Η γνωστή συγγραφέας και ιστορικός Γιώτα Καΐκα – Μαντανίκα σε ανάρτησή της αναφέρεται στην κακή κατάσταση που επικρατεί στο Α΄Δημοτικό Νεκροταφείο της Πάτρας.
Υποστηρίζει ότι έχει αλλοιωθεί η παλιά εικόνα του νεκροταφείου, και ότι έχει χαθεί η αίγλη του.
Δείτε την ανάρτησή της
Γιατί κ. Δήμαρχε;
Σήμερα βρέθηκα στο Α΄ Νεκροταγείο της πόλης μας, για μία μικρή ξενάγηση. Το Νεκροταφείο που χτίστηκε το 1880 από την αστική τάξη της Πάτρας και παρέμενε καμάρι μας για την αισθητική του μέχρι πριν από λίγο καιρό. Το Νεκροταφείο, στο οποίο, όπως έχω ξαναγράψει στις προσπάθειες που έχω κάνει , για να κηρυχτεί διατηρητέο, υπάρχει όλη η αστική τάξη της εποχής εκείνης στη θέση της. ( Αντίθετα, τα περισσότερα σπίτια της αστικής τάξης στη δεκαετία του ’60 παραδόθηκαν στα χέρια των εργολάβων, για αντιπαροχή, με όλα τα επακόλουθα που είχε αυτή η πολιτική στην καταστροφή της τοπικής ιστορίας .
Για την ιστορία του Νεκροταφείου, κάνω γνωστό ότι το περιτοίχισμα του Νεκροταφείου, στην μπροστινή του πλευρά, ήταν έργο του ταγματάρχη του μηχανικού της εποχής Παπαγεωργίου . Όμως, ο Παπαγεωργίου μετατέθηκε και τελικά το έργο της κατασκευής του Νεκροταφείου έκανε ο μηχανικός Σπυρίδων Τζέτζος, ο οποίος είχε σπουδάσει στην Εσπερία.
Πρότυπά του ήταν τα Νεκροταφεία της Ευρώπης Περ Λα Σεζ στο Παρίσι, Μπολόνιας, Μιλάνου κ.ά. Τα «οικόπεδα», για να δημιουργηθούν οι τάφοι στον κεντρικό δρόμο του Α΄Νεκροταφείου αριστερά , όπως ανεβαίνουμε, ήταν 12 τ.μ. Έτσι γύρω από τον κάθε τάφο είχε δημιουργηθεί ένας ελεύθερος χώρος, ενώ τα υψηλόκορμα κυπαρίσσια, όπως είχαν φυτευτεί, αναδείκνυαν τους οικογενειακούς τάφους. Πολλοί από αυτούς ήταν και είναι υψηλής αισθητικής αξίας.
Όμως, σήμερα τι συμβαίνει , αριστερά όπως ανεβαίνουμε, καθώς και στην κεντρική πλατεία; Οι ελεύθεροι χώροι μεταξύ των παλιών τάφων έγιναν «οικοπεδάκια» και έτσι ξεπηδούν καινούργιοι τάφοι, οι ιδιοκτήτες των οποίων- των νέων τάφων-αμιλλώνται στο ποιος θα φτιάξει τον πιο λαμπερό τάφο , αλλοιώνοντας την παλιά εικόνα του Νεκροταφείου, με τους παλιούς τάφους και τον ελεύθερο χώρο γύρω τους. Καταστρέφεται, με λίγα λόγια, η Αισθητική του Νεκροταφείου.
Η Δεύτερη παρατήρησή μου κ. Δήμαρχε , έχει να κάνει με την πίσω πόρτα του Νεκροταφείου. Αυτή στην οδό Φλωρίνης. Εδώ και τρία περίπου χρόνια η πόρτα αφαιρέθηκε . Πώς ; Γιατί η πόρτα δεν ήταν εύκολο να μεταφερθεί- μασίφ, σιδερένια του 1880- , χωρίς οι φύλακες ή εργάτες του Νεκροταφείου να το καταλάβουν και να ενδιαφερθούν για το τί θα γινόταν η πόρτα. Η πόρτα μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί. Το πιο πιθανόν είναι ότι στολίζει το σπίτι κάποιου νεόπλουτου Έλληνα ή έχει πωληθεί για παλιοσίδερα. Στη θέση της μπήκε μία αλουμινένια, που μόνο σε κανένα μαντρί για «πρόβατα» θα μπορούσε να μπει.
Και τρίτο, που με οδήγησε σε αυτή την ανάρτηση ήταν το γκρέμισμα του περιτοιχίσματος του Νεκροταφείου, το οποίο σχημάτιζε σταυρό, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες. Σήμερα, όμως, είδα να γκρεμίζεται και το τελευταίο τούβλο. Γιατί, το καταστρέψατε; Ήταν ετοιμόρροπο; Όμως πριν από 20 μέρες περίπου, σε μία κηδεία που είχα πάει , έστεκε εκεί στη θέση του, μάλιστα σε πολύ καλή κατάσταση . Ίσως , βέβαια, δεν ήξερα την κατάστασή του;
Κύριε Δήμαρχε, ακριβώς δίπλα στο Δημαρχείο σας υπάρχει η υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων. Μήπως ήρθατε σε επαφή με τη μόνη υπηρεσία που ξέρει πολύ καλά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνονται οποιεσδήποτε επεμβάσεις σε ιστορικούς χώρους ; Δεν είναι δυνατόν ο καθένας να θεωρείται καθ’ ύλην αρμόδιος, αλλά οι πραγματικά γνωρίζοντες το πως, πότε και γιατί πρέπει να γίνεται κάτι, αγνοούνται.
Κύριε Δήμαρχε, δεν ανήκω στην αστική τάξη της Πάτρας. Επομένως, δεν επιτρέπω σε κανέναν να υποστηρίξει ότι με ενδιαφέρει η διατήρηση της μνήμης της αστικής τάξης. Όμως, γεννήθηκα και μεγάλωσα σε αυτήν την πόλη, την οποία αγαπάω και έχω αφιερώσει δεν ξέρω πόσο χρόνο, και ώρες περισυλλογής και μοναξιάς, για να φτιάξω αυτό το έργο που έχω κάνει. Για να βάλω και εγώ ένα λιθαράκι στο παζλ της ιστορίας της πόλης μου. Στόχος μου ήταν και είναι να μάθουν οι πατρινοί και όσοι αγαπούν την πόλη, την ιστορία της Πάτρας, να την αγαπήσουν και να ενδιαφερθούν γι’ αυτήν. Γιατί αξίζει!!!
Κανένας, όμως, από τους διατελέσαντες και διατελούντες άρχοντες της πόλης δεν θέλει να μάθει την ιστορία της πόλης μας, η οποία υπήρξε σπουδαία στο 19ο αι. Αυτό το πέτυχε χάρη στους Έλληνες και ξένους αστούς. Όμως, αυτήν την Πάτρα του 19ου , που χάρη στη σταφίδα και το λαό – που ήταν το γρανάζι της ανάπτυξης της- οφείλουμε να την σεβόμαστε. Γιατί τα νεοκλασικά και τους τάφους τα έφτιαχναν και οι σπουδαίοι λιθοξόοι της εποχής δηλ. οι εργάτες του μάρμαρου ή του σίδερου , που εμείς σήμερα απολαμβάνουμε και θαυμάζουμε την υψηλή αισθητική αυτών των απλών εργατών . Γιατί, λοιπόν, αλλοιώνουμε τους χώρους ή τους καταστρέφουμε; Πότε θα αγαπήσουμε την πόλη μας;