Τα πρώτα «λουκέτα» τα οποία αποδίδονται στην «κινεζική πανδημία» των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου (marketplaces) μετράει η ελληνική αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου. Ηδη μέσα στο 2025 έχουν κλείσει 15 ελληνικά e-shops, ενώ σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς έπονται και άλλα, ακόμη και στην κατηγορία των ανταλλακτικών και ειδών αυτοκινήτου, καθώς αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στον ολοένα και εντεινόμενο ανταγωνισμό από πλατφόρμες όπως η Temu, η Shein, η Aliexpress και άλλες, πλατφόρμες οι οποίες πλέον αποσπούν μερίδια αγοράς άνω του 20% στο εγχώριο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Υπό το βάρος αυτών των εξελίξεων και της ανησυχίας για ακόμη πιο βαριές συνέπειες στο ελληνικό λιανεμπόριο –και όχι μόνο–, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA), σε συνεργασία με τους μεγαλύτερους εμπορικούς συλλόγους της χώρας (Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά) και με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, έχει προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση την επιβολή τέλους 7 ευρώ ανά δέμα χαμηλής αξίας (κάτω των 150 ευρώ) που εισάγεται από τρίτες χώρες. Εάν, μάλιστα, εφαρμοσθεί και η πρόταση που συζητείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης για την επιβολή τέλους 2 ευρώ σε κάθε δέμα χαμηλής αξίας, τότε αυτά θα επιβαρύνονται με ένα συνολικό τέλος 9 ευρώ, το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να ανακόψει έως ένα βαθμό το κύμα των παραγγελιών από τα κινεζικά marketplaces.
Σύμφωνα με την πρόταση, τα έσοδα από το εθνικό τέλος πρέπει να κατευθυνθούν αποκλειστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων και στην ενίσχυση της ψηφιακής εξωστρέφειας, ώστε οι ελληνικές εταιρείες να αποκτήσουν τα σύγχρονα εργαλεία και την τεχνογνωσία που απαιτείται για να σταθούν ισότιμα σε ένα παγκοσμιοποιημένο και ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλλον. Ηδη έχουν γίνει συναντήσεις με στελέχη των υπουργείων Ανάπτυξης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, χωρίς πάντως μέχρι τώρα να έχει υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα. Φορείς μάλιστα του κλάδου που μίλησαν στην «Καθημερινή» εμφανίζονται απαισιόδοξοι για την τύχη της εν λόγω πρότασης, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να διαταράξει τις σχέσεις της με την Κίνα, ειδικά λόγω των μεγάλων συμφερόντων που υπάρχουν στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. «Ηδη από τον Φεβρουάριο έχουμε στείλει επιστολές σε όλους τους βουλευτές και στους Ελληνες ευρωβουλευτές σχετικά με το πρόβλημα, χωρίς όμως να έχει υπάρξει καμία ουσιαστική ανταπόκριση», τόνισε στην «Κ» ο κ. Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του GRECA και εκπρόσωπος για την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Ecommerce Europe).
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι σε σύνολο 500.000 πακέτων που διακινούνται κατά μέσον όρο ημερησίως, τα 80.000 προέρχονται από τρίτες χώρες και κυρίως από την Κίνα, με μέση αξία δέματος τα 30 ευρώ. Σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε τον Ιούνιο η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), ο ετήσιος τζίρος των Temu και Shein στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι κυμαίνεται από 528 εκατ. έως 627 εκατ. ευρώ. Ακόμη και εάν όλες οι επισκέψεις στις πλατφόρμες δεν καταλήγουν σε αγορές, η ραγδαία αύξηση των χρηστών τους δείχνει τη μεγάλη διείσδυση στα ελληνικά νοικοκυριά. Οπως προκύπτει από τις πλέον πρόσφατες εκθέσεις διαφάνειας που υποχρεούνται να δημοσιεύουν οι μεγάλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, ο μέσος όρος μηνιαίων χρηστών στην Ελλάδα ήταν 2,7 εκατ. για την Temu, όπως και για τη Shein, και 1,64 εκατ. για την Aliexpress.
Ο ανταγωνισμός με τα ελληνικά e-shops θεωρείται κάτι παραπάνω από άνισος, δεδομένου ότι πέρα από το γεγονός της μεγάλης διαφοράς στην τιμή, που προκαλείται από τον υψηλό ΦΠΑ και τις ασφαλιστικές εισφορές, αλλά και την τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας, οι κινεζικές πλατφόρμες ακολουθούν το τελευταίο διάστημα και σειρά άλλων πρακτικών. Στις συμβάσεις που έχουν με τις εταιρείες ταχυμεταφορών επιβάλλουν υψηλές ρήτρες μη έγκαιρης παράδοσης, γεγονός που οδηγεί τις τελευταίες να παραδίδουν κατά προτεραιότητα τα πακέτα των κινεζικών marketplaces. Επιπλέον, λόγω της υψηλής διαφημιστικής δαπάνης που έχουν οι πλατφόρμες αυτές, το κόστος διαφήμισης έχει αυξηθεί κατά 15% το τελευταίο διάστημα, αύξηση στην οποία δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οι εγχώριες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η παγκόσμια διαφημιστική δαπάνη των Temu και Shein άγγιξε πέρυσι τα 3,5 δισ. δολάρια και μετατοπίζεται πλέον από την αμερικανική προς την ευρωπαϊκή αγορά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη μερικές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν αποφασίσει την επιβολή εθνικού τέλους στα δέματα χαμηλής αξίας από τρίτες χώρες, όπως η Ρουμανία (5 ευρώ), η Γαλλία, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα ακολουθήσει η Πορτογαλία, καθώς και άλλες χώρες, κυρίως στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για χώρες όπου οι κινεζικές πλατφόρμες αποσπούν πλέον υψηλά μερίδια, άνω του 30%. «Υπάρχει η συζήτηση σε επίπεδο Ε.Ε., αλλά οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται με την ταχύτητα που απαιτείται. Μία από τις αιτίες είναι ότι τα μερίδια των κινεζικών πλατφορμών είναι χαμηλά στις βορειοευρωπαϊκές χώρες και στην ουσία δεν τους αγγίζει το πρόβλημα», υποστήριξε ο κ. Σαββίδης.
