχοι των ΗΠΑ επανέλαβαν ότι παραμένουν σε συνεργασία με το Ισραήλ.
«Ο υπουργός Γκάλαντ υπήρξε αξιόπιστος συνεργάτης ως υπουργός Άμυνας του Ισραήλ», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Πενταγώνου, υποστράτηγος Πατ Ράιντερ, προσθέτοντας ότι «η δέσμευση της Αμερικής για την ασφάλεια του Ισραήλ παραμένει ακλόνητη και το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με τον επόμενο υπουργό Άμυνας του Ισραήλ».
