Μετά τις ξαπλώστρες που απλώνονται αυθαίρετα στις παραλίες, ήρθε η σειρά των τραπεζιών που «καταπίνουν» πλατείες, πεζόδρομους και πεζοδρόμια. Η κυβέρνηση ενεργοποιεί το MyStreet, μια νέα πλατφόρμα-εργαλείο για τους πολίτες, οι οποίοι θα μπορούν να καταγγέλλουν σε πραγματικό χρόνο τις παράνομες καταλήψεις κοινόχρηστων χώρων από επιχειρήσεις εστίασης.
Πίσω από την ψηφιακή πλατφόρμα βρίσκεται το Μητρώο Καταχώρισης Αδειών Χρήσης Κοινόχρηστων Χώρων, που χαρτογραφεί τις νόμιμες παραχωρήσεις δημοτικού χώρου σε επιχειρήσεις για τραπεζοκαθίσματα, αλλά και τις παραβάσεις που καταγράφονται από πολίτες. Κάθε άδεια ή καταγγελία θα εμφανίζεται πάνω σε χάρτη, με πλήρη περιγραφικά και γεωχωρικά στοιχεία: ονόματα, διευθύνσεις, ΑΦΜ, ημερομηνίες παραχώρησης και επιφάνειες. Οι καταγγελίες –ανώνυμες ή επώνυμες– θα έχουν και αυτές τη δική τους σήμανση στο χάρτη, με όλα τα στοιχεία για τη φύση της παραβίασης.
Το νέο αυτό εργαλείο έρχεται σε μια στιγμή που, όπως καταγγέλλει Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το 50% των καταστημάτων δεν διαθέτει καν άδεια, ενώ ένα επιπλέον 25% κατέχει μεν άδεια αλλά έχει ξεπεράσει το εμβαδόν της παραχώρησης. Τα στοιχεία προκαλούν αίσθηση – όπως και το εύρος της ανομίας, που, αντί να περιορίζεται, φαίνεται συχνά να καλύπτεται με την ανοχή των δημοτικών αρχών.
Η ίδια Έκθεση αποκαλύπτει ότι σε πολλούς δήμους δεν υπάρχει καν ηλεκτρονικό μητρώο, ενώ όπου υπάρχει, δεν αξιοποιείται. Το κανονιστικό πλαίσιο είναι ξεπερασμένο, δεν ανταποκρίνεται στις αλλαγές που φέρνουν οι νέες πεζοδρομήσεις, οι αναπλάσεις ή οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, και οι έλεγχοι σπανίζουν με πρόσχημα την έλλειψη προσωπικού. Στην πράξη, πολλοί δήμοι εγκρίνουν άδειες «κατά παραγγελία» επιχειρηματιών, χωρίς πλήρη δικαιολογητικά, χωρίς αυτοψία, χωρίς καν οριοθέτηση του παραχωρούμενου χώρου.
Ενδεικτικό είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις, εγκρίνονται άδειες με φωτογραφίες που δείχνουν ήδη αυθαίρετα τοποθετημένα τραπεζοκαθίσματα, ενώ δεν τηρείται ούτε η ελάχιστη υποχρέωση για λωρίδα ελεύθερης διέλευσης πεζών 1,50 μ., όπως προβλέπει ο νόμος.
Όσο για τα πρόστιμα, τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά και…. απογοητευτικά. Το 2023, από τα 2.172.986,91 ευρώ που βεβαιώθηκαν για παραβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους, στο ταμείο μπήκαν μόλις 50.722,04 ευρώ. Λιγότερο από το 2,5%. Η αυθαιρεσία πληρώνει… αλλά όχι ο αυθαιρετών.
