Η πολύκροτη υπόθεση, η οποία στοίχισε ανεπανόρθωτα στην εικόνα του πρώην ενοίκου του Ελιζέ αφορά στην προεκλογική του εκστρατεία του 2007, με τον Σαρκοζί να όδευε στην άσκηση έφεσης, προκειμένου να αποφύγει τη φυλάκιση. Ήταν, ωστόσο, διαφορετική η γνώμη για την Προεδρεύουσα δικαστή, Ναταλί Γκαβαρίνο, η οποία θεώρησε ότι η σοβαρότητα των κατηγοριών δικαιολογούσε τη φυλάκιση του Σαρκοζί ανεξάρτητα από την έφεση. Αποτέλεσμα αυτού, ο Σαρκοζί να κατέχει το ρεκόρ του πρώτου Γάλλου Προέδρου που θα οδηγηθεί στη φυλακή, καθώς ο Ζακ Σιράκ καταδικάστηκε σε φυλάκιση με αναστολή, για υπόθεση διαφθοράς.
Μετά τη χθεσινή εξέλιξη, ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας θα έχει λίγο χρόνο για να τακτοποιήσει τις επαγγελματικές του εκκρεμότητες, δηλαδή μέχρι τις 13 Οκτωβρίου, αλλά και να ασκήσει έφεση, όπως προανήγγειλε χθες αποχωρώντας από το δικαστήριο, το οποίο συγκέντρωσε το ενδιαφέρον του διεθνούς και του εγχώριου Τύπου.
Αν και ο ίδιος ξεκαθάρισε πως πρόκειται να σεβαστεί την ετυμηγορία, μολονότι τη χαρακτήρισε «εξαιρετικά ανησυχητική», «αν πρέπει να κοιμηθώ στη φυλακή, θα κοιμηθώ στη φυλακή, αλλά με το κεφάλι ψηλά. Είμαι αθώος. Αυτή η αδικία είναι σκάνδαλο», όπως δήλωσε.
Εμφανής και η δυσφορία της συζύγου του, Κάρλα Μπρούνι, η οποία έβγαλε ένα εξάρτημα από μικρόφωνο του Mediapart φεύγοντας, δηλαδή του πρώτου ειδησεογραφικού μέσου που αποκάλυψε την υπόθεση.
Στην πραγματικότητα, ο πρώην Γάλλος Πρόεδρος ενοχοποιείται για τη συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, καθώς είχε επιτρέψει στους «στενούς συνεργάτες» του και στους «ανεπίσημους μεσάζοντες» «να λάβουν ή να επιχειρήσουν να λάβουν οικονομική υποστήριξη για την προεκλογική του εκστρατεία» για τις Προεδρικές εκλογές το χρονικό διάστημα μεταξύ 2005 και 2007.
Συγκεκριμένα, στόχευε σε «διευθέτηση μεταφορών δημόσιων κεφαλαίων», αν και το δικαστήριο δεν εξέφρασε βεβαιότητα για το εάν και κατά πόσο χρήματα από τη Λιβύη μπήκαν στα ταμεία της καμπάνιας του Σαρκοζί. Ως αντίδωρο, το Ελιζέ θα εξέταζε το φάκελο του Σενούσι, ενός Λίβυου αξιωματούχου που είχε καταδικαστεί σε ισόβια στη Γαλλία, καθώς συμμετείχε στη βομβιστική επίθεση σε πτήση από την Μπραζαβίλ, την πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Κονγκό, προς το Παρίσι το 1989.
Από την άλλη, η πλευρά Σαρκοζί ισχυρίστηκε πως ο ίδιος ήταν θύμα μιας εκστρατείας δυσφήμισης που συντονίστηκε από τους συμμάχους του Καντάφι, αφότου ήταν το πρόσωπο που ηγήθηκε της προσπάθειας του ΝΑΤΟ να ανατρέψει τον Λίβυο δικτάτορα το 2011.
Από την Αφρική μέχρι τη…Ρώμη
Αν και εικάζεται ότι ο Καντάφι είχε συγκεντρώσει περιουσία μεταξύ 100- 200 εκατομμυρίων δολαρίων, κανείς δεν γνωρίζει μέχρι σήμερα που κατεύθυνε μέρος των εσόδων του, σε άγνωστες δηλαδή κατευθύνσεις του εξωτερικού. Σύμφωνα, ωστόσο, με τα Panama Papers, κεντρική φιγούρα στην αναζήτηση των χρημάτων του Καντάφι είναι ένας άνδρας που ονομάζεται Μπασίρ Σαλέχ Μπασίρ, ο οποίος κάποτε ήταν αρχηγός του επιτελείου και δεξί χέρι του Λίβυου ηγέτη.
