Ο αιώνιος αγώνας μεταξύ Πολωνίας και Γαλλίας για την κληρονομιά της Μαρί Κιουρί (το γένος Σκλοντόφσκα) έχει ένα νέο μέτωπο: το χαρτονόμισμα των 20 ευρώ.
Πολωνοί αξιωματούχοι πίεσαν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συμπεριλάβει το πατρικό όνομα της πρωτοπόρου επιστήμονα σε περίπτωση που αυτή εμφανιστεί σε μια νέα σειρά χαρτονομισμάτων.
Η Κιουρί, που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ τον 20ό αιώνα για τις ανακαλύψεις της, είναι ένα από τα σύμβολα της «ευρωπαϊκής κουλτούρας» που η ΕΚΤ ενδέχεται να απεικονίσει στην επόμενη σειρά χαρτονομισμάτων της. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αναμένεται να αποφασίσει για τον τελικό σχεδιασμό μέχρι το τέλος του 2026, αλλά τα τραπεζογραμμάτια δε θα εκδοθούν άμεσα.
Η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ και η μόνη μέχρι σήμερα που έχει κερδίσει Νόμπελ σε δύο διαφορετικά επιστημονικά πεδία, η Σκλοντόφσκα-Κιουρί επιλέχθηκε για να κοσμήσει το χαρτονόμισμα των 20 ευρώ. Υπήρχε μόνο ένα πρόβλημα: οι Πολωνοί επέμεναν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες είχαν παραλείψει ένα σημαντικό μέρος του ονόματός της από τη λίστα των υποψηφίων.
Η Κιουρί πήρε το γαλλικό επώνυμο του συζύγου της Πιερ το 1895, αλλά γεννήθηκε ως Μαρία Σκλοντόφσκα στη Βαρσοβία. Όταν κέρδισε το πρώτο της Νόμπελ Φυσικής το 1903, από κοινού με τον σύζυγό της Πιερ, αναφέρθηκε απλώς ως Μαρί Κιουρί. Όταν κέρδισε το δεύτερο το 1911 (Νόμπελ Χημείας) πέντε χρόνια μετά το θάνατο του Πιερ, επέλεξε ένα διπλό όνομα: Μαρί Σκλοντόφσκα-Κιουρί. Η ανάκτηση του πατρικού της ονόματος θεωρήθηκε ως ένα μήνυμα που ήταν ταυτόχρονα φεμινιστικό και εθνικιστικό.
Η παράλειψή του όταν η ΕΚΤ δημοσίευσε τον κατάλογο των θεμάτων και των μοτίβων νωρίτερα φέτος, προκάλεσε έντονη αντίδραση στην Πολωνία.
Πολωνοί διπλωμάτες στις Βρυξέλλες προειδοποίησαν την ΕΚΤ ότι αυτό ήταν ανακριβές. Ο διοικητής της Πολωνικής Κεντρικής Τράπεζας έλαβε θέση με μια επίσημη επιστολή προς την πρόεδρο της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. Πολωνοί ευρωβουλευτές διαμαρτυρήθηκαν.
«Είμαι πολύ ευχαριστημένος που η ΕΚΤ ανταποκρίθηκε στις ανησυχίες της Πολωνίας και τροποποίησε το σχέδιο του νέου χαρτονομίσματος των 20 ευρώ, ώστε να αντικατοπτρίζει την πολωνική καταγωγή της Μαρί Σκλοντόφσκα-Κιουρί», δήλωσε με ενθουσιασμό ο συντηρητικός ευρωβουλευτής Γιάνους Λεβαντόφσκι, μιλώντας στο POLITICO.
Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές προσωπικότητες ενδέχεται να μην εμφανιστούν καν στα τραπεζογραμμάτια, αν ένα άλλο σχέδιο, με πολύ λιγότερο αμφιλεγόμενα μοτίβα πουλιών και ποταμών, τα εκτοπίσει. Πιο συγκεκριμένα, η ΕΚΤ δεν έχει αποφασίσει επίσημα να χρησιμοποιήσει το διπλό όνομα της Κιουρί και βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τους απογόνους της και το Ινστιτούτο Κιουρί στο Παρίσι, προκειμένου να καταλήξει στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
