Στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου έχουν μπει οι τράπεζες, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη να ανακοινώνει την Τρίτη κυβερνητικές παρεμβάσεις για τη μείωση των προμηθειών των τραπεζών σε καθημερινές συναλλαγές λιανικής τραπεζικής.
Οι παρεμβάσεις γίνονται μέσω διαλόγου με τις τράπεζες, με ταυτόχρονη πίεση από κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος.
Ηδη, οι τράπεζες επανεξετάζουν τον τιμοκατάλογο των χρεώσεων, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, μία τράπεζα διαβεβαίωσε ότι θα προχωρήσει σε μειώσεις των προμηθειών, όπως στη μεταφορά κεφαλαίων σε άλλη τράπεζα.
Τα μέσα πίεσης δεν περιλαμβάνουν νομοθετικές διατάξεις και οριζόντιες μειώσεις, αλλά χρήση του ανταγωνισμού: αύξηση του ημερήσιου ορίου συναλλαγών μέσω IRIS χωρίς προμήθεια για τον πελάτη, δημοσιοποίηση του κόστος συναλλαγών ανά τράπεζα κάθε εβδομάδα από την Τράπεζα της Ελλάδος και ενίσχυση των μικρότερων τραπεζών, μέσω της δημιουργίας του 5ου πυλώνα (Attica Bank – Παγκρήτια Τράπεζα), αλλά και άλλες όπως Optima Bank και συνεταιριστικές τράπεζες.
Ηδη, το πρόγραμμα Ηρακλής για τα κόκκινα δάνεια επεκτάθηκε πέραν των τεσσάρων συστημικών, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, ξένος επενδυτής έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον για τη Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου.
Τράπεζες, κυβέρνηση και ΤτΕ είναι πλέον σύμφωνες ως προς την περαιτέρω αναβάθμιση του IRIS σε ευθυγράμμιση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Εξάλλου, όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να συνδεθούν στο IRIS, με τον Κωστή Χατζηδάκη να έχει θέσει ως στόχο τον Μάρτιο του 2025. Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και η αυτονόμηση του IRIS που θα μπορεί να λειτουργεί ως εφαρμογή, χωρίς τη χρήση των mobile banking των τραπεζών.
Στο επόμενο διάστημα, οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε κινήσεις ώστε να μειωθούν προμήθειες-χρεώσεις, δίνοντας έμφαση κατά προτεραιότητα στο κόστος:
* Εμβασμάτων (μεταφορές κεφαλαίων από και σε άλλη τράπεζα της Ελλάδας ή του εξωτερικού μέσω SEPA).
* Πληρωμών λογαριασμών (π.χ. κινητή τηλεφωνία, ηλεκτρικό, κάρτα άλλης τράπεζας κ.ά.), χωρίς IRIS.
* Συνδρομών πιστωτικών καρτών, όπου ήδη ισχύει υψηλό επιτόκιο, λόγω μεγαλύτερων επισφαλειών και λειτουργικού κόστους.
* Εξόδων εξέτασης αιτημάτων/φακέλου για δάνεια.
* Συναλλαγών (π.χ. ανάληψη) από ΑΤΜ σε περιοχές όπου υπάρχει μηχάνημα από μία τράπεζα. Σήμερα υπάρχει μηδενική προμήθεια σε αρκετές περιπτώσεις, αλλά τώρα αναμένεται η γενίκευσή του.
Οχι ταυτόχρονα
Οι αλλαγές αυτές δεν θα γίνουν ταυτόχρονα, ούτε με την ίδια μορφή και ενιαία μεταξύ των τραπεζών, καθώς κάθε πιστωτικό ίδρυμα έχει τη δική του τιμολογιακή πολιτική στρατηγική. Επίσης, μια ενιαία κίνηση θα μπορούσε να δημιουργήσει και θέματα ανταγωνισμού, καθώς οι τέσσερις συστημικές κατέχουν πάνω από το 95% της αγοράς.
Οι μειώσεις θα εμφανιστούν και εκτιμάται ότι θα πάρουν τη μορφή:
* Νέων προϊόντων που θα συνδέονται με προνόμια, όπως μηδενικές ή πολύ χαμηλές προμήθειες για μεγάλο ή άπειρο αριθμό συναλλαγών.
