Η εργασιακή εξουθένωση, γνωστή διεθνώς ως burnout, αποτελεί πλέον έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τους εργαζόμενους σε πολλούς κλάδους, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να την έχει αναγνωρίσει ως «επαγγελματικό φαινόμενο». Δεν είναι μόνο ζήτημα ατομικό, αλλά και επιχειρηματικό, αφού σύμφωνα με έρευνα του American Journal of Preventive Medicine το 2025, το burnout κοστίζει στις αμερικανικές επιχειρήσεις από 4.000 έως 21.000 δολάρια ανά εργαζόμενο ετησίως — ή έως 5 εκατομμύρια δολάρια για μια μέση εταιρεία 1.000 ατόμων.
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου, πολλές επιχειρήσεις στρέφονται πλέον στην τεχνητή νοημοσύνη. Εργαλεία όπως το ChatGPT και το Copilot αυτοματοποιούν επαναλαμβανόμενες εργασίες, συνοψίζουν πληροφορίες και συμβάλλουν στη διαχείριση έργων, επιτρέποντας στους εργαζόμενους να επικεντρωθούν σε πιο ουσιαστικά καθήκοντα. Σύμφωνα με παγκόσμια μελέτη του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης και της KPMG σε 32.000 εργαζόμενους από 47 χώρες, το 58% χρησιμοποιεί συνειδητά εργαλεία AI στην εργασία, με το ένα τρίτο να τα αξιοποιεί εβδομαδιαία ή καθημερινά, αναφέρει το CNBC.
Παρά τα οφέλη, έρευνα της GoTo και της Workplace Intelligence δείχνει ότι οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να αφιερώνουν 2,6 ώρες ημερησίως — περίπου το ένα τρίτο του χρόνου εργασίας τους — σε καθήκοντα που θα μπορούσε εύκολα να αναλάβει το AI.
Η εφαρμογή αυτών των εργαλείων φαίνεται πάντως να φέρνει αποτελέσματα. Έρευνα του Φεβρουαρίου 2025 σε 200 επαγγελματίες του IT έδειξε ότι η χρήση AI μείωσε την ψυχική εξάντληση κατά 25%, ενώ τα συστήματα εντόπισαν το 30% των εργαζομένων ως «υψηλού κινδύνου για burnout», επιτρέποντας την έγκαιρη παρέμβαση. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tickadoo, Φράνσις Χέλιερ, υπογράμμισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μειώσει το στρες με «εξατομικευμένες υπενθυμίσεις», από μικρά διαλείμματα μέχρι ανακατανομή φορτίου εργασίας.
Ωστόσο, δεν λείπουν και οι ανησυχίες. Έρευνα της Quantum Workplace, με στοιχεία από 700.000 εργαζόμενους, κατέδειξε ότι το 45% των συχνών χρηστών AI στις ΗΠΑ εμφανίζει υψηλότερα επίπεδα burnout, έναντι 38% στους περιστασιακούς χρήστες και 35% σε όσους δεν το χρησιμοποιούν. Όπως προειδοποιεί η στρατηγική ηγεσίας Καρολάιν Στόουκς, η συνεχής χρήση εργαλείων AI μπορεί να μοιάζει με «εννιά ώρες γυμναστικής», καταπονώντας τον εγκέφαλο και αφήνοντας μικρά περιθώρια για ξεκούραση.
Αντίστοιχα, η επικεφαλής κλινικών υπηρεσιών της Headspace, Δρ. Τζένα Γκλόβερ, τόνισε ότι η υπερβολική χρήση τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να δημιουργήσει χώρο για ακόμη περισσότερη δουλειά αντί να μειώσει το φορτίο. «Αντί να ελαφρύνει την εργασία, απλώς αφήνει περιθώριο να προστεθούν περισσότερα στο πιάτο σου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, η έλλειψη AI literacy, δηλαδή δεξιοτήτων χρήσης των εργαλείων, αυξάνει την πίεση στους εργαζόμενους. «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι σαν εγκυκλοπαίδεια απαντήσεων. Αν δεν ξέρεις να τη διαχειριστείς, μπορείς να χαθείς στον “λαβύρινθο” των δυνατοτήτων της», προειδοποιεί η Στόουκς.
Η τεχνητή νοημοσύνη αναδεικνύεται έτσι σε δίκοπο μαχαίρι: από τη μία υπόσχεται περισσότερη ισορροπία και πρόληψη της εξουθένωσης, από την άλλη εγκυμονεί τον κίνδυνο να γίνει η ίδια πηγή νέας πίεσης, εάν δεν εφαρμοστεί με μέτρο και σωστή εκπαίδευση.
