Δυσκολίες εξοικείωσης της αγοράς οδηγούν το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στη μετάθεση για αρχές του 2025, της έναρξης του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής. Ωστόσο ξεκινά προαιρετικά η εφαρμογή του μέτρου και, στο αμέσως επόμενο διάστημα που θα γίνει υποχρεωτικό, αναμένεται αυστηροποίηση κυρώσεων και… δεκαπλασιασμός των προστίμων για διακίνηση αγαθών χωρίς την έκδοση των κατάλληλων παραστατικών!
Από το 2025 τα νέα πρόστιμα θα ανέρχονται σε:
• 5.000 ευρώ για υπόχρεους τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος και
• 10.000 ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικού συστήματος.
Σήμερα, σε περίπτωση μη έκδοσης παραστατικών διακίνησης, το πρόστιμο ανέρχεται σε 500 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, αν η επιχείρηση τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα (πρώην Α’-Β’ κατηγορίας βιβλία) ή 1.000 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικό (πρώην Γ’ κατηγορίας βιβλία).
Η πραγματική αλλαγή όμως έρχεται με αυτήν καθ’ αυτή την ψηφιακή παρακολούθηση κάθε φορτίου. Το 2025 αλλάζουν άρδην οι όροι συναλλαγών και διακίνησης όλων των εμπορευμάτων στη χώρα μας. Το «χάρτινο» δελτίο αποστολής που συνοδεύει κάθε προϊόν περνά στην Ιστορία. Και έτσι, μεταφορές και παραδόσεις δεν θα γίνονται πλέον «κάτω από τη μύτη» της εφορίας ή των τελωνείων.
Σταδιακά, από Ιανουάριο έως Οκτώβριο του 2025, καταργούνται τα «χαρτάκια» ως συνοδευτικά παραστατικά, για δελτία αποστολής-παραλαβής κλπ. Από ένα φορτίο τούβλα μέχρι έναν τενεκέ λάδι, για ό,τι διακινείται θα πρέπει πλέον να εκδοθεί ψηφιακό δελτίο αποστολής! Και οι έλεγχοι θα βλέπουν πού παραδόθηκε και αν περίσσεψε το κάθε κιλό ή λίτρο εμπορεύματος.
Υποχρεωτικά, από 1η Απριλίου 2025 το μέτρο θα εφαρμοστεί σε όλες ανεξαιρέτως τις επιχειρήσεις που έχουν τζίρο πάνω από 200.000 ευρώ το χρόνο. Αλλά ακόμα και τις πιο μικρές -ανεξαρτήτως τζίρου- σε 4 κλάδους (οικοδομή, ελαιόλαδο, φαρμακευτικά σκευάσματα, καύσιμα).
· οικοδομικών υλικών (τούβλα, πλακάκια, χρώματα, ασβέστη, τσιμέντο, ξυλεία, σιδηρικά κλπ)
· ελαιόλαδου, καθώς εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης μόνο οι αγρότες ειδικού καθεστώτος (το δελτίο εκδίδουν οι παραλήπτες, δηλαδή τα ελαιοτριβεία).
Στην Α΄φάση, το ψηφιακό δελτίο αποστολής απλώς θα εκδίδεται πριν αναχωρήσουν τα φορτία τα οποία συνοδεύει.
Στη Β ΄φάση, από 1ης Οκτωβρίου 2025, το ψηφιακό δελτίο αποστολής ενισχύεται με νέες δυνατότητες (παρακολούθησης tracking, ελέγχου περιεχομένου του φορτίου κλπ) καταγράφοντας όχι μόνο τον τελικό παραλήπτη, αλλά και ενδιάμεσες στάσεις για παραδόσεις, μεταφορτώσεις, υπόλοιπα προς μεταφορά κλπ.
Τα οφέλη…
Τι αλλάζει, πρακτικά;
Οποιοδήποτε προϊόν διακινείται στην επικράτεια της χώρας με σκοπό την αποθήκευση, εμπορία ή πώληση, θα συνοδεύεται από ένα άυλο «ψηφιακό» δελτίο που θα πιστοποιεί ότι «αλλάζει χέρια».
