Από σνακ και αλλαντικά, σάλτσες και ζυμαρικά μέχρι έτοιμα γεύματα, κοκτέιλ, ακόμη και ολόκληρα μενού εστιατορίων. Ολες αυτές οι συνταγές και δεκάδες ακόμη έχουν ήδη παραχθεί μέσα από την πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης της Proxy Foods, μιας εταιρείας με ελληνικές ρίζες που έχει έδρα στην Ουάσιγκτον. Πρόκειται για συνταγές που δείχνουν να έχουν απήχηση στη βιομηχανία τροφίμων –και όχι μόνο–, μιας και επενδυτές της νεοφυούς εταιρείας είναι εκτός από τον δισεκατομμυριούχο Ted Leonsis, ιδιοκτήτη της ομάδας NBA Washington Wizards, ο José Andrés, πρόεδρος της αμερικανικής αλυσίδας εστιατορίων Think Food Group, ο Rojer Ferguson Jr., πρώην αντιπρόεδρος της Fed, οι ιδιοκτήτες της βιομηχανίας Krinos Food Canada, Ηβη και Αλέξανδρος Γεωργιάδης και ο Τεντ Ξενοχρήστος και Ικε Γρηγορόπουλος, ιδρυτές της αλυσίδας εστιατορίων μεσογειακής κουζίνας CAVA Group στις ΗΠΑ κ.α.
«Αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτόν τον κλάδο, γιατί το τι θα φάμε είναι κάτι που μας απασχολεί όλους», τονίζει στην «Κ» ο Πάνος Κωστόπουλος, ένας εκ των 4 ιδρυτών της Proxy Foods και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. «Είναι μεγάλη πρόκληση να τραφούν 8 δισεκατομμύρια άνθρωποι με φαγητά που είναι νόστιμα, θρεπτικά, οικονομικά και υψηλής ποιότητας». Αυτή η πρόκληση ήταν, για τον ίδιο, απόφοιτο του τμήματος Χημικών Μηχανικών στο ΕΜΠ, αρκετή για να συλλάβει την ιδέα της Proxy Foods. «Στην αγορά υπάρχουν 100 dating apps και δεν υπήρχε ένα εργαλείο που να βοηθάει τους επιστήμονες τροφίμων στη σύνθεση προϊόντων διατροφής». Ο ίδιος, μαζί με τον Ted Leonsis, τον Πέτρο Μανδάλη αλλά και τον Δημήτρη Ζήση δημιούργησαν τον Δεκέμβριο του 2022 ένα τέτοιο εργαλείο, με την εταιρεία να μετράει σήμερα 22 άτομα, εκ των οποίων οι μισοί απασχολούνται στη θυγατρική της στην Αθήνα.
«To λογισμικό ΑΙ που έχουμε αναπτύξει βοηθάει εταιρείες τροφίμων και ποτών να φτιάξουν νέα προϊόντα ή να βελτιστοποιήσουν υφιστάμενα με πολύ πιο γρήγορο αλλά και αποτελεσματικό τρόπο», εξηγεί. «Ομάδες έρευνας και ανάπτυξης, επιστήμονες τροφίμων αλλά και chefs μπορούν να δημιουργήσουν προϊόντα πιο γρήγορα και με ακρίβεια, συνδυάζοντας πολλαπλές παραμέτρους, όπως το διατροφικό προφίλ, το κόστος, το νομοθετικό πλαίσιο γύρω από τα συστατικά, την αγορά στην οποία απευθύνονται, τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών, τις ανάγκες των καταναλωτών (π.χ. χορτοφάγοι, προϊόντα φιλικά προς το μικροβίωμα κ.λπ.). Πρόκειται για μία μεγάλη βάση δεδομένων με πληροφορίες γύρω από τα χημικά μόρια, τα συστατικά, τα προϊόντα αλλά και τις φυσικοχημικές διεργασίες και πώς μπορούν όλα αυτά να αλληλεπιδράσουν για τη σύνθεση μιας συνταγής». Με την τεχνολογία της Proxy Foods, «μπορεί κάποιος να παραγάγει μία πλήρη συνταγή μαζί με όλο το κομμάτι της ανάλυσης και επεξεργασίας της μέσα σε λίγα λεπτά. Μόλις η συνταγή παραχθεί, το λογισμικό υπολογίζει τη θρεπτική της αξία, προβλέπει τη γεύση και την υφή κ.λπ.». «Μην ξεχνάμε πως οι εταιρείες τροφίμων ακολουθούν ορθές πρακτικές παρασκευής, άρα είναι σημαντικό να γνωρίζουν τι βήματα πρέπει να ακολουθήσουν, ώστε να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία», σημειώνει.
Κατά τον ίδιο, σύνθετες συνταγές μεγάλων εταιρειών που θα χρειάζονταν 6 μήνες, έχουν καταφέρει να παραχθούν μέσα σε 3 ημέρες. «Αυτό, για παράδειγμα, συνέβη στην περίπτωση εταιρείας που έμπαινε σε μία νέα κατηγορία προϊόντων vegeterian με βάση το αυγό». Επίσης, οι δημιουργοί της πλατφόρμας έχουν παρατηρήσει πως χρειάζονται 60%-80% λιγότερες δοκιμές για να φτάσουν οι χρήστες στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό μειώνει σημαντικά το κόστος και τον χρόνο κατά την παραγωγή νέων προϊόντων ακόμη και «κατά 10 φορές», όπως λέει χαρακτηριστικά, επιτρέποντας στα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης των εταιρειών να παράγουν περισσότερα προϊόντα με πολύ μικρότερο κόστος, ακολουθώντας και τις καταναλωτικές τάσεις, οι οποίες μεταβάλλονται γρήγορα.
Η πρώτη επαφή του κ. Κωστόπουλου με την ΑΙ ήρθε όταν ταξίδεψε στις ΗΠΑ προκειμένου να πραγματοποιήσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη βιοτεχνολογία στο Πανεπιστήμιο Georgetown. «H πρώτη μου επαφή ήρθε όταν λανσαρίστηκε το AlphaFold από την DeepMind. Τότε κατάλαβα πως για να χρησιμοποιήσω την ΑΙ χρειάζεται να έχω πολλά δεδομένα, έναν χώρο συνδυαστικών δεδομένων, αλλά και έναν μηχανισμό ανατροφοδότησης».
Η εταιρεία έχει αντλήσει ήδη 2,3 εκατ. δολ. από Αμερικανούς επενδυτές, ενώ βρίσκεται σε διαδικασία άντλησης ακόμη 3 εκατ. δολ. το αμέσως επόμενο διάστημα από αμερικανικά venture capitals αλλά και angel investors.
