Τριάντα πέντε χρόνια μετά το τέλος της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ, μόλις τέσσερα χρόνια μετά την εκλογή του νεαρού και προοδευτικού αριστερού Γκαμπριέλ Μπόριτς στην προεδρία της χώρας, η Ακροδεξιά μοιάζει να βρίσκεται μια ανάσα από την εξουσία στη Χιλή. Η υποψήφια της Αριστεράς, βέβαια, η (μετριοπαθής) κομμουνίστρια Γιανέτ Χάρα, πρώην υπουργός Εργασίας, ήρθε πρώτη προχθές στον πρώτο προεδρικό γύρο, αποσπώντας ένα 26,9% των ψήφων. Ο ακροδεξιός Χοσέ Αντόνιο Καστ, ωστόσο, δικηγόρος, πατέρας εννέα παιδιών και πολλάκις εκλεγμένος βουλευτής, απέσπασε μόλις 3% λιγότερο, 23,9%. Και αθροιστικά, οι τέσσερις υποψήφιοι της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς απέσπασαν ένα 70%. Που σημαίνει, βάσει του συσχετισμού ψήφων, πως ελλείψει συνταρακτικού απροόπτου επόμενος πρόεδρος της Χιλής θα εκλεγεί στις 14 Δεκεμβρίου, στον δεύτερο γύρο, ένας 59χρονος θαυμαστής του Πινοτσέτ, γιος γερμανού στρατιώτη που πολέμησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο προτού μεταναστεύσει στη Χιλή.
Την τρίτη θέση, με 19,7% των ψήφων, κατέκτησε κάνοντας την έκπληξη ένας «αντισυστημικός» οικονομολόγος, ο 58χρονος Φράνκο Παρίσι, που διαβεβαιώνει ότι η Χιλή δεν είναι «ούτε φασιστική ούτε κομμουνιστική» και μπορεί παράλληλα να χαρακτηρίζει το καθεστώς Πινοτσέτ «δικτατορία» και να προτείνει τη ναρκοθέτηση των βόρειων συνόρων της χώρας ως αποτρεπτικό μέτρο για τους επίδοξους μετανάστες. Ο ίδιος δηλώνει πως δεν θα δώσει «λευκή επιταγή» σε κανέναν από τους δύο μονομάχους του δεύτερου γύρου, οι (περισσότεροι) ψηφοφόροι του ωστόσο αναμένεται να στραφούν προς τον Καστ: το ίδιο αναμένεται να κάνουν οι ψηφοφόροι του ακροδεξιού Γιοχάνες Κάισερ, ο οποίος παρουσιάζεται συχνά ως η χιλιανή εκδοχή του αργεντίνου προέδρου Χαβιέρ Μιλέι, και κατετάγη προχθές τέταρτος με 13,9%, καθώς και της δεξιάς υποψήφιας Εβελιν Ματέι, που ήρθε πέμπτη με 12,5%.
Λαθρεμπόριο ναρκωτικών
Ενθερμος καθολικός, ο Χοσέ Αντόνιο Καστ ευχαρίστησε πρώτα απ’ όλα τον «Θεό» μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. «Η αντιπολίτευση νίκησε μια αποτυχημένη κυβέρνηση» δήλωσε στη συνέχεια. «Αλλά η πραγματική νίκη θα είναι όταν νικήσουμε το οργανωμένο έγκλημα και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, όταν κλείσουμε τα σύνορά μας στην παράνομη μετανάστευση και όταν όλοι οι Χιλιανοί θα έχουν μια αξιοπρεπή δουλειά και η Χιλή θα επιστρέψει στην ανάπτυξη… Η Γιανέτ Χάρα είναι ο Γκαμπριέλ Μπόριτς. Αν κερδίσει η Χάρα, κερδίζει το Κομμουνιστικό Κόμμα» προειδοποίησε τους οπαδούς του, οι οποίοι φώναζαν ενθουσιασμένοι: «Το νιώθουμε να έρχεται, ο Καστ πρόεδρος!». «Μην αφήσετε τον φόβο να παραλύσει τις καρδιές σας» φάνηκε να του απαντά η Χάρα, από την έδρα του εκλογικού της επιτελείου, στο κέντρο του Σαντιάγο. Χαρισματική και ανοιχτή στον διάλογο, η 51χρονη δεν κατάφερε να αξιοποιήσει τις επιτυχίες της ως υπουργού Εργασίας μεταξύ 2022 και 2025: μείωση του χρόνου εργασίας, αύξηση του κατώτατου μισθού, μεταρρύθμιση των συντάξεων. Τα πεπραγμένα της αποδείχθηκαν ανεπαρκή απέναντι στα θέματα που επέβαλε προεκλογικά η Ακροδεξιά: μετανάστευση και ανασφάλεια, και τα δύο σε άνοδο.
