Με το βλέμμα στραμμένο στην προετοιμασία του νέου συστήματος που θα ορίζει τον κατώτατο μισθό με βάση μαθηματικό τύπο από τα μέσα του 2027 ξεκίνησε ήδη η διαδικασία για τον προσδιορισμό του νέου κατώτατου μισθού για το 2025, ο οποίος θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Μάρτιο και θα εφαρμοστεί από 1/4/2025.
Σημειώνουμε ότι για τα έτη 2025, 2026 και 2027 ο καθορισμός του κατώτατου μισθού θα ακολουθήσει το χρονοδιάγραμμα που ισχύει και σήμερα, με τη διαφορά ότι εκτός από την Επιστημονική Επιτροπή θα συσταθεί και Επιτροπή Διαβούλευσης με ενισχυμένο ρόλο, στην οποία θα συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι και φορείς της οικονομίας (π.χ. ΕΛΣΤΑΤ, ΤτΕ). Στόχος της επιτροπής είναι να ξεκινήσει η διαδικασία προσδιορισμού των βασικών αποδοχών με το νέο μοντέλο – όσο κι αν αυτό επί της ουσίας θα εφαρμοστεί τρία χρόνια αργότερα.
Πάντως για τα επόμενα χρόνια η δέσμευση της κυβέρνησης για κατώτατο μισθό 950 ευρώ το 2027, το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Σταθερότητας, αλλά και ο μαθηματικός τύπος που εν τω μεταξύ θα «κατασκευάζεται» από την ΕΛΣΤΑΤ σχηματίζουν την εικόνα μιας αύξησης του 4,7% για το 2025, αλλά και για τις επόμενες χρονιές έως το 2027.
Ομως ειδικά για το 2025, η προσαύξηση θα καταβάλλεται στους δικαιούχους απομειωμένη κατά την υφιστάμενη στις 31.12.2024 διαφορά μεταξύ του βασικού μισθού του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή σήμερα ο βασικός μισθός στο Δημόσιο είναι 20 ευρώ περισσότερο από τον ιδιωτικό, στα 850 ευρώ. Αν ο κατώτατος μισθός αυξηθεί το 2025 κατά 40 ευρώ και διαμορφωθεί από τα 830 στα 870, ο νεοεισερχόμενος θα λάβει τα 20 ευρώ ώστε ο μισθός να εξισωθεί και να ξεκινήσει από το 2026 η ισόποση αύξηση.
Ετσι, ένας δημόσιος υπάλληλος που σήμερα λαμβάνει 1.000 ευρώ από την άνοιξη του 2025 θα λαμβάνει 1.020 ευρώ, ένας υπάλληλος που παίρνει 1.200 ευρώ από την άνοιξη του 2025 θα παίρνει 1.220 κ.ο.κ. Αντίστοιχα, αν ο κατώτατος αυξηθεί εκ νέου 5% την Πρωτοχρονιά του 2026, δηλαδή περίπου 40 ευρώ, θα οδηγηθεί στα 910 ευρώ. Στόχος είναι το εισαγωγικό κλιμάκιο να φτάσει στα 950 ευρώ την Πρωτοχρονιά του 2027.
Η διαβούλευση
Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, σήμανε την εκκίνηση της διαδικασίας ενώ οι επιστημονικοί φορείς (ΙΟΒΕ, ΤτΕ και ΚΕΠΕ) θα πρέπει μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα να αποστείλουν αυτές τις ημέρες τις εκθέσεις τους για τον κατώτατο μισθό. Παράλληλα, σύμφωνα με τον νέο νόμο, θα πρέπει να συγκροτηθούν οι δύο επιτροπές που θα συμμετάσχουν στη διαβούλευση για τον καθορισμό του ύψους του κατώτατου μισθού για το 2025. Συγκεκριμένα, πρόκειται να συγκροτηθεί Επιτροπή Διαβούλευσης με τριετή θητεία την οποία θα απαρτίζουν πέντε εκπρόσωποι οργανώσεων εργαζομένων, πέντε εκπρόσωποι εργοδοτικών οργανώσεων και ο πρόεδρος του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ).