Μπαίνει τέλος έτσι στο ατελείωτο «χαρτομάνι» που πρέπει να εκτυπώνεται για να συνοδεύει αποστολές εκατομμυρίων προϊόντων καθημερινά, για περίπτωση που ζητηθούν σε έλεγχο διακίνησης για λαθρεμπόριο, νοθεία ή φοροδιαφυγή. Πλέον μια μικρή συσκευή ή ένα απλό κινητό τηλέφωνο θα εμπεριέχει όλη την πληροφορία για το τι μεταφέρεται, από ποιος και σε ποιον. Την ίδια πληροφορία, πριν καν ζητηθεί, θα έχουν και οι ίδιοι οι ελεγκτές, στους προληπτικούς ελέγχους που διεξάγουν.
Μπαίνει φρένο όμως κυρίως, στο λαθρεμπόριο και στη φοροδιαφυγή. Γιατί, σε αντίθεση με το «χάρτινο» δελτίο αποστολής, το ψηφιακό δεν σκίζεται, δεν «σβήνει» και δεν χάνεται. Αντιθέτως, αφήνει ίχνη και «ταξιδεύει» στην εφορία, πριν καν βγει στο δρόμο το φορτίο!
Έτσι θα καταγράφεται online κάθε ποσότητα που διακινήθηκε από αποθήκη σε μαγαζί ή από το χωράφι στο ράφι, χωρίς να μπορεί πλέον να κρυφτεί από την εφορία και να αλλάζει προορισμό, με σκοπό το λαθρεμπόριο ή τη φοροδιαφυγή.
Μέχρι σήμερα, εφόσον δεν τύχει να «πέσει» σε έλεγχο το φορτίο, οι επιτήδειοι μπορούν να πετάνε το δελτίο αποστολής όταν το φορτίο φτάσει στον προορισμό του, σαν να μην έγινε ποτέ. Και τα εμπορεύματα αλλάζουν κατεύθυνση και παραλήπτες, καταλήγοντας στο παραεμπόριο, χωρίς να γνωρίζει τίποτα για αυτό η εφορία.
Οι νέες ημερομηνίες
Με βάση τα νέα δεδομένα, όπως ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών για το 2025 προβλέπει:
1ο Στάδιο: Έκδοση και Διαβίβαση Δελτίων Αποστολής
Α) Επιχειρήσεις α΄περιόδου (με τζίρο πάνω από 200.000€ καθώς και όσες διακινούν φάρμακα και ιατρικά αναλώσιμα, ενεργειακά προϊόντα, οικοδομικά υλικά, ελαιόκαρπο και ελαιόλαδο):
• Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025 θα μπορούν να διαβιβάζουν δελτία αποστολής στο myDATA
• Υποχρεωτικά από 1/4/2025 πρέπει να διαβιβάζουν όλα τα δελτία αποστολής στο myDATA
Β) Επιχειρήσεις β΄φάσης (όλες οι υπόλοιπες):
• Προαιρετικά μέχρι 30/9/2025 θα μπορούν να διαβιβάζουν δελτία αποστολής στο myDATA
• Υποχρεωτικά από 1/10/2025 θα πρέπει να διαβιβάζουν όλα τα δελτία αποστολής στο myDATA
2ο Στάδιο: Ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης (για το σύνολο των επιχειρήσεων)
• Προαιρετικά από 1/5/2025 έως 30/9/2025, εκτός από το δελτίο αποστολής, θα γίνεται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA και διαβίβαση δεδομένων της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών, μεταφορτώσεων και παράδοσης, για το σύνολο των υπόχρεων επιχειρήσεων.
• Υποχρεωτικά από 1/10/2025, διαβιβάζονται πλέον και τα δεδομένα ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης, μεταφορτώσεων και παράδοσης αγαθών, για το σύνολο των υπόχρεων επιχειρήσεων. Ωστόσο θα τεθούν σε ισχύ συγκεκριμένες εξαιρέσεις έκδοσης ψηφιακών παραστατικών διακίνησης.
