Περισσότερο από το ένα τρίτο των παγκόσμιων αποθεμάτων ψαριών εξαντλείται με ανησυχητικό ρυθμό, σύμφωνα με νέα μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), γεγονός που επιβεβαιώνει την αυξανόμενη πίεση στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Ο FAO, με έδρα τη Ρώμη, διαπίστωσε ότι το 35,5% των θαλάσσιων αποθεμάτων υπόκεινται σε υπεραλίευση, σύμφωνα με ανανεωμένα δεδομένα του 2021, τα οποία αξιολογήθηκαν με νέα μεθοδολογία. Η έρευνα παρουσιάστηκε στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, με τους συντάκτες να προειδοποιούν για καταστροφικές συνέπειες εάν συνεχιστούν τα σημερινά επίπεδα αλιείας.
Όπως αναφέρει η μελέτη, το ποσοστό των υπεραλιευμένων αποθεμάτων αυξάνεται ετησίως κατά 1% τα τελευταία χρόνια, γεγονός που επιτείνει την ανησυχία για το μέλλον της θαλάσσιας ζωής και της ανθρώπινης επιβίωσης. Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης των πολιτικών διαχείρισης όλων των μορφών αλιείας για να ανακοπεί αυτή η τάση.
Η έκθεση, που αριθμεί 500 σελίδες, χαρακτηρίζεται ως η πληρέστερη και πιο τεκμηριωμένη αξιολόγηση της κατάστασης των ιχθυαποθεμάτων παγκοσμίως. Επισημαίνει ότι η μη βιώσιμη ανθρώπινη παρέμβαση έχει οδηγήσει πολλά είδη, όπως καρχαρίες και σαλάχια, σε κατάσταση κινδύνου. Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί τη βιοποικιλότητα, εντείνοντας την πίεση στα ωκεάνια οικοσυστήματα.
Η μείωση των ιχθυαποθεμάτων επηρεάζει άμεσα τη διατροφή και την οικονομική επιβίωση εκατομμυρίων ανθρώπων, ιδιαίτερα σε παράκτιες περιοχές. Σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση του FAO, περίπου 600 εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται οικονομικά, έστω και εν μέρει, από την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια.
Υπάρχουν ωστόσο και θετικά παραδείγματα: περιοχές όπως ο βορειοανατολικός και ο νοτιοδυτικός Ειρηνικός διαθέτουν ισχυρά συστήματα διαχείρισης και παρουσιάζουν ποσοστά βιώσιμης αλιείας 92,7% και 85,5% αντίστοιχα. Στον αντίποδα, η Μεσόγειος και η Μαύρη Θάλασσα εμφανίζουν χαμηλά ποσοστά βιωσιμότητας, με μόλις το 35,1% της αλιείας να κρίνεται βιώσιμο.
Οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν πως η χρηματοδότηση αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την αποκατάσταση των αποθεμάτων. Παρότι ο στόχος 14 της Ατζέντας του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη προβλέπει την προστασία και αειφόρο χρήση των ωκεανών και των θαλάσσιων πόρων, παραμένει από τους λιγότερο χρηματοδοτούμενους. Ο ΟΗΕ είχε θέσει ως στόχο τον τερματισμό της υπεραλίευσης έως το 2020, κάτι που δεν επετεύχθη.
