Οι δυσοίωνες προοπτικές της παραγωγής κακάο στέλνουν δυσάρεστα μηνύματα στους κατασκευαστές σοκολάτας οι οποίοι ενόψει Χριστουγέννων «προσεύχονται» ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν.
Μετά από το εκρηκτικό ράλι τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους, οι τιμές του κακάο έχουν κάπως ισορροπήσει. Έχοντας ξεκινήσει το έτος περίπου στα 4.400 δολάρια ανά τόνο, οι προθεσμιακές τιμές των κόκκων κακάο έφτασαν στα 12.000 δολάρια τον Απρίλιο – πολύ πάνω από τον προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό μέσο όρο της δεκαετίας των 3.400 δολαρίων. Ωστόσο, τον Μάιο, οι τιμές έπεσαν κατακόρυφα στα 7.000 δολάρια ανά τόνο.
Αλλά η ανάπαυλα είναι πιθανό να είναι προσωρινή, και μάλιστα ενώ κινούμαστε προς τα Χριστούγεννα όταν η ζήτηση σοκολάτας εκτοξεύεται. Έτσι, η προοπτική ενός πολυετούς διαρθρωτικού ελλείμματος προσφοράς-ζήτησης στους κόκκους κακάο θα σημαίνει ότι θα έρθουν πολύ υψηλότερες τιμές, σύμφωνα με τους Financial Times.
Αυτό είναι πιθανό να επηρεάσει πολλούς παραγωγούς σοκολάτας που πόνταραν σε μια σταθερή πτώση των τιμών, αδειάζοντας τα αποθέματά τους και μειώνοντας παράλληλα τις αντισταθμίσεις των τιμών από οκτώ έως εννέα μήνες ζήτησης σε πέντε μήνες.
Η ισχυρή καταμέτρηση των λοβών κακάο που καταγράφηκε από τον Μάιο έως τον Αύγουστο είχε δημιουργήσει ελπίδες στους παραγωγούς ότι η ανάκαμψη της παραγωγής θα αναπλήρωνε τα αποθέματα, ιδίως μετά το έλλειμμα 500.000 τόνων την περίοδο 2023-24 – το τρίτο συνεχόμενο ετήσιο έλλειμμα και το μεγαλύτερο που έχει σημειωθεί ποτέ.
Το έλλειμμα αυτό αποδίδεται στην πτώση κατά 13% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο λόγω της πολύ ασθενέστερης παραγωγής στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα – που είναι υπεύθυνες για περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής.
Πολλοί επεσήμαναν το θερμαντικό καιρικό φαινόμενο El Niño ως τον κύριο παράγοντα αυτής της κακής συγκομιδής, αναμένοντας τη μετάβαση στο ψυχρότερο φαινόμενο La Niña που θα αναζωογονήσει τις αποδόσεις. Ωστόσο, τα πρόσφατα στοιχεία διέψευσαν αυτές τις ελπίδες.
Ο αριθμός των λοβών στις βασικές παραγωγικές περιοχές έχει επιδεινωθεί και η περίοδος 2024-25 προβλέπεται τώρα να παρουσιάσει έλλειμμα 160.000 έως 200.000 τόνων, σύμφωνα με την Forestero, μια κορυφαία εταιρεία ερευνών για το κακάο, και αυτή τη φορά από μια εξαντλημένη βάση αποθεμάτων.
Τα χρηματιστηριακά αποθέματα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχουν πέσει από 400.000 τόνους τον Δεκέμβριο του 2023 σε λίγο πάνω από 100.000 τόνους – η χαμηλότερη ποσότητα που έχει καταγραφεί ποτέ. Τα μειούμενα αποθέματα ενισχύουν τις ανησυχίες για παρατεταμένη συμπίεση της προσφοράς.
Ωστόσο, ο καιρός από μόνος του δεν μπορεί να αναλάβει όλη την ευθύνη. Τα διαρθρωτικά ζητήματα βρίσκονται στο επίκεντρο της κρίσης. Οι νέοι νόμοι για την αποψίλωση των δασών έχουν αποθαρρύνει τους αγρότες από την επέκταση των φυτειών, ενώ η παγκόσμια έλλειψη λιπασμάτων, που επιδεινώθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει οδηγήσει σε χαμηλότερα ποσοστά χρήσης. Η Δυτική Αφρική παλεύει επίσης με τη γήρανση του αποθέματος δέντρων και την εξάπλωση του ιού του κακάο με τους διογκωμένους βλαστούς.
Ο ιός έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως φονιάς της παραγωγής. Μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα, τα δέντρα γενικά πεθαίνουν μέσα σε τέσσερα χρόνια, ενώ οι αποδόσεις επηρεάζονται σημαντικά από το πρώτο έτος. Μια πρόσφατη μελέτη της Forestero, που χρησιμοποίησε μια νέα τεχνολογία με βάση το DNA που αναπτύχθηκε από την SwissDeCode, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο σημερινός επιπολασμός του CSSV στις κακαοκαλλιέργειες στη Δυτική Αφρική είναι περίπου 67%, πολύ υψηλότερος από το 30% που βρισκόταν προηγουμένως.
Αν υποθέσουμε ότι τα περισσότερα μολυσμένα δέντρα αναπτύσσουν συμπτώματα, αυτό οδηγεί σε επικείμενη κατάρρευση της παραγωγής σε Ακτή Ελεφαντοστού και Γκάνα.
