Υπάρχουν άνθρωποι που περνούν από τη ζωή μας αθόρυβα, αφήνοντας μόνο ίχνη. Και υπάρχουν άλλοι που περνούν σαν φως, σαν πυξίδα, οδηγώντας μας στον δρόμο της πίστης και της αγάπης. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο πατήρ Ερμόλαος Μασσαράς, ο πρωτοπρεσβύτερος της Αγίας Σοφίας Πατρών.
Η Αρχή Μιας Ιερής Διακονίας
Το 1972, ο πατήρ Ερμόλαος ξεκίνησε τη διακονία του στην Αγία Σοφία Πατρών. Με υπομονή και ταπεινότητα, υπηρέτησε την ενορία του, καθοδηγώντας πνευματικά τους πιστούς, στηρίζοντας τους αδύναμους και ενθαρρύνοντας όσους αναζητούσαν την ελπίδα. Η φωνή του στο αναλόγιο ήταν βαθιά και γαλήνια, γεμάτη θεία χάρη, ενώ κάθε του λειτουργία ήταν μια ευκαιρία για κατάνυξη και προσευχή.
Η Ιστορική Παρέμβαση στον Πρωθυπουργό
Το 1987, όταν η ανέγερση του ναού της Αγίας Σοφίας κινδύνευσε να σταματήσει λόγω οικονομικών δυσχερειών, ο πατήρ Ερμόλαος ανέλαβε δράση. Την ημέρα της εορτής του Αγίου Ανδρέα, σταμάτησε την αυτοκινητοπομπή του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και του είπε με τόλμη:
«Σοφία η μητέρα σου, Σοφία η κόρη σου, φτιάξε και την Αγία Σοφία της Πάτρας!»
Με αυτή τη φράση, που έμεινε στην ιστορία, έσωσε το έργο. Ο ναός της Αγίας Σοφίας ολοκληρώθηκε και έγινε το πνευματικό κέντρο που ονειρευόταν.
Ο «Παπαφλέσσας» των Σέρβων: Πίστη σε Καιρό Πολέμου
Όμως η αγάπη του πατρός Ερμόλαου δεν γνώριζε σύνορα. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, έγινε ο «Παπαφλέσσας» των Σέρβων. Μετέφερε τρόφιμα, φάρμακα και καύσιμα σε εμπόλεμες ζώνες της Βοσνίας, διακινδυνεύοντας τη ζωή του για να στηρίξει τον δοκιμαζόμενο λαό.
Οι Σέρβοι τον τιμούσαν ως ήρωα. Το Πατριαρχείο της Σερβίας, η σερβική κυβέρνηση και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναγνώρισαν το έργο του με παράσημα. Αλλά εκείνος παρέμεινε πάντα ταπεινός, αποδίδοντας κάθε δόξα στον Θεό.
Η Προσωπική Μου Μαρτυρία: Ένας Πατέρας της Ψυχής Μου
Για μένα, ο πατήρ Ερμόλαος δεν ήταν απλώς ένας ήρωας. Ήταν ο πνευματικός μου πατέρας. Τον γνώρισα όταν ήμουν παιδί, παρακολουθώντας τους Χαιρετισμούς στην Αγία Σοφία. Μια ημέρα, με πλησίασε με το ζεστό του χαμόγελο και μου είπε:
«Σπύρο, θες να σου φτιάξω στολή και να έρχεσαι κι εσύ σε όλες τις ακολουθίες να με βοηθάς; Καλή φωνή έχεις, ζήλο βλέπω. Πιστεύω θα μας βοηθήσεις πάρα πολύ.»
Αυτή η πρόσκληση δεν ήταν απλώς μια πρόταση. Ήταν μια αγκαλιά. Έγινα βοηθός του στις ακολουθίες, βίωσα τη χάρη του Θεού μέσα από την ταπεινότητά του, και ένιωσα τι σημαίνει να υπηρετείς με αγάπη.
Η Συγκινητική Τελευταία Λειτουργία
Η πιο συγκινητική μου ανάμνηση είναι η τελευταία εορτή της Αγίας Σοφίας που λειτούργησε. Είχα την τιμή να τον βοηθήσω να φορέσει την ιερατική του στολή. Τα χέρια μου έτρεμαν, αλλά εκείνος με την ήρεμη φωνή του μου ψιθύρισε:
«Μη φοβάσαι, Σπύρο. Όταν υπηρετείς τον Θεό, έχεις πάντοτε βοήθεια από τον ουρανό.»
Τον είδα να στέκεται μπροστά στο Άγιο Θυσιαστήριο, με την ίδια ταπεινότητα και δέος που τον χαρακτήριζαν πάντα. Εκείνη η τελευταία λειτουργία δεν ήταν απλώς μια θρησκευτική τελετή. Ήταν μια τελευταία ευλογία.
Η Μνήμη του Ζει στην Αγία Σοφία
Σήμερα, ο πατήρ Ερμόλαος δεν είναι πια ανάμεσά μας. Αλλά η μορφή του ζει σε κάθε γωνιά της Αγίας Σοφίας. Το φως των κεριών μοιάζει να ψιθυρίζει τις προσευχές του, και ο καθεδρικός ναός που τόσο αγάπησε είναι γεμάτος από τη ζεστασιά της πίστης του.
Για τους περισσότερους, ήταν ένας σεβάσμιος ιερέας. Για τους Σέρβους, ένας ήρωας. Για μένα, ένας πνευματικός πατέρας που με καθοδήγησε με την καλοσύνη και την αγάπη του.
Ας είναι η μνήμη του αιώνια.
Σπυρίδων Καλαμπόκας
Αναγνώστης της Ιεράς και Αποστολικής Μητροπόλεως Πατρών.