Ωστόσο οι κοινωνικοί εταίροι που θα συμμετάσχουν στην Επιτροπή Διαβούλευσης εντοπίζουν «αγκάθια» τα οποία θα βάλουν σε δοκιμασία την πρώτη εφαρμογή του νέου νόμου. Σύμφωνα με αυτόν, έργο της Επιτροπής
Από την πλευρά τους, οι συνδικαλιστές θεωρούν τη διαδικασία «παρωδία» καθώς τον τελευταίο λόγο στον καθορισμό του κατώτατου μισθού τον έχει η κυβέρνηση και δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να μην καταθέσουν πρόταση στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαβούλευσης. Πάντως τα τελευταία χρόνια η πρόταση της ΓΣΕΕ προβλέπει ότι ο νέος κατώτατος μισθός θα πρέπει να υπερβαίνει τα 900 ευρώ με βάση τους δικούς της υπολογισμούς, που λαμβάνουν υπόψη το 60% του ενδιάμεσου μισθού και την αγοραστική δύναμη, η οποία βρίσκεται στα τάρταρα στη χώρα μας – κάτω από τη Βουλγαρία και τη Σλοβακία. Ενα ακόμα τυπικό θέμα που ενδεχομένως θα ταλαιπωρήσει την Επιτροπή Διαβούλευσης είναι ότι ο ΟΜΕΔ, που προεδρεύει της διαδικασίας, ίσως βρεθεί ακέφαλος καθώς επίκειται αλλαγή του προέδρου του οργανισμού.
Ωστόσο, αισιόδοξος ως προς το αποτέλεσμα της διαδικασίας εμφανίζεται ο γενικός γραμματέας Εργασίας Νίκος Μηλαπίδης, ο οποίος δηλώνει στο «business stories»: «Ολα αυτά ξεπερνιούνται. Είναι σαφώς ένας νέος θεσμός που έχει στόχο τον ενιαίο χαρακτήρα του πορίσματος. Σημασία δεν έχει να συμφωνήσουν οι κοινωνικοί εταίροι στο ακριβές ποσοστό αύξησης αλλά στο εύρος του με βάση τα μεγέθη του πληθωρισμού και της παραγωγικότητας. Στην παρούσα φάση κρίνεται η ρεαλιστική αντιμετώπιση των εταίρων, και επομένως η αξιοπιστία τους. Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος είναι βοηθός ώστε να δοκιμαστεί ο νέος θεσμός».
«Είναι ευχής έργο οι νέες διατάξεις που θα εφαρμοστούν να μη συνθλιβούν στις γραφειοκρατικές διελκυστίνδες, αλλά να αναδείξουν την αναγκαία συνέχεια της διαβούλευσης μεταξύ των εταίρων ώστε με τεκμηριωμένο τρόπο να καλυφθεί η απουσία της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Περαιτέρω η δυσκολία στην κατάληξη σε ένα ομόφωνο πόρισμα για τον νέο κατώτατο μισθό δεν σημαίνει ότι αναιρείται η δυνατότητα να τεκμηριωθεί μια άποψη κατά πλειοψηφία προς όφελος του κόσμου της εργασίας, η οποία να ισορροπεί με το συμφέρον των επιχειρήσεων. Ωστόσο και η άποψη της μειοψηφίας έχει τη βαρύτητά της και πρέπει να αξιολογηθεί σοβαρά», επισημαίνει ο δικηγόρος-εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
Οι κοινωνικοί εταίροι που θα συμμετάσχουν στην Επιτροπή Διαβούλευσης εντοπίζουν «αγκάθια», τα οποία θα βάλουν σε δοκιμασία την πρώτη εφαρμογή του νέου νόμου. Εκπρόσωποι των εργοδοτικών φορέων εκφράζουν ήδη επιφυλάξεις για το αν είναι εφικτή μια κοινή προσέγγιση των κοινωνικών εταίρων, ενώ οι συνδικαλιστές θεωρούν
τη διαδικασία «παρωδία» καθώς τον τελευταίο λόγο στον καθορισμό του κατώτατου μισθού τον έχει η κυβέρνηση.