* Νέων καταθετικών λογαριασμών με χαμηλές ή μηδενικές προμήθειες που θα στοχεύουν σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως φοιτητές, ΑμεΑ, μισθωτοί, συνταξιούχοι (μεταφορά μισθοδοσίας και συντάξεων).
* Νέα τιμολόγηση των συνδρομητικών πακέτων που ήδη προσφέρουν. Οι άλλες θα γίνουν με περισσότερες δωρεάν συναλλαγές και με νέες μηνιαίες τιμές συνδρομών.
* Μείωση ή μηδενισμό διάφορων χρεώσεων-εξόδων που συνδέονται με «αναχρονιστικές» συναλλαγές του «γκισέ» ή που έχουν χαρακτηριστεί κατά καιρούς «καταχρηστικές».
* Εμφαση θα δοθεί στην ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και στη δημιουργία πακέτων όπου θα περιλαμβάνεται και το IRIS (που υποστηρίζουν και οι ίδιες οι τράπεζες, καθώς είναι μέτοχοι της ΔΙΑΣ-Διατραπεζικά Συστήματα που το τρέχει).
* Επανασχεδιασμός διαδικασιών και προϊόντων, με μείωση λειτουργικού κόστους και μικρότερη κοστολόγηση.
Ηδη, ανακοινώθηκε χθες αύξηση του ημερήσιου ορίου ημερήσιων συναλλαγών μέσω IRIS στα 1.000 ευρώ εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους: έως 500 ευρώ από ιδιώτη σε ιδιώτη (Ρ2Ρ) και έως 500 ευρώ από ιδιώτη σε επιχείρηση (Ρ2Β).
Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες προχωρούν από μόνες τους σε προσαρμογές, καθώς δραστηριοποιούνται σε έναν αρκετά ανταγωνιστικό κλάδο, όπου η νέα ιδέα, η καινοτομία και ο εκσυγχρονισμός παίζουν σημαντικό ρόλο.
Για παράδειγμα, η Εθνική Τράπεζα «λάνσαρε» στις αρχές Οκτωβρίου τον Λογαριασμό Προνομίων, με μηνιαίο κόστος 1 ευρώ, ο οποίος δίνει δυνατότητα για ένα μεγάλο έμβασμα σε άλλη ελληνική τράπεζα, τέσσερις πληρωμές λογαριασμών και τέσσερις πάγιες εντολές. Από το περασμένο καλοκαίρι, Eurobank και Alpha Bank αναβάθμισαν και προχώρησαν σε προσφορές στα συνδρομητικά τους πακέτα My Advantage και MyAlpha Benefit αντίστοιχα, προσφέροντας καλύτερη τιμολόγηση, που γίνεται μηδενική σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. αν είναι λογαριασμός μισθοδοσίας). Σε αυτό το μέτωπο αναμένεται σε πρώτη φάση κάποια κίνηση από την Πειραιώς, που διατηρεί μόνο το πρόγραμμα ΕξόφΛΥΣΗ για δωρεάν πληρωμές λογαριασμών.
Νέα τιμολόγηση
Σταδιακά, οι τράπεζες θα αρχίσουν να ανακοινώνουν νέα τιμολόγηση των υπηρεσιών τους, με καθεμία να επιλέγει άλλα μέσα, καθώς η πελατεία τους είναι διαφορετική, όπως και η δομή των εσόδων τους.
Τα έσοδα των τραπεζών από προμήθειες ξεπέρασαν το 1,5 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2024, με ένα μεγάλο μέρος αυτών να προέρχεται από τις προμήθειες και τις χρεώσεις καθημερινών συναλλαγών λιανικής τραπεζικής.
Με στόχο να πιέσει έτι περαιτέρω τις τράπεζες να μπουν σε έναν κύκλο ανταγωνισμού με ελκυστικότερες προς τον πελάτη υπηρεσίες και τιμές, η ΤτΕ ανακοίνωσε χθες τη δημιουργία ενός συγκριτικού εργαλείου, στο οποίο θα συγκρίνονται οι τιμές χρεώσεων και προμηθειών, καθώς και τα επιτόκια δανεισμού και καταθέσεων λιανικής (για ιδιώτες) κάθε τράπεζας. Το εργαλείο αυτό θα είναι στα πρότυπα του e-katanalotis και στόχος του είναι να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στο επίπεδο της λιανικής τραπεζικής.
