Μπορεί οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα να έχουν αυξηθεί κατά 54%, όμως η αγορά δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο σχηματισμού φούσκας, αφού τα στεγαστικά δάνεια είναι περιορισμένα και ο κατασκευαστικός τομέας σχετικά μικρός, εκτιμά η Capital Economics. Παρόμοιες διαπιστώσεις κάνει ο οίκος και για τις αγορές κατοικιών της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, προβλέποντας ότι η υψηλή ζήτηση θα φέρει ισχυρή ανάπτυξη στις κατασκευές, για αρκετό καιρό.
Όπως εξηγεί η Capital Economics, η άνοδος των τιμών των κατοικιών στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία (+30%) και την Πορτογαλία (+57%) τα τελευταία πέντε χρόνια σημειώθηκε παρότι η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια κατά 450 μονάδες βάσης στο διάστημα αυτό (έκτοτε τα έχει μειώσει κάπως), με αποτέλεσμα να ανεβάσει το κόστος δανεισμού και να συμπιέσει τα στεγαστικά δάνεια.
Μάλιστα, τα χρέη των νοικοκυριών τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία είναι χαμηλότερα σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2019.
Αντί για τα δάνεια, λοιπόν, ο οίκος θεωρεί ότι ο βασικός παράγοντας που έδωσε ώθηση στην αγορά ακινήτων είναι η αύξηση του πληθυσμού (λόγω της μεγάλης κλίμακας μετανάστευσης) στην Ισπανία και την Πορτογαλία αλλά και η μεγάλη αύξηση των ξένων επενδύσεων (με ώθηση και από τη Χρυσή Βίζα) στην περίπτωση της Ελλάδας.
Έναν επιπλέον ρόλο έχουν παίξει οι ισχυρές αγορές εργασίας, καθώς και στις τρεις χώρες έχουν καταγραφεί σημαντικές αυξήσεις των συνολικών μισθών από το 2019 έως το 2024, τόσο λόγω του υψηλότερου μέσου μισθού όσο και της αύξησης της απασχόλησης.
Κατόπιν τούτων, η Capital Economics εκτιμά ότι ο κατασκευαστικός τομέας και στις τρεις χώρες θα αναπτυχθεί με ισχυρούς ρυθμούς τα επόμενα 1-2 χρόνια. Οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται πολύ γρηγορότερα από το κόστος της οικοδομής, κάτι που αποτελεί κίνητρο για αύξηση των κατασκευών. Ειδικά στην Ελλάδα, οι αναλυτές υπολογίζουν ότι η αύξηση στις τιμές των κατοικιών συνάδει με διψήφια αύξηση των επενδύσεων σε κτίρια.
Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών θα στηρίξουν περαιτέρω τη ζήτηση, ενώ η άνοδος των τιμών των ακινήτων δημιουργεί έναν ενάρετο κύκλο για την οικονομία, αφού τα νοικοκυριά αισθάνονται πιο πλούσια (καθώς έχει αυξηθεί η αξία της κατοικίας τους) και άρα ενισχύουν την κατανάλωσή τους.
Μετά από αυτά, η Capital Economics απορρίπτει τις όποιες συγκρίσεις με την προ-κρίσης περίοδο, λέγοντας ότι υπάρχει μικρός κίνδυνος η σημερινή άνοδος της αγοράς ακινήτων να αποτελεί την απαρχή μιας προβληματικής φούσκας.
Η αγορά δεν κινείται λόγω των δανείων και το ύψος των χρεών των νοικοκυριών είναι χαμηλό, τονίζει. Επιπλέον, ο κατασκευαστικός τομέας είναι ακόμα μικρός με βάση τα ιστορικά στάνταρ, ενώ τα κόκκινα δάνεια ως προς το σύνολο των δανείων μειώνονται τα τελευταία χρόνια.
