Η σύγκριση με τους άλλους είναι μια απόλυτα φυσιολογική ανθρώπινη τάση. Ωστόσο, με την άνοδο των κοινωνικών δικτύων (social media) και ιδίως του Instagram, η τάση αυτή έχει ενταθεί μέσω ενός φαινομένου που οι ειδικοί αποκαλούν «κοινωνική αυτοσύγκριση».
Πρωταγωνιστές του φαινομένου δεν είναι μόνο διάσημοι ή influencers, αλλά και απλοί χρήστες που δημοσιεύουν selfies με λεπτότερο σώμα και τέλεια επιδερμίδα – αποτέλεσμα φίλτρων και τεχνολογικής επεξεργασίας.
Οι εικόνες αυτές παρουσιάζουν μια ιδανική, φιλτραρισμένη εκδοχή της πραγματικότητας – έναν «τέλειο εαυτό» που επιτυγχάνεται τεχνητά μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Οι χρήστες τελικά συγκρίνουν την αληθινή τους εμφάνιση με αυτή τη διαδικτυακή ψευδαίσθηση, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία και την αυτοεικόνα τους.
Έπειτα, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε ερωτήσεις για το πώς αντιλαμβάνονται το δικό τους σώμα και των άλλων. Οι απαντήσεις έδειξαν ότι όσοι πειραματίστηκαν με τα φίλτρα αδυνατίσματος ένιωθαν πιο δυσαρεστημένοι με την εμφάνισή τους, επιθυμούσαν να αδυνατίσουν και είχαν πιο επικριτική στάση απέναντι σε άτομα με πληθωρικό σωματότυπο.
«Τα φίλτρα αυτά δημιουργούν μια εξιδανικευμένη εικόνα του εαυτού που φαίνεται σχεδόν αληθινή και προσιτή», σημειώνει η Makenzie Schroeder, επικεφαλής της έρευνας και μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι. «Αυτό κάνει τη σύγκριση πιο έντονη και προσωπική απ’ ό,τι όταν βλέπουμε ένα μοντέλο στο Instagram».