Της Βιβης Παπατσώρη Οικονομολόγου Στατιστικολόγου, Γραμματέως Δημοτικής Οργάνωσης Πάτρας Δυτικής Αχαϊας Ερυμάνθου του Κινήματος Δημοκρατίας
Σε κάθε γνήσια δημοκρατία, η πλειοψηφία δεν είναι τίτλος ιδιοκτησίας. Είναι δάνειο ευθύνης, δοσμένο από τους πολίτες με την προσδοκία ότι θα επιστραφεί με έργο, λογοδοσία και ήθος. Όταν, όμως, η πλειοψηφία παρερμηνεύει την εντολή ως άδεια εξουσίας, τότε αρχίζει η φθορά. Γιατί το θεμέλιο της δημοκρατίας δεν είναι η αριθμητική ισχύς, αλλά η ηθική δέσμευση απέναντι στο κοινό καλό.
Η δημοκρατία δεν είναι ποτέ δεδομένη· είναι καθημερινή πράξη ευθύνης. Και αυτή η πράξη χάνεται όταν οι κυβερνώντες συγχέουν τη λογοδοσία με απειλή και τη διαφάνεια με επικοινωνιακή διαχείριση. Τότε, το πολίτευμα παύει να λειτουργεί ως κοινός τόπος και γίνεται ιδιοκτησία μιας ομάδας που νομιμοποιείται μόνο από τον εαυτό της.
Το σύνθημα που φωτίζει… όσο δεν καίει
Το «όλα στο φως» έγινε η εύκολη απάντηση σε κάθε σκάνδαλο, σε κάθε αμφισβήτηση, σε κάθε σκιερή υπόθεση. Ένα σύνθημα που υπόσχεται διαφάνεια, μα χρησιμοποιείται για να αποφευχθεί η ουσία της. Όσο το φως μένει στα λόγια, τόσο το σκοτάδι παραμένει ανέγγιχτο.
Η ειρωνεία είναι πως δεν λείπει η επίκληση του φωτός ,λείπει η θέληση να το αντέξουμε. Γιατί το φως αποκαλύπτει, ξεβολεύει, εκθέτει. Και αυτό είναι κάτι που ελάχιστοι επιθυμούν πραγματικά. Έτσι, το φως γίνεται ρητορικό άλλοθι: μια εύκολη υπόσχεση που δεν δεσμεύει κανέναν.
Η στασιμότητα ως συγκαλυμμένη συνενοχή
Πιο επικίνδυνοι από εκείνους που επιδιώκουν τη συγκάλυψη, είναι όσοι μένουν αδρανείς ενώ την αντικρίζουν. Όσοι αρκούνται να περιγράφουν το πρόβλημα, χωρίς να τολμούν να το αγγίξουν. Η στασιμότητα δεν είναι ουδετερότητα· είναι η πιο ύπουλη μορφή συνενοχής.
Κάθε φορά που η κοινωνία αρκείται στο «έτσι είναι τα πράγματα», χάνει λίγο από το ηθικό της βάρος. Και κάθε φορά που η εξουσία επιβραβεύει την αδράνεια, χτίζει ένα νέο στρώμα απάθειας γύρω από την αλήθεια.
Η ευθύνη, λοιπόν, δεν ανήκει μόνο στους κυβερνώντες· ανήκει και σε όσους σιωπούν, σε όσους θεωρούν ότι η πολιτική είναι υπόθεση άλλων. Γιατί μια δημοκρατία πεθαίνει όχι μόνο από αυταρχισμό, αλλά και από αδιαφορία.
Από το φως της διαφάνειας στο φως της αυτογνωσίας
Αν κάτι λείπει σήμερα, δεν είναι τα συνθήματα· είναι η ειλικρίνεια. Δεν είναι το φως των αποκαλύψεων, αλλά το φως της αυτογνωσίας. Η δύναμη να κοιτάζουμε κατάματα τα λάθη μας και να μην τα σκεπάζουμε με ωραία λόγια.
Το «όλα στο φως» δεν είναι απλώς πολιτική δέσμευση , είναι στάση ζωής, απέναντι στην ευθύνη, στην κοινωνία, στον ίδιο τον εαυτό. Χωρίς αυτή τη συνέπεια, κάθε φως γίνεται διακοσμητικό. Και κάθε δημοκρατία, σκηνικό.
Η δημοκρατία δεν απειλείται μόνο από εκείνους που τη μισούν, αλλά από εκείνους που τη χρησιμοποιούν χωρίς να την τιμούν. Από όσους ορκίζονται στο φως, ενώ ζουν στο ημίφως. Κι αν κάτι πρέπει να θυμόμαστε, είναι πως το πραγματικό φως δεν χρειάζεται συνθήματα , χρειάζεται θάρρος.
