Μείζον πρόβλημα Δημόσιας Υγείας είναι τα πολυανθεκτικά παθογόνα στη χώρα μας και η κατανάλωση αντιβιοτικών. Δεν είναι τυχαίο που το θέμα της μικροβιακής αντοχής βρέθηκε πρώτο στην ατζέντα ημερίδας που διοργάνωσε ο ΕΟΔΥ χθες για τα επίκαιρα θέματα Δημόσιας Υγείας, με τους ειδικούς να επαναλαμβάνουν ότι η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών σε ό,τι αφορά στη συνολική κατανάλωση αντιμικροβιακών.
Ο Καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ, κ. Νίκος Σύψας, σημείωσε πως η επίπτωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι στην Ελλάδα στο 12%, έναντι 6% στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες – πρόκειται, συνεπώς, για διπλάσιο ποσοστό. Αίσθηση προκαλεί το στοιχείο ότι το 10% των ασθενών που μπαίνουν για νοσηλεία στο νοσοκομείο είναι… αποικισμένοι με ανθεκτικά παθογόνα από την κοινότητα. Αυτό αποδεικνύει ότι κοινότητα και νοσοκομεία είναι «συγκοινωνούντα δοχεία» σε σχέση με τη μικροβιακή αντοχή και πως η εκδήλωση μιας νοσοκομειακής λοίμωξης δε σημαίνει απαραίτητα ότι την κόλλησε κάποιος μέσα στο νοσοκομείο.
Οι γιατροί με τις περισσότερες συνταγογραφήσεις αντιβιοτικών
Κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημερίδας του ΕΟΔΥ δόθηκαν και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία. Αναλυτικότερα, η χώρα μας είναι πρώτη σε κατανάλωση αντιβιοτικών στην ΕΕ (~43% πάνω από το ΜΟ της ΕΕ). Συγκεκριμένα, ο αριθμός των καθορισμένων ημερήσιων δόσεων ανά 100.000 κατοίκους είναι 28,5, έναντι 20 στην ΕΕ. Για την κοινότητα οι καθορισμένες ημερήσιες δόσεις είναι 26,5 ανά 100.000 κατοίκους (18,3 στην ΕΕ) και στα νοσοκομεία 1,8 ανά 100.000 κατοίκους έναντι 1,6 στην ΕΕ.
Μελέτη επιπολασμού για τις λοιμώξεις μετά από φροντίδα υγείας που έγινε το 2022-2023 δείχνει πως 1 στους 3 ασθενείς είχε λοίμωξη σχετιζόμενη με φροντίδα υγείας κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο. Επίσης, το 55,3% των ασθενών λάμβανε τουλάχιστον ένα αντιβιοτικό την περίοδο της μελέτης. Οι 3 συχνότεροι παθογόνοι μικρο-οργανισμοί είναι οι εξής: Acinetobacter spp, klebsiella spp και pseudomonas aeruginosa.
Σχέδιο ΕΟΔΥ για τις νοσοκομειακές λοιμώξεις
Ο ΕΟΔΥ ξεδιπλώνει ένα σχέδιο με μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων στην κοινότητα και σε όλο το φάσμα των δομών υγειονομικής περίθαλψης. Το σχέδιο αυτό βασίζεται σε τέσσερις άξονες: Επιπλέον προσωπικό για τα νοσοκομεία, έκδοση οδηγιών για την πρόληψη των λοιμώξεων, εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και ανατροφοδότηση.
Στις λοιμώξεις που σχετίζονται με φροντίδα υγείας αποδίδεται το 70% των επιπτώσεων στην υγεία της μικροβιακής αντοχής, ποσοστό που αναδεικνύει τη σημασία των μέτρων ελέγχου λοιμώξεων στις υγειονομικές δομές, όπως:
- υγιεινή χεριών,
- τήρηση των ορθών πρακτικών κατά τις παρεμβατικές διαδικασίες,
- έγκαιρη ανίχνευση, έλεγχος αποικισμού και μικροβιολογική επιτήρηση,
- αύξηση των δυνατοτήτων απομόνωσης των αποικισμένων και των ασθενών με λοίμωξη,
- ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού με αρμοδιότητα την εφαρμογή των μέτρων περιορισμού των λοιμώξεων και πρόληψης της διασποράς τους,
- εξασφάλιση συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Μάλιστα, αναμένεται η ενεργοποίηση μιας πλατφόρμας για συνεχιζόμενη εκπαίδευση, στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι επαγγελματίες υγείας μέσω των κωδικών taxisnet και θα ανανεώνουν κάθε χρόνο την πιστοποίησή τους.