Παρά την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ που ανακοινώθηκε πρόσφατα, η επίδρασή της στους μεσαίους μισθούς αποδεικνύεται εξαιρετικά περιορισμένη. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η αύξηση αυτή «διαχέεται» μισθολογικά μόνο μέχρι τα 1.350 ευρώ μεικτά, αφήνοντας εκτός τη συντριπτική πλειονότητα όσων λαμβάνουν υψηλότερες αποδοχές. Η αύξηση σε αυτούς τους μισθούς κυμαίνεται μόλις από 1% έως 1,5%, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν παρατηρείται καμία μεταβολή.
Παρότι η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως έχει θέσει ως στόχο τη μέση αμοιβή των 1.500 ευρώ πριν από το 2027, τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι αυτός ο στόχος θα προσεγγιστεί μόνο από τα εισοδηματικά στρώματα που βρίσκονται κοντά στον κατώτατο μισθό. Όπως επισημαίνει η Καθημερινή, χωρίς ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις, οι μισθοί άνω των 1.350 ευρώ δύσκολα θα κινηθούν ανοδικά.
Ανεπαίσθητες αυξήσεις στους μεσαίους μισθούς
Τα δεδομένα της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2024 αποτυπώνουν τη χαμηλή ελαστικότητα του μέσου μισθού ως προς τον κατώτατο:
- Μισθοί από 1.000 έως 1.100 ευρώ: μέση αύξηση 2,8%
- Από 1.100 έως 1.200 ευρώ: 1,4%
- Από 1.200 έως 1.300 ευρώ: μόλις 1,1%
- Πάνω από τα 1.350 ευρώ, η επίδραση εξαφανίζεται.
Το «spillover effect», δηλαδή η μετάδοση της αύξησης του κατώτατου στους υπόλοιπους μισθούς, εξαντλείται σε χαμηλά εισοδηματικά επίπεδα, χωρίς να επεκτείνεται στους πιο εξειδικευμένους εργαζόμενους με υψηλότερες απολαβές.
Ειδικές κατηγορίες ωφελούνται περισσότερο
Η μελέτη του ΚΕΠΕ για τον κατώτατο μισθό του 2025 επισημαίνει πως ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων επηρεάζονται περισσότερο από τις αυξήσεις, όπως:
- Οι απασχολούμενοι σε μικρές επιχειρήσεις
- Οι γυναίκες
- Οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης
Ειδικά στις μικρές επιχειρήσεις, οι αυξήσεις έφτασαν το 8,6%, υπερβαίνοντας ακόμα και το ποσοστό αύξησης του κατώτατου (6,4%). Αντίστοιχα, οι μισθοί των γυναικών αυξήθηκαν κατά 0,636 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε μονάδα αύξησης του κατώτατου, έναντι 0,59 για τον γενικό πληθυσμό. Στη μερική απασχόληση η αντίστοιχη αναλογία φτάνει το 0,75 και φτάνει το 0,79 στις μικρές επιχειρήσεις.
Ανεπαρκής κάλυψη από συλλογικές συμβάσεις
Καθοριστικός παράγοντας για την ενίσχυση των μισθών θα μπορούσαν να είναι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η κάλυψη παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη. Το 2024 υπογράφηκαν μόλις 205 επιχειρησιακές συμβάσεις, καλύπτοντας 142.374 εργαζομένους. Από αυτές, οι 132 δεν περιλάμβαναν καμία μισθολογική αύξηση, ενώ στις υπόλοιπες η μέση αύξηση ήταν μόλις 2%.
Αντίθετα, σημαντικές αυξήσεις παρατηρούνται μόνο σε κλάδους με ισχυρή κλαδική σύμβαση, όπως οι τράπεζες, τα τουριστικά καταστήματα, η καπνοβιομηχανία και τα πετρελαιοειδή. Το 2023, οι μισθοί στον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 17,2%, στον χρηματοπιστωτικό τομέα κατά 11,6%, ενώ το γενικό ποσοστό αύξησης στην επιχειρηματική οικονομία ήταν 8,1%, σύμφωνα με τη Eurostat.
