Πριν από 25 χρόνια, το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος» ήταν η δημοφιλέστερη εκπομπή στην αμερικανική τηλεόραση και τα περιοδικά ήταν γεμάτα με τις ιστορίες των «εκατομμυριούχων του ίντερνετ», που πλούτισαν την εποχή της φούσκας του dot com. Ο τίτλος του «εκατομμυριούχου» προκαλούσε εντύπωση, περιέργεια, θαυμασμό, ακόμα και ζήλεια ανάμεσα στους καθημερινούς ανθρώπους, που ονειρεύονταν να φτάσουν σε ένα τέτοιο επίπεδο οικονομικής ανεξαρτησίας.
Σήμερα, όμως, ο μέσος Αμερικανός είναι εκατομμυριούχος. Κυριολεκτικά. Τα στοιχεία της Federal Reserve δείχνουν ότι ο πλούτος του μέσου αμερικανικού νοικοκυριού είναι 1,06 εκατ. δολάρια. Είναι η πρώτη φορά που ο μέσος όρος έσπασε το φράγμα του 1 εκατ. δολαρίων.
Συνολικά, η UBS Wealth Management υπολογίζει ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου 22 εκατομμύρια εκατομμυριούχα νοικοκυριά. Πρακτικά, πρόκειται για το ένα στα έξι.
Ως εκατομμυριούχοι ορίζονται όσοι έχουν περιουσιακά στοιχεία (μετοχές, αποταμιευτικούς λογαριασμούς, ακίνητα κτλ) ύψους τουλάχιστον 1 εκατ. δολαρίων, μετά την αφαίρεση των χρεών τους. Κάποιοι άλλοι ορισμοί εξαιρούν την αξία της κύριας κατοικίας, αλλά ακόμα και έτσι, ο αριθμός των εκατομμυριούχων νοικοκυριών στις ΗΠΑ υπολογίζεται σε 15 εκατομμύρια. Όπως σημειώνει το The Hustle, πρόκειται σε κάθε περίπτωση για έναν μεγάλο αριθμό.
Πώς απέκτησαν οι ΗΠΑ τόσο πολλούς εκατομμυριούχους; Τα στοιχεία που ξεκινούν από τον 19ο αιώνα δείχνουν ότι κάποτε, οι εκατομμυριούχοι ήταν εξαιρετικά σπάνιοι. Το 1848, μόνο 50 νοικοκυριά είχαν περιουσία τουλάχιστον 1 εκατ. δολαρίων (που θα αντιστοιχούσε σε 40 εκατ. δολάρια σε σημερινά χρήματα), με τους μισούς εκατομμυριούχους της εποχής να ζουν στη Νέα Υόρκη και τη Φιλαδέλφεια και τους άλλους μισούς να είναι ιδιοκτήτες των μεγάλων φυτειών του αμερικανικού Νότου, οι οποίοι κατάφεραν να χτίσουν μεγάλες περιουσίες με τη δουλειά των σκλάβων.
Έως το τέλος του 19ου αιώνα, τα εκατομμυριούχα νοικοκυριά των ΗΠΑ είχαν αυξηθεί στα 4.000, καθώς η εκβιομηχάνιση έφερε τη λεγόμενη Χρυσή Εποχή (Gilded Age).
Έκρηξη των πλουσίων σημειώθηκε τις δεκαετίες του 1910 και του 1920, με την άνοδο των τιμών των μετοχών, αλλά μετά «χτύπησε» η Μεγάλη Ύφεση και οι αριθμοί των εκατομμυριούχων αυξήθηκαν ξανά την εποχή του Reagan, με τη βοήθεια των περικοπών φόρων και της ανόδου της Wall Street.
Κατά την περίοδο 2019 – 2022 σημειώθηκε μια από τις μεγαλύτερες αυξήσεις του πλούτου του μέσου αμερικανικού νοικοκυριού, καθώς αριθμός-ρεκόρ εμφάνισε υψηλότερα από ό,τι συνήθως εισοδήματα, η καθαρή αξία του μέσου σπιτιού (πλην του χρέους) αυξήθηκε από τα 139.000 δολάρια στα 201.000 δολάρια και οι τιμές των μετοχών αυξήθηκαν περισσότερο από τον πληθωρισμό.
Όμως, η αύξηση των εκατομμυριούχων δεν είναι απλά αποτέλεσμα του πληθωρισμού. Μελέτη έχει δείξει ότι το 1962, περίπου 1-2 εκατομμύρια αμερικανικά νοικοκυριά είχαν περιουσία τουλάχιστον 100.000 δολαρίων, που θα αντιστοιχούσε σε 1 εκατ. δολάρια σε σημερινά χρήματα. Καθώς τα εκατομμυριούχα νοικοκυριά είναι πάνω από 20 εκατομμύρια σήμερα, το πλήθος τους έχει υπερδεκαπλασιαστεί.
Οι εκατομμυριούχοι έχουν ευνοηθεί από την αύξηση των εισοδημάτων, καθώς τα στοιχεία της αμερικανικής εφορίας (IRS) δείχνουν ότι οι φορολογικές δηλώσεις με μεικτά προσαρμοσμένα εισοδήματα τουλάχιστον 1 εκατ. δολαρίων αυξήθηκαν κατά 30% από το 2020 ως το 2022.
Βέβαια, πίσω από τα στοιχεία κρύβεται η αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, καθώς το 10% των πλουσιότερων νοικοκυριών των ΗΠΑ ήλεγχε πέρυσι το 67% του πλούτου.
