Στη μεγάλη δεξαμενή των 31.000 υποψηφίων δανειοληπτών οι οποίοι έχουν προεγκριθεί για να υπαχθούν στο «Σπίτι μου ΙΙ» στοχεύει η κυβέρνηση για την απορρόφηση των 2 δισ. ευρώ τα οποία έχει δεσμεύσει για το πρόγραμμα. Πρόκειται για εν δυνάμει αγοραστές, η πλειονότητα των οποίων, αν και πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας αλλά και πιστοληπτικής αξιολόγησης, δεν έχει ακόμη βρει το κατάλληλο σπίτι.
Ετσι, από το σύνολο των 31.000 υποψηφίων, οι υπαγωγές στο πρόγραμμα, δηλαδή οι περιπτώσεις που έχουν βρει το κατάλληλο σπίτι και έχει προεγκριθεί από την τράπεζα ότι μπορούν να πάρουν δάνειο, είναι μέχρι σήμερα 9.540 και το ποσό που έχει δεσμευθεί αντιστοιχεί σε 1,15 δισ. ευρώ.
Ενα μέρος των αιτημάτων που υποβλήθηκαν μέχρι σήμερα ήταν ήδη ώριμο πριν καν το πρόγραμμα βγει στον αέρα, τον Ιανουάριο του 2025, ή ακόμη και από την περίοδο του «Σπίτι μου Ι», προκαλώντας συσσωρευμένη ζήτηση στην αρχική φάση του προγράμματος. Εχοντας εξαντλήσει αυτή τη δεξαμενή των ενδιαφερομένων, ο ρυθμός των νέων υπαγωγών, δηλαδή αυτών που έχουν βρει και σπίτι, έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να παρατηρείται κόπωση στη ροή νέων υπαγωγών.
Οι εκταμιεύσεις από τις τράπεζες αφορούν μέχρι σήμερα 3.500 περιπτώσεις δανειοληπτών και τα ποσά που έχουν εκταμιευθεί φτάνουν στα 370 εκατ. ευρώ. Με βάση τις εκτιμήσεις, αλλά και την κόπωση που σημειώνεται στις εγκρίσεις νέων αιτημάτων, οι υπαγωγές αναμένεται να φτάσουν έως και το 1,6 δισ. ευρώ στο σύνολο του προγράμματος. Να σημειωθεί ότι το «Σπίτι μου ΙΙ» έχει καταληκτική ημερομηνία τον Ιούνιο του 2026, ημερομηνία κατά την οποία τα αιτήματα που θα ικανοποιηθούν θα πρέπει να έχουν συμβασιοποιηθεί, δηλαδή ο ενδιαφερόμενος αγοραστής να έχει υπογράψει τη δανειακή σύμβαση με την τράπεζα.
Σε διαφορετική περίπτωση τα χρήματα που θα περισσέψουν θα χαθούν από το πρόγραμμα, όπως συνέβη και στο «Σπίτι μου Ι», που από το ένα δισ. ευρώ που εγκρίθηκε απορροφήθηκαν τα 750 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η απορρόφηση στο «Σπίτι μου ΙΙ» θα φτάσει περίπου έως και το 80%, επίπεδο που θεωρείται ικανοποιητικό, αλλά το πρόγραμμα απέχει πολύ από τον στόχο να λειτουργήσει ως καταλύτης στην αγορά κατοικίας, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών από την αγορά ακινήτων, το πρόγραμμα «Σπίτι μου Ι και ΙΙ» έχει αυξήσει έως και 30% τις τιμές των κατοικιών, εξανεμίζοντας σημαντικό μέρος από το όφελος που κάποιος αποκομίζει μέσα από το μειωμένο επιτόκιο. Υπενθυμίζεται ότι το «Σπίτι μου ΙΙ» προβλέπει επιδότηση επιτοκίου κατά 50% για όλη τη διάρκεια του δανείου και το μέσο επιτόκιο διαμορφώνεται σήμερα κοντά στο 1,8% (euribor 3μήνου 2,07% + spread έως 1,6%/2), στο μισό δηλαδή ενός μέσου συμβατικού δανείου. Με δεδομένο ότι πολλά από τα ακίνητα που πληρούν τα κριτήρια του προγράμματος απαιτούν σοβαρή ανακαίνιση, οι υποψήφιοι υποχρεώνονται να καταφύγουν σε νέο δανεισμό, ο οποίος όμως δεν τεκμηριώνεται από το εισόδημά τους και έτσι αρκετοί είναι εκείνοι που εγκαταλείπουν στην πορεία την προσπάθεια.
Εκτός από αυτούς που αδυνατούν να βρουν σπίτι, δεν είναι λίγοι όσοι υπαναχωρούν από την πρόθεσή τους να προχωρήσουν στην αγορά ενός σπιτιού λόγω των υψηλών τιμών, που πολλές φορές αλλάζουν ανάλογα με τον αριθμό των υποψηφίων αγοραστών και το κατά πόσο ο ιδιοκτήτης έχει εναλλακτικές επιλογές που θα μπορούσαν να προσφέρουν υψηλότερη τιμή.
Πολλοί είναι αυτοί που χάνουν την ημερομηνία υπαγωγής τους στο πρόγραμμα, η οποία ισχύει για 90 ημέρες από την ημέρα γνωστοποίησής της στον αιτούντα. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα η τράπεζα οφείλει να διενεργήσει τον νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου και εφόσον αυτός ολοκληρωθεί ενημερώνεται ο δικαιούχος να προχωρήσει στη σύναψη του οριστικού συμβολαίου αγοράς. Μετά τη σύναψη του οριστικού συμβολαίου η τράπεζα προχωράει στη σύναψη της σύμβασης δανεισμού. Σε περίπτωση που έχει υπογραφεί το οριστικό συμβόλαιο αγοράς αλλά όχι η σύμβαση δανεισμού, η υπαγωγή μπορεί να παραταθεί για άλλες 30 ημέρες, έπειτα από προηγούμενη ενημέρωση της ΕΑΤ από την τράπεζα, το αργότερο 10 μέρες πριν από τη λήξη της αρχικής προθεσμίας. Εφόσον παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, η εγκεκριμένη υπαγωγή στο πρόγραμμα παύει να ισχύει και ο προϋπολογισμός αποδεσμεύεται.
