Πριν καν ψηφιστεί ο νέος Κρατικός Προϋπολογισμός με όλες τις μόνιμες παροχές και ελαφρύνσεις ύψους 1,76 δισ. ευρώ για το 2026, τα υπερέσοδα από την μάχη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής «στρώνει δρόμο» από τώρα, για έξτρα παροχές το 2027!
Στις 19-20 Νοεμβρίου, σχεδόν ταυτόχρονα με την κατάθεση του τελικού σχεδίου Προϋπολογισμού στη Βουλή, η κυβέρνηση θα αποστείλει στις Βρυξέλλες και το Πολυετές Δημοσιονομικό Σχέδιο 2025-2028. Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr , εκεί θα αποκαλύπτεται ότι η στρατηγική της Αθήνας έχει ήδη δημιουργήσει και εξασφαλίσει δημοσιονομικό χώρο ύψους 620 εκατ. ευρώ (0,25% του ΑΕΠ) το οποίο θα μπορεί να διατεθεί για επιπλέον κρατικές δαπάνες, πέραν όσων κανονικά θα επέτρεπαν για εκείνη τη χρονιά οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες που ισχύουν και εφαρμόζονται πανευρωπαϊκά πλέον, από το 2024 ήδη.
Το «μαξιλάρι» αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει «καύσιμο» ή «ανάχωμα» που θα χρηματοδοτήσει νέες αναπτυξιακές «κόντρα» στην διεθνή οικονομική αβεβαιότητα και καχεξία, ή έκτακτες δημοσιονομικές ανάγκες σε περίπτωση απρόβλεπτων συνθηκών (πχ πλημμύρες κλπ). Μπορεί όμως να αποτελέσει και «χρυσή εφεδρεία» για τις επόμενες νέες παροχές για 2027, καθώς είναι και έτος εκλογών.
Η δυνατότητα αυτή δημιουργήθηκε από συνδυασμό κανόνων, διαπραγμάτευσης και επιδόσεων της οικονομίας: προέκυψε χάρη τόσο στη βελτιωμένη είσπραξη των φόρων (με μέτρα όπως myDATA, διασύνδεση ταμειακών μηχανών, χρήση POS σε ταξί και υπαίθριες αγορές κλπ) όσο και από την υιοθέτηση της «ρήτρας διαφυγής» στις αμυντικές δαπάνες, η οποία επιτρέπει στα κράτη-μέλη μέχρι το 2028 να αυξήσουν έως 1,5% του ΑΕΠ τα κόστη για εξοπλιστικά προγράμματα χωρίς να επιβαρύνουν το έλλειμμα -αν και θα καταγράφονται στο δημόσιο χρέος.
Ωστόσο το «μαξιλάρι» αυτό δεν μπορεί να αξιοποιηθεί το 2026 καθώς, με συνδυασμένες ενέργειες και διαβουλεύσεις, η Αθήνα έχει ήδη πετύχει -σε συμφωνία και με τους δημοσιονομικούς κανόνες= να υπερβεί τα επιτρεπτά ανά έτος όρια αύξησης καθαρών δαπανών.
Αν και η «άσκηση» ακούγεται πολυσύνθετη, ουσιαστικά η κυβέρνηση πετυχαίνει κάθε χρόνο να δίνει πολλά παραπάνω από όσο θα επέτρεπε ο «κόφτης» αύξησης κρατικών δαπανών.
Η θετική πορεία της οικονομίας, αλλά και η αποτελεσματική αξιοποίηση κάθε νομικής δυνατότητας ή ευελιξίας που δίνει το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, οδήγησαν και για το 2026 να αυξηθούν οι δαπάνες κατά 5,8% σε σχέση με το 2025 -δηλαδή σχεδόν 6% αντί μόλις 3,6% που θα έπρεπε.
Ωστόσο αυτό συνιστά υπέρβαση του ετήσιου ορίου αύξησης κατά 60% (!) και, πλέον, για το 2026 δεν μπορεί να υπερβεί το «ταβάνι» αυτό και κατά επιπλέον 620 εκατομμύρια ευρώ!
Ωστόσο το «απόθεμα δαπανών» αυτό δεν χάνεται. Μπορεί να μεταφέρεται στα επόμενα χρόνια. Αυτό προβλέπουν οι δημοσιονομικοί κανόνες, δίνοντας πλέον στα κράτη μέλη και τη δυνατότητα πλέον, όταν οι συνθήκες απαιτούν για πιο συσταλτική δημοσιονομική πολιτική, οι κυβερνήσεις να αποφεύγουν μέτρα λιτότητας και περικοπές, όσες τουλάχιστον και ο «χώρος» που διαφύλαξαν και δεν ανάλωσαν σε προηγούμενες χρονιές.
Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως, αυτό που αναζητεί η κυβέρνηση σταθερά πλέον δεν είναι μέτρα λιτότητας (όπως πχ η Γαλλία και η Γερμανία) αλλά σε ποιες νέες φοροελαφρύνσεις ή παροχές θα δώσει προτεραιότητα και χρήματα.
Συνεπώς, όπως όλα δείχνουν, η μεγάλη συζήτηση για το πού θα πρέπει να δοθούν το 2027 αυτά τα 620 εκατ. ευρώ (επιπρόσθετα στην ετήσια αύξηση δαπανών που οι δημοσιονομικοί κανόνες προβλέπουν για τη χώρα μας κάθε χρόνο) αναμένεται μέσα στο 2026 -ή όσο πιο κοντά στο χρόνο των εκλογών γίνεται.
