Αστρονόμοι εντόπισαν μια μοναχική μαύρη τρύπα που περιπλανιέται στον Γαλαξία, σε απόσταση περίπου 5.000 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Τοξότη.
Σύμφωνα με το Science News, η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα διαφέρει από τις περισσότερες γνωστές περιπτώσεις, καθώς δεν συνοδεύεται από κανένα αστρικό σώμα – ένα σπάνιο φαινόμενο για τέτοιας κλίμακας αντικείμενα. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μάζα της είναι περίπου επταπλάσια του Ήλιου, καθιστώντας την εξαιρετικά συμπαγή.
Οι μεμονωμένες μαύρες τρύπες είναι σχεδόν αδύνατο να ανιχνευθούν άμεσα, καθώς δεν εκπέμπουν φως. Ωστόσο, η ύπαρξή τους μπορεί να συναχθεί έμμεσα μέσω βαρυτικών επιδράσεων που ασκούν στο φως ή στην κίνηση γειτονικών ουράνιων σωμάτων. Οι μαύρες τρύπες αποτελούν κατάλοιπα υπερκαινοφανών εκρήξεων (supernovae) και χαρακτηρίζονται από τόσο έντονη βαρυτική καμπύλωση του χωροχρόνου, ώστε ούτε το φως δεν μπορεί να διαφύγει από το ορίζοντα γεγονότων τους.
Το 2011, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε ασυνήθιστες μεταβολές στη φωτεινότητα και στη θέση ενός αφανούς άστρου, φαινόμενο που αποδόθηκε στο βαρυτικό φακό μιας αόρατης αλλά εξαιρετικά συμπαγούς μάζας. Η μακροχρόνια παρακολούθηση από διεθνή ερευνητική ομάδα κατέδειξε ότι η συγκεκριμένη απόκλιση οφείλεται πιθανότατα σε μία μοναχική μαύρη τρύπα.
Η επίδραση αυτή είναι γνωστή ως βαρυτικός μικροφακός (gravitational microlensing), φαινόμενο κατά το οποίο το φως από ένα μακρινό άστρο καμπυλώνεται και ενισχύεται καθώς περνά κοντά από έναν μεσοδιάστηματικό, συμπαγή και αόρατο φακό – στη συγκεκριμένη περίπτωση, μια μαύρη τρύπα.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η μαύρη τρύπα σχηματίστηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια από την κατάρρευση ενός τεράστιου άστρου και έκτοτε ταξιδεύει μόνη στον Γαλαξία.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές παρατηρήσεις. Το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο Nancy Grace Roman, που έχει προγραμματιστεί να εκτοξευτεί το 2027, αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την ικανότητα των επιστημόνων να ανιχνεύουν παρόμοια βαρυτικά συμβάντα, βελτιώνοντας την κατανόησή μας για τον αριθμό των μαύρων τρυπών στον Γαλαξία.
