Με… «δυνατό» πλεόνασμα 4,5 δισ. ευρώ και εκρηκτική υπέρβαση στις εισπράξεις ΦΠΑ και φόρων εισοδήματος, έκλεισε το α΄ τρίμηνο του 2025 για τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ταμειακό αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 1,610 δισ. ευρώ, όταν ο στόχος προέβλεπε έλλειμμα 2,364 δισ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές αποτέλεσμα κατέγραψε σαρωτική υπέρβαση έναντι των προβλέψεων, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική αποτελεσματικής είσπραξης των φόρων.
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 17,697 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 1,822 δισ. ευρώ ή 11,5%.
Στο μέτωπο των φόρων, καταγράφηκε εκρηκτική αύξηση:
– τα συνολικά έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 16,824 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,758 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Σχεδόν οι μισές όμως οφείλονται στο ότι για πρώτη φορά εισπράχθηκε η 1η δόση ΕΝΦΙΑ τον Μάρτιο (περίπου 887 εκατ. ευρώ), αντί Απρίλιο όπως άλλες χρονιές.
– ο ΦΠΑ απέδωσε 6,551 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τις εκτιμήσεις κατά 365 εκατ. ευρώ ή +5,6%, γεγονός που συνδέεται κυρίως με τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό (έτρεχε με 2,4% τον Μάρτιο ενώ είχε προϋπολογιστεί ετήσια αύξηση 2,1% για όλο το 2025) αλλά και στον περιορισμό της φοροδιαφυγής, ώστε να μην καταλήγουν τα επιπλέον έσοδα σε διάφορες “τσέπες”.
– τα έσοδα των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ανήλθαν σε 1.596 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 55 εκατ. ευρώ, γεγονός που δείχνει ότι η αγορά κινείται ανοδικά παρά την ακρίβεια, καθώς ο ΕΦΚ επιβάλλεται στον όγκο πωλήσεων (μονάδες πώλησης) ασχέτως της τελικής της τιμής στον οποία επιβάλλεται ο ΦΠΑ.
– τα έσοδα από φόρους εισοδήματος ανήλθαν σε 6,101 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 375 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερα ενισχυμένος εμφανίστηκε ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων, με υπέρβαση 319 εκατ. ευρώ ή 6,1% έναντι του στόχου. Ωστόσο σχεδόν τα μισά, (περίπου 168 εκατ. ευρώ) εν μέρει «εξουδετερώνονται» λόγω του γεγονότος ότι ξεκίνησαν να πληρώνονται νωρίτερα φέτος.
Με βάση τα παραπάνω, η καθαρή υπερείσπραξη φόρων τον Μάρτιο φτάνει στα 700 εκατομμύρια ευρώ και ίσως αποδειχθούν καθοριστικά για την υπέρβαση των εσόδων που μπορεί να προκύψει ως τον Σεπτέμβριο, ώστε να χρηματοδοτηθούν μέτρα μείωσης φόρων ή άλλες νέες παροχές που θα εξαγγελθούν από την ΔΕΘ.
Στον αντίποδα, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 16,086 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 2,152 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω ετεροχρονισμού μεταβιβαστικών πληρωμών προς ασφαλιστικά ταμεία και μειωμένων επενδυτικών δαπανών. Η πτώση των δαπανών, σε συνδυασμό με την εκρηκτική άνοδο των εσόδων, ενισχύει περαιτέρω το δημοσιονομικό αποτύπωμα της χώρας.
Η πορεία του πρώτου τριμήνου δημιουργεί ένα ισχυρότατο «μαξιλάρι» για το οικονομικό επιτελείο, τόσο απέναντι σε ενδεχόμενους κινδύνους όσο και για τη σταθερή επίτευξη των στόχων του 2025, με άξονες τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και τη στήριξη της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν πως η χρονιά ξεκίνησε δυναμικά για τα δημόσια οικονομικά, με τα έσοδα να τρέχουν ταχύτερα από τις προβλέψεις. Η υπέρβαση, ειδικά στον ΦΠΑ αλλά και στους ΕΦΚ, δείχνει μια οικονομία που αντέχει. Αυτό δημιουργεί προσδοκίες για πιθανά μελλοντικά οφέλη, αλλά το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να ισορροπήσει ανάμεσα στις δυνατότητες που δίνει το πλεόνασμα και στους περιορισμούς των ευρωπαϊκών κανόνων. Το σίγουρο είναι ότι η καλή πορεία των εσόδων μπορεί να δίνει πολύτιμες “ανάσες” και επιλογές για τη συνέχεια.