Στη Λιβύη, εξακολουθεί να είναι γνωστός ως «τραπεζίτης του Καντάφι». Ειδικότερα, όπως τονίζεται «ο Μπασίρ φέρεται να έχει επενδύσει και να έχει κρύψει τον ιδιωτικό πλούτο της οικογένειας Καντάφι». Επιπλέον, «ο Μπασίρ διαχειριζόταν ένα παρακλάδι πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων των λιβυκών κρατικών κεφαλαίων: δηλαδή, το χρηματικό απόθεμα που χρηματοδοτείται από το πετρέλαιο, στο οποίο ο Καντάφι είχε ελεύθερη πρόσβαση. Το λεγόμενο “Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων Λιβύης-Αφρικής” επένδυσε έσοδα από πετρελαϊκές επιχειρήσεις σε άλλα αφρικανικά κράτη, αλλά δεν μπορεί πλέον να προσδιοριστεί πού ακριβώς κατευθύνονταν τα χρήματα», καταλήγουν.
Σύμφωνα με τη Le Monde, στον Καντάφι άρεσε να δίνει δώρα για να κερδίσει την πίστη. «Ειδικά κατά τη διάρκεια των πολυτελών επισκέψεών του στο εξωτερικό, για τις οποίες δεν πήγαινε ποτέ χωρίς βαλίτσες γεμάτες μετρητά», εξήγησε ένα άτομο που γνώριζε αρκετούς Αφρικανούς, τη στιγμή που ο Λίβυος ηγέτης κατηγορήθηκε και για χρηματοδότηση εξεγέρσεων στην υποσαχάρια Αφρική.
Για τον Guardian, «η οικογένεια Καντάφι θα μπορούσε να έχει δισεκατομμύρια δολάρια κρυμμένα σε μυστικούς τραπεζικούς λογαριασμούς στο Ντουμπάι, τη νοτιοανατολική Ασία και τον Περσικό Κόλπο, πολλά από τα οποία πιθανότατα προέρχονται από τα τεράστια έσοδα από το πετρέλαιο της Λιβύης, σύμφωνα με ανάλυση κορυφαίων εμπειρογνωμόνων της Μέσης Ανατολής», ενώ η προσέγγιση του Γάλλου Προέδρου υποκρύπτει, κατά πολλούς αναλυτές, την ανάγκη του Καντάφι να τύχει ενός πολιτικού λόμπινγκ με τη συνδρομή της Γαλλίας, που θα τον εισήγαγε στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Άλλωστε το νομαδικό του στυλ, αλλά και η εξωτική εικόνα της Λιβύης έμοιαζαν στην αρχή ξένα για τους δυτικούς αξιωματούχους, στεγανό που ο Λίβυος δικτάτορας ήθελε να υπερβεί με κάθε μέσο.
Δεν είναι κρυφό, εξάλλου, ότι «οι Καντάφι έχουν ξοδέψει περιουσίες όλα αυτά τα χρόνια στηρίζοντας διάφορα αφρικανικά καθεστώτα, με τον πρόεδρο της Ζιμπάμπουε, Ρόμπερτ Μουγκάμπε, να είναι ευρέως αναγνωρισμένος ως ένας από τους αποδέκτες» σύμφωνα με τον Guardian, ενώ τη δεκαετία του 1990, πιστεύεται ότι ο Καντάφι έδωσε χρήματα στη φυλή Ζαγκαουάν στο Νταρφούρ.
Ιδιαίτερα θερμή προσωπική σχέση διατηρούσε ο Λίβυος ηγέτης και με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος διατηρεί επιχειρηματικές σχέσεις με ένα από τα επενδυτικά σχήματα του λιβυκού κράτους. Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο του 2009, μια ολλανδική εταιρεία που ελέγχεται από τη Λιβυκή Αραβική Εταιρεία Ξένων Επενδύσεων, απέκτησε μερίδιο 10% στην Quinta Communications, μια εταιρεία παραγωγής και διανομής ταινιών με έδρα το Παρίσι. Η τελευταία ιδρύθηκε το 1990 από τον Μπερλουσκόνι σε συνεργασία με τον Ταράκ Μπεν Αμάρ, ανιψιό του εκλιπόντος ηγέτη της Τυνησίας, Χαμπίμπ Μπουργκίμπα, ενώ ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός κατέχει ποσοστό 22% στην εταιρεία μέσω θυγατρικής της Fininvest, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Λουξεμβούργο.
